Wszedłem
  • real
    14.04.2008
    14.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Co Państwo sądzą na temat słowa real, oznaczającego świat rzeczywisty? To, że mówi tak i pisze młodzież – „W realu nic ciekawego, jakoś żyję”, „Nigdy nie zrobiłbym tego w realu” itp. – nie dziwi (choć mnie to razi, bo zdaje mi się zbytnim uproszczeniem), ale coraz częściej pisze się tak w tekstach niepotocznych. Np. w magazynie filmowym, w artykule o Gustawie Holoubku: „(…) wreszcie, oniryczny doktor Gotard, ulepiony z ułudy, realu oraz wspomnień”.
  • reklamowe „ty”
    1.04.2009
    1.04.2009
    Szanowni Państwo,
    zauważyłam, że w teksach reklamowych i na stronach internetowych używanie formy grzecznościowej Państwo należy do rzadkości. Autorzy tekstów częściej używają formy ty, np.: „Nie wiesz, komu przekazać jeden procent podatku? Wejdź na stronę…”. Czy forma Państwo stała się w tego typu tekstach formą przestarzałą?
    Z poważaniem
    Magdalena Kuckertz
  • ręczne dopiski w korespondencji urzędowej
    5.07.2004
    5.07.2004
    Szanowny Panie Profesorze,
    pracuję w instytucji państwowej i interesuje mnie Pana zdanie na temat odręcznych „dopisków” w korespondencji oficjalnej. Listy urzędowe pomiędzy dyrektorami, ministrami itp. pisane są bowiem w całości na komputerze, natomiast odręcznie dodawany jest zwrot Szanowny Panie Ministrze oraz zwrot z poważaniem. Wygląda to co najmniej dziwnie. Co Pan o tym sądzi?
    Z poważaniem
    Robert K.
  • Różności
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    czy powinnam wstawić przecinek przed że w takim zdaniu: Nie lubię bananów, głównie dlatego że są bardzo słodkie. Czy poprawna jest forma żelaźnie, np. żelaźnie konsekwentny?
    Z poważaniem
    Czytelniczka

  • runy
    15.05.2002
    15.05.2002
    Szanowna Redakcjo!
    Pracuję nad tłumaczeniem pewnej gry komputerowej, w której dość często pojawia się termin runy (ang. rune). W grze występują one jako zaklęcia posiadające magiczną moc. Można je kupować i stosować, są też specjaliści, tzw. Władcy Runów, potrafiący je odczytywać i rzucający runiczne zaklęcia. O te właśnie nieszczęsne runy wynikł pewien spór między mną a drugim tłumaczem, któremu zwróciłam uwagę, że w języku polskim runy występują wyłącznie w liczbie mnogiej, na co otrzymałam odpowiedź, że od początku istnienia gier komputerowych, runy występują w nich także liczbie pojedynczej, np. Run Wiedzy lub Niebios, a poza tym mają tu zupełnie inne znaczenie, niż podane w słowniku, więc mam się kierować zasadami pisowni gier komputerowych. Czy rzeczywiście powinnam się kierować nazwami, które ktoś kiedyś mylnie przetłumaczył, ale które już weszły do języka graczy komputerowych? Czy w imię zachowania konsekwencji w nazwach już funkcjonujących mam kaleczyć język polski i serwować polskim dzieciom niepoprawne nazwy, czy może to ja się mylę? W końcu to tylko gra, bajka dopuszczająca dziwaczne słowotwórstwo, gdzie sporo wyrazów ma już niewiele wspólnego z ich pierwotnym znaczeniem.
    Z poważaniem,
    Anna Celińska
  • ryż paraboliczny?
    29.09.2003
    29.09.2003
    Szanowni Państwo!
    Od jakiegoś czasu na opakowaniach od ryżu pojawia się napis ryż paraboliczny. Domniemywam, że jest to wyjątkowe nieudane przełożenie na język polski angielskiego słowa parboiled. Czy może ma to coś wspólnego z kształtem paraboli? Tym bardziej żenujący jest fakt powszechnego używania tej nazwy przez większość społeczeństwa. Może weszło ono już w kanon poprawnej polszczyzny? Uprzejmie proszę o wyjaśnienie tej sprawy.
    Z poważaniem
    Szymon Zdziechowski
  • scertyfikować

    21.10.2022
    21.10.2022

    Dzień dobry,

    powinniśmy używać formy zcertyfikować czy scertyfikować? Oczywiście, o ile zwrot „poddać certyfikacji” nie jest jedynie obowiązujący...?

    Pozdrawiam

    AP

  • Skład jako nazwa zawodników tworzących drużynę

    28.12.2021

    Nurtuje mnie etymologia wyrazu skład w rozumieniu 'zawodnicy tworzący drużynę sportową;. Wydaje się, że pochodzi on od czasownika  składać, tak jak np. w przypadku znaczenia 'magazyn'. W obcych językach w sensie sportowym używa się jednak podobnie brzmiących wyrazów squad (j. angielski), czy  squadra (j. włoski), które z kolei mają etymologię zbieżną z polską eskadrą. Czy jest to zwykły zbieg okoliczności, czy może  skład w znaczeniu 'drużyna' jest niezależnym zapożyczeniem?

  • Skrócenia nazw przedmiotów uniwersyteckich
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    na wydziale matematyki można studiować takie przedmioty jak geometria z algebrą liniową i funkcje analityczne. Standardowo funkcjonują jako GAL i FAN. Jak to zapisywać, jeśli chodzi o wielkość poszczególnych liter? W regule [89] WSO mówi o pisowni w całości wielkimi literami literowców i głoskowców. Jeśli dobrze rozumiem, przywołane przykłady nie należą do tych kategorii. Czy zatem możliwe są również warianty gal, Gal i decyduje po prostu uzus? Z dalszych fragmentów przywołanej przeze mnie reguły [89] (18.32.2 i 18.32.4) wynika, że poprawne warianty to FAn (źle to wygląda) lub Fan. Czy mam rację? Chociaż sformułowanie 18.32.2 sugeruje, że reguła ta dotyczy skrótowców pochodzących od nazw własnych. Tak więc nadal nie jestem pewien, czym się kierować przy takich przykładach, jakie podałem.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Skróty graficzne w profesjolektach
    29.12.2016
    29.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w artykułach dotyczących rozporządzania w sprawie bhp powinnam używać skrótów przyjętych w tym rozporządzeniu? Przykładowo: pole-EM, pole-M? Zob. tu.

    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Stała Czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego