Nie-to-nie
  • Nie lubili i ledwo sobie radzili

    19.05.2022
    19.05.2022

    Czy poniższą wypowiedź – potoczną, w języku mówionym lub wymianie zdań na portalu społecznościowym –uznałaby Pani za błędną?

    Słyszę, że spora część nauczycieli nie lubiła i ledwo sobie radziła z matematyką. Z imiesłowami też?

    Chodzi o skrót od: nie lubiła (matematyki) i ledwie sobie z (nią) radziła.

  • Nie ma nic – nie ma niczego
    13.03.2017
    13.03.2017
    Szanowni Państwo!

    Czy wyraz nic odmienia się słabiej, mniej? Mówimy nie ma czegoś. Powinno być też nie ma niczego. A często słyszy się nie ma nic. Rozumiem, że to wariant skrócony. Jak go traktować, jako dopuszczalny, ale mniej staranny?

    Drugie pytanie: czy opiniując poprawność, mogliby Państwo dodawać informację o tym, że dany wariant jest mniej lub bardziej staranny? To dodatkowa informacja, która pomoże wybrać, co warto/lepiej używać.

    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • Nie ma, nie było, nie będzie.
    4.09.2018
    4.09.2018
    Dlaczego mówi się nie ma jako przeciwieństwo jest, istnieje? Przecież mieć to zupełnie inny czasownik.
  • Nie nadużywajmy wielkiej litery!
    24.06.2016
    24.06.2016
    Ostatnio spotkałem się z pisownią wielką literą w ofercie banku dotyczącej Konta X (nie podaję pełnej nazwy, aby nie robić reklamy), którego nazwę (dwuczłonową) zapisano wielkimi literami. Podobnie w ofercie jednego z przewoźników kolejowych pojawiły się ostatnio tzw. strefy ciszy, zapisywane każdorazowo wielkimi literami (Strefa Ciszy). Czy można uzasadnić te wielkie litery?

    Z poważaniem
    Antoni M.
  • nie nie z imiesłowami po raz n-ty
    15.11.2012
    15.11.2012
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, w jaki sposób należy zapisać nie z imiesłowem przymiotnikowym w następującym fragmencie zdania: „odwoływanie członków komisji nie(-)przejawiających żadnej aktywności w ciągu 12 miesięcy”.
    Z poważaniem,
    Halina Chybińska
  • Niewymieniony, nie wymieniony
    14.11.2015
    14.11.2015
    Witam,
    czy w zdaniu Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niewymieniona / niesklasyfikowana… łączna pisownia wyrazów niewymieniona i niesklasyfikowana jest jedyną słuszną, czy może dopuszcza się również zapis oddzielny?
  • Nie wystarczy
    29.04.2019
    29.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

    Z wyrazami szacunku,
    Magdalena Mądrzak
  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • nie zasypiać gruszek w popiele
    14.03.2003
    14.03.2003
    Szanowni Państwo,
    od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Anna
  • nie z imiesłowami po raz kolejny
    24.01.2011
    24.01.2011
    Proszę o jasną odpowiedź, jak zapisać nie z imiesłowem poprzedzonym słowem nigdy: nigdy nie widziany czy nigdy niewidziany? Czy są to wyjątki (tak jak np. konstrukcje: ani nie widziany, ani nie słyszany) i tylko pisownia rozłączna jest poprawna? Dodam, że omawiane przypadki występują w obszernej publikacji, w której w pozostałych sytuacjach nie z imiesłowami w funkcji czasownikowej konsekwentnie zapisywane jest łącznie.
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Gabriela Niemiec
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego