Opowiadania
  • Wróżka

    29.06.2020
    29.06.2020

    Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

  • wszystkim wam czy wszystkim z was?
    10.02.2015
    10.02.2015
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie do sformułowania, które budzi moje wątpliwości – mianowicie konstrukcji ze słowem Państwo w różnych odmianach. Dla przykładu: czy prawidłowy jest zapis: „Wszystkim Państwu serdecznie dziękuję za przybycie!”? Czy zdanie: „Wszystkim z Państwa serdecznie dziękuję za przybycie!” jest niepoprawne? Drugi zapis brzmi według mnie lepiej, natomiast analogicznie do „Wszystkim Wam (nie: Wszystkim z Was)…” opowiadam się za poprawnością pierwszego. Czy słusznie?
  • wtopa
    5.09.2012
    5.09.2012
    Szanowna Redakcjo,
    chiałabym zapytać o pochodzenie słów wtopa, wtopić w znaczeniu 'błąd, pomyłka', 'popełnić błąd, zrobić coś źle'. Czy mają coś wspólnego z czasownikiem topić? I czy da się stwierdzić, co było pierwsze: wtopa czy wtopić?
    Z góry dziękuję za odpowiedź!
    Anna Stopa
  • Wtrącenia w narracji i dialogu
    19.12.2017
    19.12.2017
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o objaśnienie znaczenia, funkcji i użycia wtrąceń było i uważacie jak w poniższych przykładach z Sienkiewicza i Gałczyńskiego:

    Pani Makowiecka nadjechała o zupełnym już mroku […] Chciała, było, zaraz na drugi dzień szukać sobie innej gospody w samym mieście, ale na nic się nie przydał jej opór.

    i nagle patrzcie: tak jak było w telegramie:
    przed samymi, uważacie, Sukiennicami […].

    Dziękuję i pozostaję z wyrazami szacunku.
  • w try miga
    30.05.2005
    30.05.2005
    Witam serdecznie. Moje pytanie dotyczy określenia w try miga. Chciałabym się dowiedzieć, jakie jest źródło pochodzenia tego zwrotu, skąd się wywodzi, jaka jest jego historia. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • wyłącznie nie ma
    30.03.2010
    30.03.2010
    Interesuje mnie niema. Z tego, co wiem, w przeszłości preferowano pisownię łączną, kiedy używano jej w znaczeniu: ‘nie pojawia się, nie występuje’, np.: „Niema głupich”, „Niema mowy”. Jak rozumiem, kiedy używamy ma w formie czasownika, musi on być pisany z nie rozdzielnie, np. „Jan nie ma w ręku pióra”. A zatem – należy raczej pisać łącznie czy rozdzielnie? Czy można pisać niema, nie naruszając zasad ortografii? A może taka forma jest preferowana dla wyrażenia ‘niewystępowania czegoś’?
  • Wyrazy pomocnicze do pytań polskich przypadków
    12.04.2019
    12.04.2019
    Dzień dobry,
    Czy pytania pomocnicze do przypadków mają być zawsze takie same? Czy można jako takie pytanie zastosować jestem zamiast idę w narzędniku oraz opowiadam zamiast myślę w miejscowniku?
  • XL-ka, XXL-ka czy ikselka, iksikselka
    20.10.2004
    20.10.2004
    W nowszych słownikach odnotowano zgrabne określenia części ubioru ze względu na rozmiar (S, M, L): eska, emka, elka. Ale co dalej? Ikselka, iksikselka – czy XL-ka, XXL-ka –, czy X-elka, XX-elka? Ten akurat zapis sugerowałby, co prawda, jakąś dziesięcioelkę i dwudziestoelkę, więc może x-elka, xx-elka?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • Zapis: power bank, a może powerbank?
    15.03.2017
    15.03.2017
    Mam zagwozdkę z pisownią słowa power bank w języku polskim. Nigdzie nie mogę znaleźć doprecyzowania tej kwestii. Konsultowałem z wieloma osobami, ale zdania są podzielone. Powinniśmy pisać power bank, powerbank, a może Power Bank? Do tej pory pisałem wielkimi, ale nie jest to nazwa własna, więc logika sugeruje pisownię power bank. Możemy też stosować bank energii, choć też nie zawsze. Jak zatem poprawnie stosować to pojęcie? Z góry dziękuję za pomoc i argumentację.
  • zapis x
    24.12.2004
    24.12.2004
    Drodzy Eksperci,
    serdecznie dziękuję Panu dr. Grzeni za odpowiedź na pytanie o odmianę nazwy CORVETTE. Tym razem chciałam zapytać, jak zachowuje się litera x w odmianie? Czy jest jakaś jednolita zasada, czy też każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie? Np. w nazwach geograficznych w środku wyrazu i na końcu, jak Oxford, Bronx; w nazwiskach, jak Fox.
    Pozdrawiam serdecznie
    Małgorzata Sulewska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego