a.m.
  • inbus, a nie imbus
    5.06.2003
    5.06.2003
    Mam bardziej odpowiedź niż pytanie, ale myślę, że tą drogą też dojdzie. A więc w dziale etymologia padło pytanie o słowo imbus lub klucz imbusowy. Niestety słowo to jest często przez laików technicznych przekręcane, poprawnie brzmi inbus. Jest to sztucznie utworzone słowo z nazwy firmy która wynalazła tego typu śruby i klucze. Niemieckie Innensechskantschluessel oznacza 'klucz wewnętrzny sześciokątny'. Innen znaczy 'wewnątrz', a firma nazywa się Bauer und Schaurte. Weźmy teraz IN (od początku nazwy klucza) i BuS (z inicjałów firmy) i wyjdzie nam INBUS.
    Słowo inbus jest znakiem towarowym zastrzeżonym firmy Bauer und Schaurte.
    Pozdrawiam
  • np., m.in.
    24.12.2006
    24.12.2006
    Witam ponownie!
    Chcę zapytać, czy przed słowami: między innymi (m.in.) i na przykład (np.) należy stawiać przecinek.
  • Pers a Irańczyk i inne nazwy
    31.10.2016
    31.10.2016
    Jaka jest różnica pomiędzy nazwami: Irańczyk a Pers, Tajlandczyk a Taj? I dlaczego o mieszkańcu Finlandii mówi się FIn, a o mieszkańcu Irlandii – Irlandczyk (a nie: Ir)?
  • przecinek między miejscem a datą
    19.03.2012
    19.03.2012
    Szanowna Poradnio,
    chciałbym zapytać o użycie przecinka między datą a miejscowością, m.in. w listach i pismach urzędowych. W szkole uczono mnie, że przecinek stosujemy zawsze, natomiast niedawno spotkałem się z wersją, iż stawiamy go tylko przed słowem dnia lub skrótem dn., np. Warszawa 18.03.12, ale Warszawa, dnia 18.03.12. Która wersja jest poprawna?
  • Świat a ludzie!
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo,
    w moim domu posługujemy się często określeniem świat a ludzie. Oto kontekst: Na pewno się wyrobimy. Dwie godziny na dojazd tam to świat a ludzie!. Osobę spoza mojej rodziny zadziwiło to powiedzonko. Zastanawiam się, czy to jakiś nasz familiolekt.

    Z wyrazami szacunku i najlepszymi życzeniami świątecznymi!
    Czytelnik
  • Dlaczego poszedłem, a nie poszłem?
    3.01.2006
    3.01.2006
    Dlaczego jedynie poprawną formą męską jest poszedłem?
    Dziękuję, Maria
  • drzwi a drzewo
    11.01.2010
    11.01.2010
    Interesuje mnie wymowa słowa drzwi. Dla większości słów z nagłosową grupą drz słowniki poprawnościowe podają wymowę wzorcową [d-ż] i potoczną [dż-ż], uznając za błędny wariant [dż]. Ku mojemu zdziwieniu WSPP podaje zupełnie odwrotny wzorzec ortofoniczny dla słowa drzwi: [dżwi], pot. [dż-żwi], nie: [d-żwi]. Z czego wynika ta nieregularność i czy aby na pewno wymowę regularną [d-żwi] należy uznać za hiperpoprawną? Dodam, że prof. Bańko w poradzie nr 5684 opowiedział się właśnie za wymową regularną.
  • Frania a chemia
    30.10.2019
    30.10.2019
    Pochodzę z Małopolski i przez całe dzieciństwo nigdy nie słyszałam rozróżnienia w wymowie słów zakończonych na -nia. Frania brzmiała identycznie jak chemia. Dopiero na studiach spotkałam osobę z Pomorza, która różnicowała te końcówki. Czy ich nierozróżnianie jest typowe dla mojego regionu? Czy moja wymowa jest poprawna, czy też, aby mówiąc poprawnie, musiałabym faktycznie zastanawiać się za każdym razem, czy słowo jest rodzime, czy zapożyczone?:)
  • Jeździj a jeźdź
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w WSPP forma trybu rozkazującego czasownika jeździć: jeździj uznana została za potoczną, natomiast forma jeźdź jest literacka?

    Zgodnie z podręcznikiem prof. Strutyńskiego formy trybu rozkazującego tworzymy od tematu czasu teraźniejszego, do którego dodajemy odpowiednią końcówkę osobową trybu rozkazującego. Jeśli temat czasu teraźniejszego kończy się na zbitkę spółgłoskową, wówczas dodajemy do niego końcówkę -ij (:-yj). Z czego wynika zatem uznanie poprawnej gramatycznie formy za potoczną?

    Z poważaniem
    M.M.
  • Kłopotliwy biernik z końcówką -a
    5.11.2018
    5.11.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski pisząc zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego