Pola
  • przed/ prae

    21.10.2023
    21.10.2023

    Szanowni Eksperci,

    we fraszce Jana Kochanowskiego „Do snu” znajduje się fragment „wyschły przed gorącem wody”. Zastanawiam się, czy użycie przez poetę przyimka „przed” w zacytowanym fragmencie nie jest przypadkiem kalką łacińskiego prae w znaczeniu <w obliczu, z powodu czegoś>?

  • przymiotniki od nazw miejscowych
    13.05.2008
    13.05.2008
    Współpracuję nad tworzeniem polskiej wersji „europejskich paszportów edukacyjnych”. Oprócz nazwy kraju trzeba tam wpisać narodowość (koniecznie musi być przymiotnik). Jaki zapis zastosować w następujących przypadkach?
    — Wybrzeże Kości Słoniowej (w wersji ang. jest Ivorish);
    — Wyspy Św. Tomasza (ang. Sao Tomean);
    — Wyspy Salomona (ang. Solomon Islander);
    — Wyspy Marshalla (ang. Marshallese, pol. marszalska???).
    Bardzo proszę o pomoc – jak sobie z tym poradzić?
    Ewa Wosik
  • Przypisy bibliograficzne oraz bibliografia w tłumaczonej książce

    12.02.2023
    12.02.2023

    Szanowna Poradnio! Moje pytanie dotyczy przypisów i bibliografii w książce, która jest przetłumaczona z j. angielskiego. Czy przypisy powinny pozostać niezmienione, tj. w oryginale (podobnie bibliografia)? Co jeśli autor odwołuje się do dzieł, które w j. polskim w ogóle nie istnieją? Czy należy przetłumaczyć tytuły dzieł na j. polski samodzielnie? Co w przypadku, gdy w przypisie znajdują się dodatkowe informacje czy komentarze w j. angielskim. Czy należy je przetłumaczyć?

    Proszę o pomoc.

    Dagmara

  • puchar
    3.11.2009
    3.11.2009
    Szanowni Państwo,
    jaki był powód zmiany pisowni słowa puchar w reformie z 1936 roku? Czy zapis puhar należy uznać za błąd ortograficzny, czy za archaizm?
  • Redukcja podwojonych spółgłosek tt podczas adaptacji ortograficznej anglicyzmu

    6.02.2024
    6.02.2024

    Czy poprawny jest zapis słowa "spotters" z jednym t, czyli "spoters"?

  • ropostek

    30.03.2023
    30.03.2023

    Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?

  • rudera

    8.11.2023
    8.11.2023

    W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.

  • sianokosy
    9.03.2007
    9.03.2007
    Witam!
    Zainteresował mnie wyraz sianokosy. W związku z tym, że siana się nie kosi, zastanawiam się nad sensem tego określenia. Przypomina mi to ścinanie drewna lub ulubioną potrawę barów w czasach PRL – kotlet schabowy z karczku.
  • sierp srebrny
    10.02.2005
    10.02.2005
    W słowniku Doroszewskiego jest wyraz serebszczyzna oznaczający podatek w srebrze (na Litwie i Rusi). Jest również w osobnym haśle w postaci sierebszczyzna, a tam z kolei wspomniane jest o formie 'sierpszczyzna'. Do tego dochodzi sierp księżyca, który jest srebrny – a zatem wygląda na to, że istnieje pokrewieństwo słów sierp i srebro. Czy rzeczywiście? I czy to księżyc, będący równocześnie sierpem i srebrnym – stał się punktem, w którym zaczęły się rozchodzić znaczenia?
  • Skąd się wzięło niech?
    2.01.2009
    2.01.2009
    Formy 3 os. trybu rozkazujacego w jęz. pol. tworzy się za pomocą partykuły życzeniowej niech(aj). Podobne konstrukcje spotyka się w języku scs. (da …) i rosyjskim (pust'…). Jaka jest geneza tych partykuł? Czy nie są to zniekształcone formy trybu rozkazujacego czasowników posiłkowych (do)puść albo daj, podobnie jak let him do w języku angielskim?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego