ażeby
  • By czy żeby?

    2.01.2023
    2.01.2023

    Dzień dobry,

    zauważyłam, że w pracy często na pytania: „Czy dokumenty dotarły?” odpowiadam: „Nie widzę by dokumenty dotarły”. Zaczęłam mieć wątpliwości czy zdanie to jest poprawne. Kolega sugerował abym zamieniła „by”" na „żeby”. Czy takie użycie „by” jest poprawne?

  • gęba z gutaperki
    13.06.2012
    13.06.2012
    Skąd się wzięło wyrażenie gęba z gutaperki i co ono właściwie oznacza?
  • li tylko
    20.02.2003
    20.02.2003
    Szanowni Państwo,
    właśnie przeczytałam odpowiedź na pytanie dotyczące -li i pragnę zapytać o coś, o czym nie było mowy: skąd się wzięło używanie li w sposób następujący: „Czy jest to li tylko zabawa?”? Czy takie li tylko znaczeniowo różni się od zwykłego tylko?
    Z góry dziękuję.
  • nie mieć zielonego pojęcia
    18.06.2007
    18.06.2007
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym się dowiedzieć, co oznacza i jaką ma etymologię przymiotnik zielony w wyrażeniu nie mieć zielonego pojęcia. Z góry dziękuje i serdecznie pozdrawiam.
  • nie z czasownikami
    12.04.2012
    12.04.2012
    Witam.
    Ostatnio zasłyszałem opinię, że w języku pisanym uważa się teraz za poprawne łączenie nie- z czasownikami. Zdaję sobie sprawę, iż język nie pozostał w swojej pierwotnej postaci po dziś dzień, ale taki pomysł wydaje mi się równie absurdalny, jak propozycje „wyrzucenia” CH na rzecz H – ażeby się wszystkim, którym się nie chce zastanowić nad pisownią, żyło łatwiej.
    Czy Państwu wiadomo coś na ten temat? Ja nic o tym wcześniej „niesłyszałem…”.
    Pozdrawiam!
  • o niebie i ziemianach
    2.01.2012
    2.01.2012
    Szanowni Państwo!
    „Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • pąć
    28.05.2004
    28.05.2004
    Gorąco proszę o podanie pochodzenia i znaczenia słowa pąć. Użył go Ojciec Święty Jan Paweł II dnia 3 czerwca 1979 r. w przemówieniu wygłoszonym w czasie I pielgrzymki do Polski, na Błoniu Gnieźnieńskim w Gębarzewie. Cytuję: „(…) Oto pole, błonie szerokie, na którym stanęliśmy wspólnie, ażeby rozpocząć pielgrzymkę – lub jak to mówi współczesny polski pisarz: «pąć»…” (Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Przemówienia. Dokumentacja, PALLOTINUM. Poznań-Warszawa, 1979).
  • tak że i coby
    17.11.2007
    17.11.2007
    W takich zdaniach: „Ale co by nie szukać daleko”, „Co by nie jechać w ciemno” co i by powinny być chyba pisane łącznie, gdyż coby oznacza tutaj 'żeby, aby'. Odwrotnie jest z także: „Nie znam go, także nie ma o czym mówić”, „Byłem z nią, także nic nie słyszałem”, gdzie także użyte zostało w znaczeniu 'tak więc', a zatem powinno być zapisane jako tak że. Czy mam rację? Tak bardzo często piszą internauci, a informacje na temat coby i tak że w słownikach są bardzo skromne.
  • zabór i rozbiór
    1.12.2010
    1.12.2010
    Z czego wynika różnica końcówek słów zabór, pobór, odbiór, rozbiór? Czy chodzi o tworzenie od bezokoliczników różniących się aspektem (-brać, -bierać)? Jeśli tak, to co zdecydowało, że nie pobiór i nie odbór?
  • żeby czy aby?
    16.06.2009
    16.06.2009
    Czy zauważyli Państwo nagminne we współczesnej polszczyźnie zastępowanie słowa żeby slowem aby? Robią to wszyscy – od dziennikarzy po polityków. Czy nie czas poprawić ich błąd?
    Z szacunkiem,
    prof. dr Jerzy R. Krzyżanowski, Columbus, Ohio, USA
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego