-
wojewoda łódzka1.03.20101.03.2010Szanowny Panie Profesorze,
chciałem zapytać, czy połączenie rzeczownika wojewoda z przymiotnikiem rodzaju żeńskiego jest poprawne, np. w zdaniu: „Wojewoda łódzka, (Pani) Anna Nowak, przyjechała na zebranie”. Słownik pod red. A. Markowskiego odradza tego typu konstrukcję, zaleca przydawkę w formie męskiej, choć są przecież w języku polskim nazwy analogiczne, jak np. redaktor naczelna, doktor habilitowana.
Pozdrawiam -
S. Kania -
wok3.02.20053.02.2005Interesuje mnie odmiana rzeczownika wok (naczynie, rodzaj patelni). Intuicja podpowiada mi, żeby wok odmieniać tak samo, jak bok, jednak Wielki słownik orograficzny podaje formę dopełniacza woka. Czym można to uzasadnić? Czy chodzi o analogię do garnka?
-
W okamgnieniu 5.01.20165.01.2016Szanowni Państwo,
czy użycie wyrażenia w oku mgnienia jest poprawne (np. W oku mgnienia znika)?
Chodzi o zastosowanie w Słowniku staropolskim pod red. S. Urbańczyka – jak w tej poradzie.
Pozdrawiam
W.A.
-
w okolicach
7.03.20227.03.2022Czy wyrażenie „w okolicach lat 1945–1950” jest poprawne? Pozdrawiam.
-
Wolkani czy Wolkanie?
2.07.20042.07.2004Jako fan StarTreka napotkałem się na pewną zagwozdkę językową. Sprawa dotyczy odmiany słowa Wolkan jako nazwy gatunku, a nie planety. Poniżej podana jest sugerowana odmiana rzeczownika Wolkan: liczba pojedyncza M. Wolkan, liczba mnoga M. Wolkani / Wolkanie Jednakże w środowisku fanów StarTreka zapanował niepokój co do poprawności takiej interpretacji odmiany rzeczownika Wolkan.
Z góry dziękuję za odpowiedź i decyzje w tej sprawie
Sylwek
-
wołacz18.04.200618.04.2006Słowa pieszczotliwe takie, jak mamusia, mamunia, dzidzia, pańcia, odmieniają się w wołaczu na -u: mamusiu, mamuniu, dzidziu, pańciu. Rzeczowniki te oznaczają osoby i słowniki podają formę wołacza, a jak będzie w przypadku rzeczowników, które oznaczają przedmioty itp.? Kawcia – kawcio czy kawciu, rąsia – rąsio czy rąsiu, gębusia – gębusio czy gębusiu?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
-
wołacze imion28.12.200828.12.2008Witam,
czy imiona w powitaniach należy odmieniać? Czy poprawnie będzie więc „Cześć, Piotrek” czy „Cześć, Piotrku”?
dziękuję i pozdrawiam,
Agnieszka L. -
wołaczu mój!16.09.201316.09.2013Dobry wieczór (dzień dobry).
W wielu podręcznikach do nauki języka polskiego spotykam się z niezrozumiałym dla mnie zaprezentowaniem jednego z przypadków rzeczownika – wołacza:
wołacz – o!
Dzieci często tworzą wówczas niepoprawne formy typu: o! tata. Bardzo rzadko wołacz jest objaśniany jako bezpośredni zwrot do kogoś lub czegoś. Nie potrafię wyjaśnić tego zjawiska. Jak wytłumaczyć dziecku, że samo o! nie pomoże nam utworzyć formy wołacza? -
w oparciu24.01.200324.01.2003Czy można mówić (pisać) w oparciu o słownik ortograficzny, czy tylko opierając się na słowniku ortograficznym albo na podstawie słownika ortograficznego? Czy ten pierwszy zwrot jest w ogóle dopuszczalny? Jest ostatnio tak powszechnie stosowany (również przez polonistów, i to znanych), że zaczynam mieć wątpliwości; może nie nadążam?
Jeszcze raz pozdrawiam. -
w oparciu o…10.09.200710.09.2007Chodzi o ewentualną ewolucję w używaniu zwrotu w oparciu o, który to zwrot – o ile dobrze pamiętam – nieboszczyk Doroszewski bezwarunkowo tępił, chyba że to było np. w oparciu o stół. A dzisiaj słyszę, że w opariu o idee, czy marksizm-leninizm, czy w oparciu o ustrój, to już można…
Proszę mi przypomnieć, czy Doroszewski łaskawie dozwalał, czy może potem nastąpiła jakaś ewolucja, przez powszechność takiego wysławiania się, nie patrząc na to, czy to błędne, czy poprawne?