Polityka
  • Muzyka łagodzi obyczaje
    15.01.2004
    15.01.2004
    Czy jest wydawnictwo wyjaśniające powiedzenia bądź przysłowia???? „Muzyka łagodzi obyczaje” – czy oznacza to, że uspokaja, że poprawia samopoczucie, że w pewien sposób uszlachetnia?
  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • Nazwy osobowe z vel

    23.04.2024
    23.04.2024

    Szanowni Państwo, zwracam się do państwa z zapytaniem dotyczącym istoty nazwiska pana Szymona Szynkowskiego vel Sęk. Dokładniej chodzi o to, jak Państwa zdaniem należy traktować taką konstrukcję nazwiska. Czy całość znajdująca się za imieniem to pojedyncze, jednoczłonowe nazwisko? Czy jest to może nazwisko kilkuczłonowe? Powodem tych rozważań jest zagwostka, jak należałoby traktować takie nazwisko (a może nazwiska?), kiedy ktoś pragnie połączyć swoje z nazwiskiem małżonka (np. Kowalska i Nowak w Nowak-Kowalska). Jestem świadomy, że jest to kwestia natury prawnej i dlatego prosiłbym tylko o określenie, tak jak na początku pisałem, jak należy traktować takie i podobne nazwiska.

  • Nie zgadzamy się na… czy nie ma naszej zgody na…?
    6.11.2017
    6.11.2017
    Szanowni Państwo,
    w wypowiedziach polityków i innych osób publicznych zwróciło moją uwagę częste sformułowanie typu: Nie ma mojej (naszej) zgody na… . Zastanawiam się, jaka jest różnica między nim a powiedzeniem Nie zgadzam(y) się na…, z czego wynika sięganie po właśnie taki sposób wyrażenia opinii.
  • Nikodem Dyzma

    17.02.2024
    17.02.2024

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o pochodzenie imienia i nazwiska jednej z najbardziej znanych polskich postaci literackich — Nikodema Dyzmy. Otóż istnieje apokryficzny tekst zwany „Akta Piłata” lub „Ewangelią Nikodema”, w którym pojawia się imię tzw. „dobrego łotra” (skruszonego przestępcy ukrzyżowanego wraz z Chrystusem). Brzmi ono „Dyzma”. Ten fakt brzmi zadziwiająco w kontekście imienia i nazwiska antybohatera z powieści Dołęgi-Mostowicza. Czy autor chciał tak na koniec końców rozgrzeszyć złoczyńcę polskiej polityki, czy to po prostu zbieg okoliczności?

  • niszowy nuworysz
    3.10.2006
    3.10.2006
    Witam,
    bardzo proszę o możliwie najdokładniejsze wskazanie znaczenia oraz etymologii wyrazów: niszowy oraz noworysz.
    Serdecznie dziękuję – babuleńka
  • Nowe zapożyczenie: zaadresować problem
    12.01.2018
    12.01.2018
    Ostatnio bardzo często słyszę wyrażenie zaadresować problem. Z kontekstu wynika, że osoba używająca tego wyrażenia ma na myśli: zdiagnozować, opisać, zrozumieć lub zrobić coś z nim. Jest to bezpośrednia kalka angielskiego wyrażenia to address a problem. Przykład z Internetu: Zgadzam się, że związki zawodowe nie powinny […], ale na pewno trzeba zaadresować problem likwidowanych miejsc pracy. Czy z językowego punktu widzenia jest dopuszczalna?
  • obszar
    17.10.2002
    17.10.2002
    Czy można używać słowa obszar w znaczeniu 'dziedzina, zakres, pole działania'?
  • odmiana imion japońskich
    2.07.2008
    2.07.2008
    Witam serdecznie! Chciałabym dowiedzieć się, jak to jest z odmianą imion japońskich. Wiem, że odmienia się je europejsko i mówi się: o Akirze, dla Shina czy z Kenjim. Natknęłam się jednak ostatnio na formę Daisukego (dopełniacz od Daisuke) i forma ta wydaje mi się niepoprawna, tak samo jak każda inna odmiana. Podobnie sprawa ma się z imionami jak Kaoru albo Ichiro. Czy japońskie imiona (i nazwiska) zakończone na -e, -u oraz -o są nieodmienne, czy jednak odmieniać się je powinno?
    Pozdrawiam
  • odmiana nazwisk chińskich
    28.02.2003
    28.02.2003
    Proszę wyjaśnić, w jaki sposób należy odmieniać nazwiska chińskie. Czy jest to w ogóle unormowane w języku polskim? Zauważyłem w tekstach publicystycznych, że odmianie podlega wyłącznie ostatni człon nazwiska, np. poglądy Deng Xiaopinga, Jiang Zemina, Czang Kaj-szeka (a nie: Denga Xiaopinga, Jianga, Czanga). Ze względu na tę dziwną odmianę oraz sposób umieszczania tych nazwisk w encyklopediach, domyślam się, że nazwiska te nie są tworzone wg schematu europejskiego (tzn. imię nadane przez rodziców + nazwisko rodowe). Czy analogicznie należy odmieniać nazwiska o podobnej, przynajmniej z pozoru, budowie (np. japońskie, koreańskie, wietnamskie)?
    Dziękuję za odpowiedź.
    PS Ten językowy problem dotyczy ponad 1/5 ludności świata :))
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego