Wielka-Polska
  • wielki człowiek
    16.02.2006
    16.02.2006
    Czy zdanie: „Adam Mickiewicz był wielkim poetą, co udowodnił, pisząc Pana Tadeusza” jest poprawne? Wątpliwości dotyczą określenia wielkim. Wiele osób tak mówi, wielu ludzi tak pisze na np. stronach internetowych, ale czy jest zgodne z językiem polskim? Czy napisanie, że ktoś był wielki pod względem umiejętności, jest błędem?
  • Poradnik poprawnej wymowy w języku polskim

    16.02.2024
    16.02.2024

    Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.


    W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:

    „Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”

    Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.

    Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.

    Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.

    Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?

    Z poważaniem

  • Specyficzna funkcja wielkiej litery

    1.10.2023
    1.10.2023

    Szanowni Państwo,

    moje pytanie dotyczy zasad użycia wielkich liter. Czy poprawnym jest użycie wielkiej litery celem rozróżnienia dwóch takich samych słów? W pismach (zwłaszcza urzędowych) po podaniu pierwszy raz pełnej nazwy umieszcza się informacje „(dalej również: podmiot gospodarczy)”. Zdarza się, że w dalszej części pisma trzeba użyć określenia „podmiot gospodarczy” nie odnosząc się do początkowo zastąpionej pełnej nazwy. Czy zastosowanie pisowni wielką literą (Podmiot gospodarczy/podmiot gospodarczy) jest poprawne? W języku angielskim w takiej sytuacji pomaga przedimek the, czy w języku polskim można analogicznie użyć pisowni wielką literą?

  • Użycie wielkiej litery ze względów grzecznościowych

    24.07.2022
    24.07.2022

    Zastanawia mnie kwestia pisowni zwrotów grzecznościowych w transkrypcjach nagrań oraz napisach w nagraniach, np. podcastów, wywiadów, videoblogów na portalach społecznościowych. W tekstach pisanych, jak e-mail, list zwroty grzecznościowe piszemy wielką literą, a jak jest w przypadku napisów do nagrań? Czy w takich rozmowach, dialogach, monologach nagranych i publikowanych w sieci jest podobnie, czy zgoła odmiennie?

  • Wszechświat i Wielki Wybuch
    15.09.2012
    15.09.2012
    Dlaczego Wszechświat i Wielki Wybuch piszemy wielką literą?
  • dowolność w zapisie wielkich liter
    10.05.2004
    10.05.2004
    Czy niektóre nazwy własne, jeśli tak sobie zażyczą ich posiadacze, mogą być pisane dowolnie pod względem wielkości liter? Przykład: nazwa własna Adidas, użyta w kontekście marki odzieży konkretnego producenta. Według mnie jako nazwa własna powinna być ona pisana wielką literą, natomiast mój rozmówca upiera się, że właściciel marki pisze wszędzie tę nazwę małą literą, a więc my też tak powinniśmy. Inne przykłady to np. nazwa filmu eXistenZ.
  • podpis wielką czy małą literą?
    1.02.2015
    1.02.2015
    Proszę wybaczyć niezręczność, ale kogo mam spytać, jeśli nie Państwa? Podpisując się jako czytelnik, zawsze mam wątpliwość co do wielkiej litery. (Abstrahuję od tego, że mamy prawo do wyróżnienia siebie). Z jednej strony skromność w korespondencji przemawia za małą, z drugiej szacunek do adresata wiąże się z szacunkiem do samego siebie. Kiedy podpisujemy się wielką, to tak jakbyśmy nadawali naszej wypowiedzi wartość, zaznaczając, że adresatowi nie zawraca głowy byle kto, tylko konkretna osoba.
  • XVII Polsko-Niemieckie Kolokwium Prawników Administratywistów, ale: polsko-niemieckie kolokwium prawników administratywistów
    12.04.2019
    12.04.2019
    Dzień dobry
    Chciałabym zapytać o zasadność użycia wielkich liter w zdaniu: Warto odwołać się do tradycji Polsko-Niemieckiego Kolokwium Prawników Administratywistów. Czy przy odwoływaniu się do konkretnego (numerowanego) wydarzenia powinniśmy użyć wielkich liter czy małych liter? Czy takie same zasady obowiązują, jeśli powołujemy się na kolokwium, sympozjum lub konferencję, ale bez wskazywania konkretnego wydarzenia (np. jednego z wielu cyklicznych) lub jak w zdaniu powyżej?
    Z góry dziękuję.
  • Co jest po polsku?
    22.10.2002
    22.10.2002
    Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
    A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
    W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
    I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
  • imiona obce i ich polskie odpowiedniki
    3.02.2010
    3.02.2010
    Czy tłumaczeniem imion obcych na język polski rządzi jakaś jednoznaczna reguła? Pisze się np. Paweł Apostoł, ale Paul McCartney. W przedwojennym piśmiennictwie tłumaczono wszystkie imiona i to chyba było rozwiązanie lepsze od dzisiejszego, które jest chwiejne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego