N.N.
  • człowiek wielkiej wiedzy
    12.04.2015
    12.04.2015
    Zwykle dopełniacz wyraża „właściciela” w stosunku przynależności lub pokrewnym np. noga (N) stołu (Gen) – tj. noga należy do stołu. Dlaczego odwrotnie jest w konstrukcji typu człowiek (N) wielkiej wiedzy (Gen) – przy czym nie jest to, jak myślałem kiedyś, elipsa wyrażenia człowiek o wielkiej wiedzy, bo ewidentnie jest dopełniacz w człowiek wielkiej wiedzy i doświadczenia.
    Bardzo dziękuję za odpowiedź i pozostaję z poważaniem
    Łukasz
  • do Jasina czy Jasinia?
    23.06.2005
    23.06.2005
    Mieszkańcy wsi Jasin (koło Swarzędza, Wlkp.) używają w piśmie i w mowie formy w Jasiniu mimo braku zmiękczenia w nazwie wsi (Jasin, nie Jasiń). Wręcz poprawiają, jeśli ktoś powie w Jasinie. Wydaje mi się, że należy uznać formę w Jasiniu za obowiązującą na co dzień. Co jednak zrobić z oficjalnymi pismami i wypowiedziami? Czy ta wieś kiedyś mogła nosić nazwę Jasiń?
  • dwojgu ludziom, ale dwojgiem ludzi – czemu nie dwojgiem ludźmi?
    3.12.2014
    3.12.2014
    Dzień dobry,
    wiem, że po formie narzędnikowej liczebników zbiorowych przepisowo następuje forma dopełniaczowa, ale chodzi mi o to dlaczego. Czy jest jakaś przyczyna umotywowana albo historią, albo analogią? Wydaje mi się, że tu „powinna’’ działać zasada zgody, konkretnie: dwojgiem ludźmi, a nie dwojgiem ludzi.
    Serdecznie
    Oscar E. Swan
  • Dwuczłonowe nazwiska męskie
    28.05.2016
    28.05.2016
    Jak powinno się odmieniać nazwiska: (Stefan) Parnicki-Pudełko (profesor), (Julian) Talko-Hryncewicz (lekarz, antropolog)?

    K.S.
  • Dzień z PTTK czy PTTK-iem?

    5.04.2023
    5.04.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie odmiana skrótowca PTTK. Według słownika ortograficznego i zasady, że skrótowce, które w wymowie zakończone są na akcentowane -a (jak SGH, AK), PTTK nie powinno się odmieniać. Natomiast w „Wielkim słowniku języka polskiego PAN” PTTK występuje jako część mowy nieodmienna lub odmienna (PTTK-u, PTTK-owi, PTTK-iem). Czy można korzystać z obu tych odmian?

    Agnieszka

  • Edytorskie wyróżnienie przytoczeń

    28.12.2022
    28.12.2022

    Witam,

    jak poprawnie zapisać cudze słowa w powieści w poniższym fragmencie – czy w cudzysłowie, czy od myślników dialogowych, czy też mogą zostać bez niczego?

    „Powtarza pytanie: Gdzie to przeczytał? Tego, co mówi, nie ma w podręczniku.

    Chłopak zaczyna mówić: To, że nie ma tego w p-p-p…, zacina się

    Chłopak wciąż stoi, n-n-nie, nie usiądzie, dobrze wie, że o rewolucji umie na szóstkę z plusem, przytoczył przecież wszystkie najważniejsze wydarzenia i jeśli t-t-trzeba…, tu zacina się”.

    Dziękuję

  • Élie

    17.11.2023
    17.11.2023

    Droga Poradnio,

    jak należałoby odmieniać w pisowni imię następującej osoby: Élie Faure (wymawiane po francusku:eli)? Czy zgodnie ze schematem dla imienia Eli (wymawianego po hebrajsku), a zatem Elego, Elemu itd.? Czy może w tym przypadku francuski dźwięk [i] wynikający ze zbitki „ie” należałoby pozostawić, a zatem Eliego, Eliemu itd.?

    Będę bardzo wdzięczna za podpowiedź, pozdrawiam

    Kasia Kamieniarz

  • Eneko i Unai
    30.05.2013
    30.05.2013
    Dzień dobry,
    mam problem z odmianą imion. Szukałam wskazówek w poradni i słowniku poprawnej polszczyzny, ale mam wątpliwości. Oba to imiona męskie pochodzące z ludów frankońskich lub baskijskich. Jak odmienić imię Eneko? D. Eneki, C. Enece/Enekowi, B. Enekę itd.? Jak odmieniać imię Unai? D. Unaia, C. Unaiowi, B. Unaia itd.?
    Dziękuję.
  • Eugene
    20.06.2011
    20.06.2011
    Jaką formę w zdaniu: „Wystarczy wspomnieć o późnym Eugene O’Neillu” powinno mieć angielskie imię Eugene? W wymowie kończy się na spółgłoskę [n]. Czy powinno być odmienione, a jeśli tak, to w jakiej postaci graficznej? Eugenie? Eugene’ie?
    Z wyrazami szacunku
  • Francisco Franco, czy odmieniać?
    25.06.2007
    25.06.2007
    Drodzy Państwo,
    w jednym słowniku znalazłem zapis „Francisco Franco ndm”. Czy nie powinno być jednak tak, że imię odmieniamy zawsze, a nazwisko fakultatywnie (w tym wypadku zwyczajowo nie)? A zatem: D. Francisca Franco, C. Franciscowi Franco…, N. Franciskiem Franco. Zaglądałem do słownika PWN-u, ale widnieje w nim tylko forma generał Franco (bez imienia).
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego