Tychy
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • Kuryle – Kuryli czy Kurylów
    16.12.2015
    16.12.2015
    Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.
  • zbiry i chłopaki
    4.06.2012
    4.06.2012
    Cytat z Trzech muszkieterów: „Zbiry, rozpływając się w podziękowaniach, uprowadzili swą zdobycz. Gdy schodzili, d'Artagnan uderzył dowódcę po ramieniu”. Czy nie powinno być: „Zbiry (…) uprowadziły swą zdobycz. Gdy schodziły…”?
    I jeszcze jedno: „Wynajął zbirów, którzy go zasztyletowali” czy też: „Wynajął zbirów, które go zasztyletowały”? „Chłopaki wygrały mecz”, „Znalazł chłopaków, którzy wygrali mecz” czy też: „Znalazł chłopaków, które wygrały mecz”. Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości językowych.
    Dziękuję
  • Boguszów-Gorce
    27.09.2002
    27.09.2002
    Dzień dobry.
    Proszę o odpowiedź, jak prawidłowo odmienić nazwę miejscowości dolnośląskiej Boguszów-Gorce. Czy powinno to być Boguszowa-Gorc, czy też Boguszowa-Gorców?
    Spotkałam się z obiema wersjami, mieszkańcy raczej mówią Boguszowa-Gorc, taka też wersja jest na oficjalnej stronie internetowej miasta. Są jednak osoby, które twierdzą, że powinno się odmieniać tak, jak nazwę regionu Gorce, czyli – Gorców. Proszę o wyjaśnienia. Pozdrawiam serdecznie
    Natasza Chyb
  • Dopełniacz czy biernik?

    5.07.2021
    5.07.2021

    Czy powiemy: ... te fakty nie są w stanie przekonać tych osób, których .... czy raczej: ... te fakty nie są w stanie przekonać te osoby, które ...

  • dwa dopełnienia?
    30.09.2012
    30.09.2012
    Szanowni Państwo!
    W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
    Z wyrazami szacunku,
    Jeremi Ochab
  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Frednowy jak rowy
    8.05.2016
    8.05.2016
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o pomoc w ustaleniu, jak należy poprawnie odmieniać nazwę miejscowości Frednowy.

    Z poważaniem
    Weronika Girys
  • JavaScript
    30.03.2020
    30.03.2020
    Dzień dobry,
    W jaki sposób powinniśmy prawidłowo odmieniać nazwy języków programowania JavaScript i TypeScript? Zauważyłem, że bardzo powszechna jest różna odmiana tych dwóch podobnych wyrazów:
    • M. JavaScript
    • D. JavaScriptu
    • C. JavaScriptowi
    • B. JavaScript
    • N. JavaScriptem
    • Msc. JavaScripcie
    • W. JavaScripcie!
    • M. TypeScript
    • D. TypeScripta
    • C. TypeScriptowi
    • B. TypeScripta / TypeScript
    • N. TypeScriptem
    • Msc. TypeScripcie
    • W. TypeScripcie!
    Ciekawi mnie głównie dopełniacz i biernik.
    Zadałem to samo pytanie na jednym z forów programistycznych i część osób potwierdziła moją odmianę, ale część uznała, że oba słowa odmienia tak, jak „jogurt“ (a więc dopełniacze TypeScriptu i JavaScriptu).
    Jedna z osób zasugerowała mi, iż różnica w odmianie może wynikać z tego, że końcówka „u“ jest bardziej charakterystyczne dla rzeczowników abstrakcyjnych, a „a“ dla marek, a TypeScript początkowo był kojarzony wyłącznie z jedną firmą i mógłby być uznany za markę.
    https://www.ekorekta24.pl/dopelniacz-liczby-pojedynczej-rzeczownikow-rodzaju-meskiego-koncowka-a-czy-u/
    Czy tak jest w rzeczywistości? Którą z tych odmian należy uznać za bardziej poprawną?
  • jeden kafelek – cała gama kafelków
    12.05.2020
    12.05.2020
    Ostatnio w TV usłyszałam mamy całą gamę kafelków – czy to poprawna forma? Mam wrażenie, że powinno być (kogo, czego) kafelek.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego