WSI
  • śliwić się
    16.10.2013
    16.10.2013
    Czy o ranie można powiedzieć, że się śliwi, w znaczeniu że 'źle się goi'? Tak mówiło się u mnie w domu, ale nie znalazłem tego słowa w słownikach. W internecie znalazłem jedynie: śliwić się 'zlewać, spływać, ślimaczyć się' na stronie: http://genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny?title_op=contains&title=&page=337.
  • Takomyśle
    10.09.2002
    10.09.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Od dawna moja rodzina boryka się z pewnym problemem. Kupiliśmy działkę we wsi Takomyśle. W jaki sposób odmieniać tą nazwę własną? Czy jest to rodzaj nijaki, czy żeński? Nie wiemy, czy jesteśmy w Takomyślach, Takomyśli czy w Takomyślu. Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź (gdzieś to umknęło podczas szkolnej edukacji).
    Z góry dziękuję, łączę pozdrowienia.
    Małgorzata Lechowska
  • tercjarka
    9.03.2013
    9.03.2013
    Czy istnieje słowo tarcyjanka lub tarcjanka? W mojej rodzinie (w ogóle we wsi, gdzie się wychowałem) używa się go jako pejoratywnego określenia kobiety fałszywie religijnej. Czy jednak występuje ono w tym znaczeniu w słownikach?
  • Trzaski
    16.06.2012
    16.06.2012
    Szanowna Redakcjo,
    jak brzmi w dopełniaczu nazwa miejscowości Trzaski: Trzasków, Trzask, a może Trzasek? Niestety nie znalazłam tej miejscowości w dostępnych mi słownikach nazw.
    Pozdrawiam
  • Wałczenie

    29.04.2024
    29.04.2024

    Jak zmieniało się postrzeganie zjawiska wałczenia? Podobno początkowo niezgłoskotwórcze u jako ł było cechą gwary chłopów, niższych warstw i zalecano unikanie takiej wymowy. Jeszcze na początku XX w. wiele osób używało tzw. scenicznego ł. Czy wałczenie zatem postrzegano jako styl potoczny, czy wręcz psucie języka, niestosowne w mowie oficjalnej? Może inaczej mówiono w domu, a inaczej w szkole czy podczas publicznych wypowiedzi? Do dziś niektórzy młodzi prezenterzy TVP Wilno stosują sceniczne ł, choć z pewnością są świadomi, że w Polsce już (prawie) nikt tak nie mówi. A na nagraniu głosu J. Piłsudskiego słychać, że wałczy. Lektorzy Polskiej Kroniki Filmowej początkowo nie wałczyli.

  • w czy we?
    14.03.2003
    14.03.2003
    Przed jakimi grupami spółgłoskowymi należy używać przyimków ze, we? O ile słownikowe przykłady są dość jednoznaczne (np. ze snu, we wsi), o tyle w niektórych sytuacjach mam wątpliwości (jak np. powinno być – z wzornika czy ze wzornika?).
  • w lecie albo latem
    21.01.2020
    21.01.2020
    Chcę spytać o formę wyrażenia przyimkowego w lato, tak jak w zdaniu: Działo się to w lato 1970. Wszystkie współczesne poradniki językowe oraz nowe słowniki uznają ją za niepoprawną, zaś taką postać na równi z w lecie notuje Słownik ortoepiczny pod red. Szobera z roku 1948, przy czym warto zaznaczyć, że autor potępia zwroty: w wiosnę, w jesień i w zimę. W wyszukiwarce znajdziemy ok. 145 mln wyników pod tym hasłem. A zatem czy możemy tak mówić i pisać? Która forma weszła pierwsza? Pzdr M. Kiliński
  • Wola Rzędzińska
    27.09.2002
    27.09.2002
    Jaki przyimek powinien być używany wraz z nazwą miejscową Wola Rzędzińska? Mieszkam w Woli Rzędzińskiej czy na Woli Rzędzińskiej?
  • za to w znaczeniu 'dlatego'
    6.09.2011
    6.09.2011
    Witam!
    Chciałbym zapytać o następującą rzecz: moi znajomi, którzy pochodzą z okolic Radomia, używają często formy za to, że w zdaniach, w których ja używam formy dlatego, że, np. „Jest bardzo zimno w domu, ale może za to, że na dworze jest zimno”. Czy to jakieś wyrażenie regionalne, typowe dla województwa mazowieckiego? Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam.
    Paweł Łyś
  • Zielonagóra
    8.01.2020
    8.01.2020
    Szanowni Państwo,
    jak odmieniamy nazwę miejscowości Zielonagóra (chodzi o wieś w Wielkopolsce)? Mówimy: jadę do Zielonejgóry czy Zielonagóry?

    Pozdrawiam
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego