Orzeł
  • patrycjusze i patrycjat

    16.10.2006
    16.10.2006

    Czy patrycjat i patrycjusze to pojęcia pokrywające się, czy rozdzielne? W https://sjp.pwn.pl/ patrycjat opisany jest zarówno jako warstwa społeczna starożytna, jak i nowożytna. W https://encyklopedia.pwn.pl/ hasła te nie są jednak powiązane odsyłaczami, a ich definicje oddzielają w czasie te dwa terminy – przypisują patrycjuszy (patricii) do starożytności, a patrycjat do nowożytności.

  • pierwsze koty… i pogoda pod psem
    8.10.2002
    8.10.2002
    Skąd wzięło się powiedzenie pierwsze koty za płoty i pogoda pod psem?
    Z poważaniem
    Ryszard
  • poczet chorągwiany

    1.06.2021
    1.06.2021

    Dzień dobry,

    w Wojsku Polskim wprowadzono niedawno Chorągiew Wojska Polskiego. Jak należy prawidłowo określać poczet z chorągwią? (analogia do sztandaru wojskowego i nazwy poczet sztandarowy):

    1. Poczet Chorągwi Wojska Polskiego

    2. Poczet chorągwiowy

    3. Poczet chorągwiany czy może jeszcze inna formuła jest poprawna?


    Jak analogicznie należy poprawnie nazywać osobę trzymającą Chorągiew Wojska Polskiego? (w przypadku pocztu sztandarowego taką osobę nazywamy "sztandarowym")

  • policjanty
    16.06.2006
    16.06.2006
    Jak w bierniku zachowuje się forma deprecjatywna (te policjanty) w odmianie? Pyta się o te policjanty czy jednak o tych policjantów? W piosence Danuta Rinn pytała o herosy czy o herosów? „Gdzie ci mężczyźni (…) orły, sokoły, herosy?”.
  • poniechać
    16.06.2006
    16.06.2006
    Istnieje spór o tłumaczenie słowa Cancel w interfejsach komputerowych. Tłumaczenia są dwa: Anuluj i Poniechaj. Przycisk Cancel pojawia się w trakcie wykonywania czynności, zanim ostatecznie potwierdzimy jej wykonanie, więc Poniechaj jest moim zdaniem trafniejsze. Spotkałem się jednak z zarzutem, że słowo poniechać jest „kompletnie niezrozumiałe” i „używane ostatnio może w XVII w.” (rzekomo opinia polonisty), więc jest to wręcz „niepoprawna forma w języku polskim”. Czy to prawda?
  • Poślica
    18.11.2019
    18.11.2019
    Szanowni Państwo!
    W trakcie wywiadu profesor Bralczyk stwierdził, że prawidłową formą żeńską od słowa poseł jest poślica (analogicznie do karzełkarlica lub diabełdiablica). Biorąc pod uwagę, że słowniki zawierają inne formy (pani poseł i posłanka), czy stwierdzenie profesora należy potraktować jak żart?
  • Wawrzyniec
    4.09.2006
    4.09.2006
    Dzień dobry,
    chciałabym wiedzieć, jak brzmi wołacz od imienia Wawrzyniec.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • wilamowicki czy wilamowski?
    13.01.2020
    13.01.2020
    Mam ostatnio wątpliwość, jak brzmi przymiotnik utworzony od miejscowości Wilamowice, wilamowicki czy wilamowski? Skłaniałbym się ku temu pierwszemu przez wzgląd na analogię do przymiotnika pabianicki, używanego w kontekście łódzkiego miasta. Jednakże ęzyk, którym posługują się Wilamowianie, we wszystkich opracowaniach nazywany jest wilamowskim (Co ciekawe Word podkreśla taki wariant). Skąd wynika ten fenomen? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
    Mario Kiliński
  • W tak pięknych okolicznościach przyrody

    7.01.2022

    Dzień dobry, ciekawi mnie fraza  piękne okoliczności przyrody. O ile wiem słowa te padły z ust Jana Himilsbacha w Rejsie Marka Piwowskiego. A że niektóre dialogi "rejsowe" krążą od lat, tak i owo powiedzenie się przyjęło. Czy można je traktować poważnie i w świetle poprawności językowej używać "bezkarnie"? Proszę o opinię.

    Jarek z Lublina

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego