Gramatyka
  • jeszcze o dwukropku
    20.02.2012
    20.02.2012
    96.3. Dwukropek poprzedza wyliczenie szczegółów, o ile przed samym wyliczeniem zostały one zaznaczone w formie ogólnej, np. „Odmienne części mowy to: czasownik, rzeczownik, przymiotnik, zaimek i liczebnik”. Które słowo zaznacza tu formę ogólną. Właściwie czym jest forma ogólna? I jak rozpoznać podmiot szeregowy od zwykłego wyliczenia?
  • jeszcze raz o interpunkcji w adresie
    2.02.2013
    2.02.2013
    Czy zapis Agrestowa 10 lok. 5 – analogiczny do Agrestowa 10 m. 5 – ma poprawną interpunkcję?
  • język polski przed sądem
    28.11.2013
    28.11.2013
    Szanowni Państwo,
    który sąd jest właściwy do rozpoznania kwestii mojego niezadowolenia z obecnego kształtu języka polskiego? Od kogo można domagać się odpowiedzialności za poniesione przeze mnie (wskutek jawnie niekorzystnych dla mnie zasad gramatyki, ortografii i ortoepii języka polskiego) szkody majątkowe i niemajątkowe?
  • jubilat i solenizant

    5.10.2013
    5.10.2013

    Urodziny obchodzi solenizant – wg https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/jubilat-czy-solenizant;3371.html i chyba wszystkich słowników. Czemu zatem wśród moich znajomych, w tym ludzi obytych z językiem, pokutuje przekonanie, że urodziny obchodzi jubilat? Czy są jakieś dane mówiące o faktycznym stopniu użycia tych dwu nazw urodzinowicza? Przez wiele lat podobna sytuacja była z pasjonatem i spolegliwym. Te w https://sjp.pwn.pl/ mają dziś po dwa znaczenia. Czy jubilat też doczeka się znaczenia 'osoba obchodząca urodziny'?

  • karnista czy karnik?
    22.10.2014
    22.10.2014
    Szanowni Państwo!
    Dość powszechnie stosuje się określenie karnista, mające oznaczać naukowca zajmującego się prawem karnym. Spotkałem się jednak z opiniami, że jest to błąd, zaś poprawnie należy mówić karnik. Które (a może oba?) określenie jest poprawne (i ewentualnie dlaczego)? I czy analogiczna jest sytuacja z cywilistami i administratywistami?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i kłaniam się.
  • koleżeństwo i wujostwo w związkach składniowych

    23.09.2023
    23.09.2023

    Szanowni Państwo, interesuje mnie odmiana słowa koleżeństwo w znaczeniu <<ogół kolegów i koleżanek>>. Czy mówimy „mojego koleżeństwa”? A może raczej „moich koleżeństwa”, tak jak „moich wujostwa”?

    Pozdrawiam Joanna

  • kondycja Kościoła
    1.09.2014
    1.09.2014
    Między mną oraz moim kolegą, będącym tzw. blogerem, wynikł spór na gruncie fleksji. W jednym z wpisów napisał on: „(…) kilka zdań na temat kondycji kościoła, którego należałoby zburzyć i postawić jeszcze raz”. Myślę, że w urywku znajduje się błąd fleksyjny, bo idąc tym tropem, autor chciałby zburzyć „tego kościoła”, a nie „ten kościół”. Poprawnie byłoby chyba: „kondycji kościoła, który należałoby zburzyć”. Pominę już, że tu chodziło pewnie o wspólnotę, a nie budynek, więc powinno być Kościoła.
  • konsekwencja w wyborze wariantu
    28.04.2014
    28.04.2014
    Czy Państwa zdaniem można używać w jednym tekście dwóch obocznych form jakiegoś wyrazu, np. spieszyć się i śpieszyć się, wieczoru i wieczora, pokojów i pokoi, dwu i dwóch? Zdarza się wcale nie rzadko, że w języku danej osoby występują oba warianty (może ma tu jakiś wpływ kontekst fonetyczny?). Częstą konkluzją w Poradni jest stwierdzenie, że można tak i tak, byle konsekwentnie. Czy i w tym wypadku, opracowując tekst do druku, warto zadbać o konsekwencję?
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • Kurde
    21.11.2015
    21.11.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o informację czy nieuprzejme słowo kurde jest partykułą wzmacniającą, czy też wulgaryzmem? Osobiście zakwalifikowałbym to wyrażenie jako wulgarne ale nie mam co do tego pewności.
    Zastanawia mnie także pochodzenie tego słowa. Może Państwo wiedzą coś na ten temat?
    Z wyrazami szacunku,
    Bartłomiej Pukacki, Poznań
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego