-
o komunizmie i innych demonach27.10.200427.10.2004Witam, Droga Redakcjo!
Mam nurtujące mnie pytanie… Czy istnieje (lub istniała, a nie jest już przestrzegana) w języku polskim regułka mówiąca, że twarde spółgłoski w wyrazach nie ulegają zmiękczeniu? Doskonale wiem, że należy mówić np. [komuniźmje], a nie [komunizmje]. Zdaje mi się jednak, że kiedyś na lekcji j. polskiego taką regułkę podała mi polonistka z zastrzeżeniem, że jest to poprawne, ale mało stosowane.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam -
Om, bar
22.09.202022.09.2020Czy odmienia się jednostki: om, bar?
W szkole mnie uczono, że akurat takich się nie odmienia (w odróżnieniu od pełnych wersji np. wolt), tzn. jak w tekście mam, że pompa jest dostosowana do ciśnienia 700 bar, to tego nie zmieniam, natomiast korektor usilnie po mnie poprawia na barów.
-
Orzecznik przymiotnikowy w zdaniu podrzędnym
18.06.202318.06.2023Szanowni Państwo,
zwracam się z prośbą o rozstrzygnięcie, która z poniższych form jest poprawna:
1) Kocham was takich, jacy jesteście.
2) Kocham was takich, jakimi jesteście.
3) Kocham was takimi, jacy jesteście.
4) Kocham was takimi, jakimi jesteście.
Po przeszukaniu archiwum poradni i zapoznaniu się odpowiedziami na podobne pytania (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/orzecznik-przymiotnikowy;2468.html; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Biernik-dopelniacz-a-moze-narzednik;20370.html; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kocham-cie-taka-jaka-jestes;21373.html) niestety nadal mam wątpliwości. Które z tych form są dopuszczalne? Czy któraś z nich jest lepsza?
Dziękuję i łączę pozdrowienia.
-
osoby w wieku 50+5.02.20135.02.2013Czy poprawne są wyrażenia dwadzieścia plus, trzydzieści plus, oznaczające wiek powyżej 20, 30 lat? Moim zdaniem te wyrażenia, spotykane głównie w języku marketingu, są sprzeczne z duchem języka polskiego.
-
o związku latania z muchą4.05.20114.05.2011Witam!
Ciekawi mnie taka kwestia: w językach germańskich słowa mucha i latać są do siebie bardzo podobne pod względem pisowni i wymowy, np. ang. a fly – to fly, niem. eine Fliege – fliegen, hol. een vlieg – vliegen, szw. en fluga – flyga. Skąd się wzięło to podobieństwo w budowie słowotwórczej rzeczownika mucha i czasownika latać? Dlaczego dotyczy ono akurat muchy? I czemu podobne zjawisko nie występuje w innych językach, m.in. romańskich i słowiańskich? -
panaadamowy8.02.20028.02.2002Szanowni eksperci,
Jak wygląda przymiotnik utworzony np. od pana Adama (tu akurat chodzi o gazetę Adama Michnika)?
1. panaadamowa
2. Panaadamowa
3. pana-Adamowa
A może zupełanie inaczej? Nie wiem, czy tego rodzaju przymiotniki pisze się wielką czy małą literą? Proszę również o podpowiedź, gdzie mogłabym znaleźć zasady tworzenia podobnych przymiotników.
Agata Gogołkiewicz
-
paść jak kawka
23.04.202014.06.2015Szanowni Państwo,
mam niemały problem z pewnym związkiem frazeologicznym i szczerze wierzę, że pomogą mi go Państwo rozwiązać. Chodzi o związek: paść jak kawka. Samo znaczenie tego związku nie jest mi obce i wedle mojej wiedzy związek ten znaczy tyle co: 'być bardzo zmęczonym, nie mieć na nic siły'. Zagwozdką dla mnie jest etymologia tego związku frazeologicznego. Dlaczego akurat jak kawka? Czy słowo paść w tym związku pochodzi od słowa padać, czy może od jakiegoś innego słowa?
-
pełnia czasu18.10.200518.10.2005Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
-
Penis w bierniku
22.06.202222.06.2022Dzień dobry,
jak brzmi biernik l. poj. słowa „penis”? Wg WSJP to rzeczownik r. męskorzeczowego, więc „penis”. Wg Słownika współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja (1996 r.) to rzeczownik r. męskożywotnego (więc „penisa”). Wg SGJP biernik ten brzmi „penisa”, ale z rzadka spotyka się również „penis”.
Czy takiego samego rodzaju będą również synonimy tego słowa? I dlaczego akurat ta część ciała (podobnie jak „nos”, ale wyłącznie w wyrażeniu „mieć nosa”) może być w ogóle r. męskożywotnego?
-
pięciopalcowy czy pięciopalczasty?23.05.201523.05.2015Dzień dobry,
kiedy jest chłodno, zazwyczaj noszę rękawice. Mam komplet palców oraz odwieczną wątpliwość, czy odzież, którą przywdziewam jest pięciopalcowa, czy pięciopalczasta. Proszę rozwiać moje wątpliwości.
Z poważaniem
Jarosław Baranowski