Ministra
  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • Pani Mostowa czy pani Mostowy?
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o wycenę odmiany nazwiska Mostowy w formie męskiej i żeńskiej przez przypadki.
    W niedalekiej przyszłości planuję wziąć ślub i wraz z Narzeczoną zastanawiamy się, czy po przyjęciu mojego nazwiska powinna je ono odmieniać czy też nie (czy powinna nazywać się Klaudia Mostowa czy Klaudia Mostowy?).
    Obecnie w mojej rodzinie niemal wszystkie Panie odmieniają swoje nazwisko przez przypadki, wg wzoru:
     
    Katarzyna Mostowa
    Mianownik Katarzyna Mostowa
    Dopełniacz Katarzyny Mostowej
    Celownik Katarzynie Mostowej
    Biernik Katarzynę Mostową
    Narzędnik Katarzyną Mostową
    Miejscownik Katarzynie Mostowej
    Wołacz Katarzyna Mostowa
     
    Czy prawdą jest, że wszystkie nazwiska kobiet nie kończące się na -a są nieodmienne?
    Odmiana mojego nazwiska przez przypadki wydaje mi się dosyć intuicyjna, inaczej jest np. w przypadku nazwiska Batory.
    Czekam na informację od Państwa, czy są w stanie nam pomóc.
     
    Z poważaniem,
    Adam Mostowy
  • Pani profesor w liczbie mnogiej
    23.05.2016
    23.05.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, jak sobie poradzić z liczbą mnogą rzeczowników męskich odnoszonych do kobiet. Panie profesorki oznaczałoby, że każda z nich jest profesorką, a nie profesorem. Czy zatem panie profesor?
    A co z innymi przypadkami gramatycznymi? Np. Problem dotyczył wszystkich obecnych na sali profesor?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Pani Suchy czy pani Sucha?
    4.12.2016
    4.12.2016
    Chciałabym zapytać się o odmianę mojego nazwiska – Suchy. Czy też może powinnam nosić nazwisko Sucha? Kiedyś ktoś powiedział mi, że nazwiska jako przymiotniki, w dodatku nacechowane negatywnie, się nie odmieniają – czy to prawda? Nie ukrywam, ze zawsze zastanawiam się, jak będzie brzmieć poprawna forma np. w zaproszeniu: dla państwa Suchy czy dla państwa Suchów.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • pan prezydent

    10.12.2020
    10.12.2020

    Dzień dobry, czy językowo poprawne jest używanie form pan prezydent, pan premier w sytuacjach innych niż bezpośredni zwrot do adresata? W różnych artykułach notorycznie spotyka się te formy, niejako analogicznie do pani prezydent, pani premier. Osobiście postrzegam dodawanie wszędzie słowa pan jako przejaw pewnej infantylizacji, gdyż dzieci często naucza się, że powinny o dorosłych mówić przykładowo pani nauczycielka, pan bibliotekarz. Czy takie formy z pan są poprawne i zalecane?

  • Pełczyskapełczyski

    14.11.2020
    14.11.2020

    Szanowni Państwo,

    bardzo proszę o rozstrzygnięcie pewnego dylematu językowego. W województwie świętokrzyskim znajduje się miejscowość Pełczyska. Jak powinien brzmieć przymiotnik utworzony od tej nazwy miejscowej? Pełczyski, pełczyska, pełczyskie czy pełczyński, pełczyńska, pełczyńskie?

    W dostępnych mi słownikach nie znalazłem informacji na ten temat, a w praktyce językowej (szczególnie pisanej) zauważam stosowanie obu form (z naciskiem na pierwszy wariant).


    Dziękuję!

    Piotr

  • poczet chorągwiany

    1.06.2021
    1.06.2021

    Dzień dobry,

    w Wojsku Polskim wprowadzono niedawno Chorągiew Wojska Polskiego. Jak należy prawidłowo określać poczet z chorągwią? (analogia do sztandaru wojskowego i nazwy poczet sztandarowy):

    1. Poczet Chorągwi Wojska Polskiego

    2. Poczet chorągwiowy

    3. Poczet chorągwiany czy może jeszcze inna formuła jest poprawna?


    Jak analogicznie należy poprawnie nazywać osobę trzymającą Chorągiew Wojska Polskiego? (w przypadku pocztu sztandarowego taką osobę nazywamy "sztandarowym")

  • Pogorzałki
    31.05.2016
    31.05.2016
    Chciałabym się dowiedzieć, jak poprawnie powinna brzmieć nazwa miejscowości Pogorzałki w dopełniaczu. Od razu zaznaczę, że nazwa pochodzi od słowa pogorzelcy. Związane jest to z historią wsi, na terenie której w XV w. zbudowano smolarnię. Z daleka widać było dymiącą się puszczę, jej mieszkańców nazywano więc Pogorzelcami. Z czasem osadę zaczęto nazywać Pogorzałkami, a płynącą niedaleko rzeczkę – Pogorzałką.
    Słownik nazw miejscowości i mieszkańców(PWN) podaje formy Pogorzał-ek, ~kach.
  • Połowce, Popławce, Wierzchłowce
    27.02.2018
    27.02.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się upewnić co do formy w dopełniaczu nazw miejscowości takich jak Połowce, Popławce, Wierzchłowce (Podlasie) – wydaje mi się, że powinny one brzmieć: Połowców, Wierzchłowców, Popławców, czy jestem w błędzie?

    Dziękuję serdecznie z góry za pochylenie się nad moim pytaniem. AT
  • Przedewsie – przedewsieński
    14.02.2017
    14.02.2017
    Jaki jest prawidłowy przymiotnik od rzeczownika Przedewsie (dzielnica miejscowości)?

    K. Karweta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego