Małopolska
-
pniok25.11.200425.11.2004Spotkałem się z pojęciem pniok. Przypuszczam, że określa ono w potocznej gwarze jakąś jarzynę bądź warzywo. Prosiłbym o pomoc w wyjaśnieniu tego słowa.
-
Pogorzałki 31.05.201631.05.2016Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie powinna brzmieć nazwa miejscowości Pogorzałki w dopełniaczu. Od razu zaznaczę, że nazwa pochodzi od słowa pogorzelcy. Związane jest to z historią wsi, na terenie której w XV w. zbudowano smolarnię. Z daleka widać było dymiącą się puszczę, jej mieszkańców nazywano więc Pogorzelcami. Z czasem osadę zaczęto nazywać Pogorzałkami, a płynącą niedaleko rzeczkę – Pogorzałką.
Słownik nazw miejscowości i mieszkańców(PWN) podaje formy Pogorzał-ek, ~kach.
-
Pokażę państwu10.04.201710.04.2017Szanowna Redakcjo,
moje pytanie dotyczy zastępowania konstrukcji „czasownik + rzeczownik w celowniku” konstrukcją „czasownik + dla + rzeczownik w dopełniaczu”. Szukając informacji na ten temat, natrafiłem jedynie na wzmianki, że jest to cecha dialektów ze wschodniej Polski, ale coraz częściej zauważam tę konstrukcję w mowie ludzi z różnych części Polski, np. Teraz pokażę dla państwa… zamiast Teraz pokażę państwu… . Czy jest to jakiś nowy trend w języku polskim?
-
przyczynowe temu9.04.20109.04.2010Dzień dobry,
jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:
– Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
– Temu, że byłam zajęta.
Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna. -
Przymiotniki i nazwy mieszkańców od wielowyrazowych toponimów20.10.201720.10.2017Czy skoro przymiotniki od nazw Bielsko-Biała i Węgierska Górka to: bielskobialski i węgierskogórski, to nazwami mieszkańców tych miast będą: bielskobielszczanin, węgierskogórzanin? Ogólnie – czy sposób, w jaki tworzymy nazwę mieszkańców danego regionu geograficznego, jest ściśle związany z tym, jak wygląda odpowiedni przymiotnik? Mam nadzieję, że jest jasne, o co mi chodzi. Skoro np. przymiotnik od Konstancina-Jeziorny brzmi konstanciński, to mieszkaniec będzie konstancinianinem?
-
rozgorzała dyskusja9.09.20149.09.2014W naszej szkole rozgorzała dyskusja na temat poprawności interpunkcji w poniższych zdaniach:
1. Pojmany w październiku 1982 r., został skazany na śmierć.
2. Pierwszy, drewniany dom wybudowano w 1500 r. Kolejny, murowany, rozpoczęto budować w 1817 r.
3. Urodzony w mieście Kraków, w województwie małopolskim dnia 31.09.1987 r.
4. Po zatrzymaniu w październiku 1982 r. został skazany w grudniu 1982 r. w grupowym procesie konspirujących przeciwko Polsce na karę śmierci, zamienioną na 50 lat pobytu w więzieniu.
-
różności19.12.200519.12.20051. Spotkamy się wpół do siódmej.
2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
3. Spotkamy się pół do siódmej.
4. Spotkamy się o pół do siódmej.
Internet czy internet?
Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)? -
Rybna 10.06.201910.06.2019Mieszkam w miejscowości, która nazywa się Rybna (woj. małopolskie).
Ostatnio zastanawiałam się, jak prawidłowo utworzyć przymiotnik od tej
nazwy. Czy będzie to rybniańska (np. palma), czy rybnieńska, czy jeszcze jakoś
inaczej?
Drugie pytanie dotyczy tejże miejscowości, ale odmiany przez przypadki.
Wg słowników jadę do Rybnej i tak teraz mówimy, dawniej mieszkańcy
jechali do Rybny. Która forma jest poprawna?
-
Sądek a sąd
24.01.2022Dzień dobry,
Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).
W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?
Pozdrawiam
-
tajemnica prababki8.04.20048.04.2004Dzień dobry,
Moja prababcia podobno chciała się rozwieść z pradziadkiem, gdyż powiedział do niej ty umoju (bądź umaju) diabli i nikt z rodziny nie rozumie oburzenia prababci. Co znaczy ta inwektywa? Z góry dziekuję za pomoc w rozwiązaniu tej intrygującej zagadki.
