WSI
  • Praga czeska
    25.11.2004
    25.11.2004
    Skąd się wzięło określenie Praga czeska (Czeska?)? Nie mówimy przecież francuski Paryż, brytyjski Londyn ani włoski Rzym. Czy chodzi tutaj o odróżnienie miasta od dzielnicy Warszawy? Ale przecież w wypadku dzielnicy mówimy na Pradze, a nie w Pradze. Czemu więc „Byłem w Pradze czeskiej (Czeskiej?)”?
  • prostolinijny
    25.06.2003
    25.06.2003
    Chciałbym zapytać o słowo prostolinijny. Czy może mieć ono również znaczenie w pewnym sensie negatywne, tzn. czy można użyć go, mówiąc o kimś, że jest człowiekiem prawym i dobrodusznym, ale prostym, nieobytym, prowadzącym prosty tryb życia, np w znaczeniu: „Mój dziadek całe życie spędził na wsi, nie jest człowiekiem wykształconym, obytym z ludzmi, ale jest uczciwy, prawy, dobroduszny”? Czy mówiąc o kimś takim, można użyć słowa prostolinijny?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Przecinek przed spójnikami powtórzonymi, pełniącymi identyczną funkcję
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni Państwo,
    czy zdanie Myślę i myślę, i nie przypominam sobie ma poprawną interpunkcję? Zasada [378] mówi, że należy stawiać przecinek po powtórzonym spójniku łącznym pełniącym identyczną funkcję jak wcześniejszy. Pytanie, jak interpretować „identyczną funkcję”. Z gramatycznego punktu widzenia funkcja drugiego „i” jest, zdaje się, taka sama jak pierwszego (poprzedza kolejne zdanie proste). Ale w kontekście semantycznej budowy wypowiedzenia odbieram ją jako inną.
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • przełom Białki
    6.10.2004
    6.10.2004
    Jest takie miejsce w okolicy spiskiej wsi Nowa Biała – Przełom Białki (Białka to czysty i zimny dopływ Dunajca). Jedno z najbardziej urokliwych w regionie. Tylko gdzie właściwie możemy pojechać na wycieczkę: do Przełomu Białki czy na przełom Białki?
  • Przymiotniki i nazwy mieszkańców od wielowyrazowych toponimów
    20.10.2017
    20.10.2017
    Czy skoro przymiotniki od nazw Bielsko-Biała i Węgierska Górka to: bielskobialski i węgierskogórski, to nazwami mieszkańców tych miast będą: bielskobielszczanin, węgierskogórzanin? Ogólnie – czy sposób, w jaki tworzymy nazwę mieszkańców danego regionu geograficznego, jest ściśle związany z tym, jak wygląda odpowiedni przymiotnik? Mam nadzieję, że jest jasne, o co mi chodzi. Skoro np. przymiotnik od Konstancina-Jeziorny brzmi konstanciński, to mieszkaniec będzie konstancinianinem?
  • przymiotniki od imion żeńskich
    28.09.2012
    28.09.2012
    Witam!
    Moja córka ma na imię Róża. Jak tworzy się od tego imienia przymiotnik w formie (zdaje się) przestarzałej, odpowiadający na pytanie: czyj? Chodzi mi o formę typu: Adam – Adamowy. Nie potrafię również znaleźć takiej formy do imienia Anna.
    Łączę ukłony, życząc miłego dnia –
    Dorota Szablewska-Broniarczyk
  • savoir vivre a ortografia
    25.11.2010
    25.11.2010
    Witam Państwa!
    Chciałbym zadać pytanie dotyczące pisowni zwrotu Drodzy Gubinianie bądź Drodzy gubinianie. Znam zasady pisowni dotyczące nazwy mieszkańców miast i nie mam wątpliwości, iż gubinianie piszemy małą literą, mam pytanie dotyczące pisowni w zwrocie Drodzy…
  • skrótowce medyczne
    8.05.2014
    8.05.2014
    Panie profesorze,
    czy odmieniamy skrótowiec GERD (gastroesophageal reflux disease)? Np. „Strategia postępowania w GERD-zie zakłada (…)”. Czy odmienia się skrótowiec NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)? Np. „Lek ten powinno podawać się łącznie z NLPZ-ami”. Czy istnieją jakiekolwiek skrótowce, których nie należy odmieniać? Oraz czy powinno się pisać Kodeks etyki lekarskiej, czy Kodeks Etyki Lekarskiej, czyli tak jak jest w oryginale?
    Pozdrawiam
  • Swornegacie i Zagacie
    12.09.2018
    12.09.2018
    Dzień dobry. Proszę o wyjaśnienie słowa sworny zawartego w nazwie miejscowości znajdującej się na Kaszubach: Swornegacie. Dziękuję za pomoc.
  • szejść, jejść
    23.09.2008
    23.09.2008
    Szanowni Państwo,
    czytając teksty gwarowe z różnych regionów Polski, zauważyłem, że bardzo często w gwarach śląskich, a także, choć znacznie rzadziej, w tekstach wielkopolskich przed spółgłoską [ś] pojawia się dodatkowa głoska [j] np. szejść, jejść. Czy w dawniejszych czasach w Wielkopolsce środkowej (np. w okolicach Poznania) wymowa taka była równie powszechna i częsta jak na Śląsku?
    Z poważaniem,
    Filip Cerkaski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego