Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]

Szanowni Państwo,
od osoby pochodzącej z województwa lubelskiego usłyszałam z mojego wieku w miejscu, gdzie ja powiedziałabym w moim wieku. Czy jest to błąd? A może chodzi o regionalizm (osoba posługuje się np. konstrukcją kłamać kogoś)?
Pozdrawiam serdecznie
Małgorzata

Witam,
czemu zdrobnieniem od imienia Joanna jest Asia, zaś imię Anna, które wydaje się być oczywistym zdrobnieniem tego pierwszego, jest imieniem osobnym, całkowicie nie związanym z imieniem Joanna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo,
rośnie popularność sportów elektronicznych, jak określa się profesjonalne rozgrywki w gry komputerowe, a czasem: gry będące przestrzenią zawodów. Nazwa ta bywa kontestowana – wciąż można napotkać konkurencyjne: cybersporty/cyberatletykę (wraz z cybersportowcami/cyberatletami jako synonimem gracza zawodowego), a także skrótowe, przejęte z angielskiego: esporty, e-sporty (oraz e[-]sportowców). Które z tych określeń stosować, których zaś lepiej unikać?
Z poważaniem

Szanowni Państwo,
wielokrotnie spotykam się z użyciem czasu teraźniejszego dla określenia czynności mającej nastąpić w przyszłości. Stało się to nagminne np. w programach telewizyjnych, kiedy prowadzący żegna się z widzami mówiąc: „Widzimy się jutro, jak zwykle o 18.00”, „Jesteśmy jutro na antenie od 7.00”. W kontaktach służbowych często słyszę: „Jestem jutro w biurze od 10.00”, „Jesteś jutro w pracy”? Proszę o wyjaśnienie czy ta forma jest poprawna.
Z poważaniem
Lesław Skwarski

Szanowni Państwo!
Jestem informatykiem i często spotykam się ze słowem dane w różnych kontekstach: dane do przetworzenia, baza danych, dane wejściowe itp. Ostatnio natknąłem się na sformułowanie posłużyć się fałszywą daną (w liczbie pojedynczej!). Mnie ono nie razi, jest zrozumiałe i określa dokładnie, że chodzi tylko o jedną informację z wielu. Natomiast osoby spoza kręgu informatycznego zauważyły, że wyraz dane nie ma liczby pojedynczej. Sprawdziłem w słowniku i zaiste dane są opatrzone skrótem blp. Język się zmienia i może dana w liczbie pojedynczej powinna być uwzględniona w słownikach? Wszakże ma sens.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
Artur Mańko

Witam serdecznie.
1. Jak powiedzieć poprawnie: „Widzę go co chwilę” czy też lepiej „Widzę go co chwila”?
2. Czy poprawne jest zastępowanie wyrazem czym słowa im? Mam na myśli konstrukcje typu: „Im więcej ludzi, tym bardziej duszno”. Na Śląsku, gdzie mieszkam, często słyszy się: „Czym więcej ludzi, tym…”. Czy w tym znaczeniu można tych wyrazów używać na równi?

Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje, że wyrazy anateksis, satyriasis, skepsis i synopsis są rodzaju żeńskiego i nie odmieniają się. Tymczasem Wielki słownik ortograficzny PWN odmienia te wyrazy, jakby były rodzaju męskiego. Któremu źródłu zaufać?
Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku,
Jakub Szymczak

Witam serdecznie Panią Profesor. Mam pytanie co do pisowni. Jak należy napisać w tytule, pisząc list do wysokiego hierarchy: czy Drogi Ekscelencjo!, czy Droga Ekscelencjo!, która wersja jest właściwa?
Dziękuję i życzę Radosnych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego.

Szanowny Panie Profesorze,
Bardzo proszę o wyjaśnienie znaczenia słowa mizianie, którego nie mogę odszukać w żadnym z dostępnych słowników. Czy jest to okreslenie wulgarne? Czy można je stosować w mowie potocznej w znaczeniu 'głaskanie, przytulanie, całowanie'? Będę bardzo wdzięczny za szybką odpowiedź. Moja 11-letnia córka użyła tego słowa w podanym przeze mnie niewinnym znaczeniu w rozmowie z koleżanką, narażając się jej rodzicom, którzy uznali ją za dziecko wulgarne, co zaowocowało zerwaniem kontaktów między dziewczynkami. Czy słusznie? Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
Z poważaniem.
Jacek Mrukowicz