Słownik-języka-polskiego-PWN
  • Gerlach czy Gierlach?
    12.05.2003
    12.05.2003
    Są dwie formy polskiej pisowni nazwy najwyższego szczytu Tatr: Gierlach i Gerlach. Ta pierwsza forma przez ostatnie stulecie była częściej używana (Taternik, Pamiętniki Tow. Tatrzańskiego, Wierchy, przewodniki). Słowniki języka polskiego podają różne formy jako poprawne (!), niektóre uznają nawet z pewnoscią błędną nazwę Garłuch. Ponieważ nazwa pochodzi z niemieckiej nazwy własnej Gerlach, jest też tak pisana w języku słowackim, czeskim i węgierskim, a równoczesnie „dobrze mi to brzmi” i dominuje w użyciu codziennym wsród turystów, nie widzę powodów, dlaczego wprowadzono formę Gierlach.
    Ale z drugiej strony Kežmarok ma polską formę Kieżmark (a nie Keżmark), a Mengušovce mają formę Mięguszowce (też z ie zamiast e). Co prawda Kieżmark dla mnie brzmi równie dobrze jak Gerlach, ale powoduje moją konfuzję brak jednoznacznej reguły tworzenia polskiej formy obcej nazwy.
    Po tym przydługim wstępie moje pytania są następujące:
    1. Jaka forma (Gerlach vs. Gierlach) jest poprawna?
    2. Jakie jest tego uzasadnienie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Andrzej Górski
  • głównonurtowy czy mainstreamowy?
    10.09.2011
    10.09.2011
    Szanowni Państwo!
    Czy słowo głównonurtowy (w znaczeniu: 'należący do głównego nurtu') jest notowane przez jakieś słowniki języka polskiego? Mimo że często używane i – jak mi się wydaje – poprawnie skonstruowane, jest podkreślane przez wszystkie znane mi automatyczne korektory pisowni. Nie ma go również w słowniku online PWN-u. A doprawdy nie wiem, w czym ustępuje znajdującemu się w słownikach, obco brzmiącemu wyrazowi mainstreamowy.
    Z poważaniem,
    SW
  • Homonimy

    25.04.2024
    25.04.2024

    Jaki homonim w języku polskim ma najwięcej znaczeń i ile?

  • IKEA
    4.03.2008
    4.03.2008
    W poradni niejednokrotnie podkreślano, że w języku polskim odmienia się wszystko, co się da odmienić. Duża, szwedzka firma Ikea konsekwentnie nie odmienia swej nazwy, zapraszając na „zakupy w Ikea”, czy też zachwalając „promocje w Ikea”. Firma nie ukrywa, że jest to polityka marketingowa. Czy tak można? Czy Rada Języka Polskiego nie mogłaby zainterweniować? Skoro Ikea zdecydowała się otworzyć w Polsce sklepy, to powinna stosować się do obowiązujących w Polsce reguł, także językowych.
  • i/lub
    24.02.2023
    21.06.2007
    Witam!
    W języku angielskim funkcjonuje wyrażenie and/or. Podobno przetłumaczenie tego zwrotu jako i/lub jest niewłaściwe. Dlaczego? Podobno słowo lub samo w sobie oznacza i/albo. Czy to prawda? Chyba każdy używa tego słowa jako synonimu wyrazu albo, a nie i/albo.
    Czy można więc potraktować ten błąd jako rozpowszechniony i przetłumaczyć ten zwrot jako i/lub pomimo (teoretycznego) błędu, tak jak robi się z innymi rozpowszechnionymi w języku polskim błędami?
  • inicjalizować
    10.02.2009
    10.02.2009
    Jestem informatykiem – programistą i nie wiem jak powinienem przetłumaczyć (opisać) funkcję o angielskiej nazwie initialize. Intuicja podpowiada mi użycie słowa inicjalizować. W internetowym Słowniku języka polskiego PWN nie znalazłem jego jednak. Jest jedynie inicjować, ale ono zdaje się mieć inne (choć podobne) znaczenie. Czy jest to neologizm? A może błąd? Dlaczego SJP PWN ani Korpus Języka Polskiego PWN nie znają tego słowa? Może ze względu na techniczne, informatyczne zastosowanie słowa?
  • interesariusz
    30.10.2007
    30.10.2007
    Zetknąłem się ostatnio w swojej pracy zawodowej z określeniem interesariusze, które ma być tłumaczeniem angielskiego stakeholders i oznaczać zainteresowanych, względnie zainteresowane strony. Przeszukałem wszystkie dostępne mi słowniki, ale w żadnym interesariusza nie znalazłem. Poszukiwania w Korpusie również nic nie przyniosły. Mam zatem pytania:
    – Czy istnieje w języku polskim takie słowo?
    – Jeśli nie, to czy poprawne jest takie słowotwórstwo?
    Pozdrawiam,
    Piotr Smyrak
  • Jak mówić o Kalim, bohaterze W pustyni i w puszczy?

    31.12.2023
    31.12.2023

    Prosimy o wyjaśnienie kwestii:

    czy właściwe jest użycie słowa „Murzyn” , (dla nazwania Kalego) i „murzyńskie” (dla określenia zwyczajów i wierzeń) podczas omawiania lektury „W pustyni i w puszczy”?

    Z góry dziękujemy za odpowiedź

    uczniowie klasy szóstej SP1 Niechobrz

  • Jak nazwać „osłonkę”?

    19.04.2021
    19.04.2021

    Jestem ciekaw Państwa opinii na temat poprawności użycia wyrazu kondon. Słownik języka polskiego opracowany przez Aleksandra Zdanowicza i wydany w 1861 r. przez M. Orgelbranda podaje: „kondon – osłona w kształcie woreczka z pęcherzyny, obwójka”. Później formę kondon odnotował jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Nowsze słowniki podają już chyba tylko kondom. Czy uzus definitywnie zniósł dawne zapisy słownikowe, czy też da się obronić ten niepopularny dziś wariant?

  • Jak wymawiać cherry?
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jak to jest z wymową słowa cherry. Czy to zależy od kontekstu? W znaczeniu alkoholu SJP podaje wymowę [szery], ale od osoby związanej z gotowaniem słyszałem, że mówi się o pomidorkach [czeri]. Ponadto internetowa encyklopedia PWN także podaje wymowę [czeri] w przypadku brandy.
    Czy ze słowem cherry i jego wymową jest podobnie do Chicago, tzn. jest to słowo angielskie francuskiego pochodzenia?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego