barw
  • Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę

    31.01.2022

    Pierwotne polskie słowo oznaczające kolor/barwę - czy to odcień?


    Dzień dobry,

    Niedawno zastanawialiśmy się z lubą, jak mogli Polacy/Słowianie określać kolory i barwy/farby, zanim też zaczerpnęli te nazwy z języków odpowiednio romańskich i germańskich. Czy istnieje jakieś pierwotnie nasze określenie na kolor? Czy to może odcień?

  • Pytamy o barwę
    3.12.2019
    3.12.2019
    Szanowni Państwo!
    Piszę z zapytaniem o to, które wyrażenie jest poprawne: Jaką to ma barwę? czy Jakiej jest to barwy?
    Dziękuję za poradę.
    Jarosław.
  • Szkarłat
    26.11.2018
    26.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    Czy można powiedzieć, że szkarłat jest odpowiednikiem (na przykład) angielskiego scarlet, który jest opisywany jako kolor jasnoczerwony z odcieniem pomarańczu, podczas gdy polski szkarłat to barwa ciemnoczerwona, krwista? Ta pierwsza, jeśli wierzyć internetowi, odpowiada barwie u nas znanej kardynalską, a ta druga w anglojęzycznym świecie jest odcieniem kasztanowego. Czy jeśli mam rację, to do przejścia doszło u nas czy też tam?
    Pozdrawiam, Arkadiusz C.
  • w koło – wkoło
    23.09.2009
    23.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni w poniższych zdaniach:
    – Świat zawiruje w koło/wkoło tysiącem barw.
    – Wszyscy się zlecieli w koło/wkoło.
    – Wycinali w koło/wkoło, okorowywali. (mowa o drewnie w tartaku)
    – Żyła tym, co się w koło/wkoło rozwija. (o uczuciach)
    – Ciemność roztaczała się w koło/wkoło.
    – Dlaczego wszyscy w koło/wkoło mnie umierają?
    – Kwiaty tańczą w koło/wkoło ciebie.
    – Zapach kwiatów roztaczał w koło/wkoło cudowny aromat.
    – Zimno obeszło ją w koło/wkoło.
    Marta
  • Sady
    30.10.2019
    30.10.2019
    Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Jak dawniej nazywano kolor fioletowy?
    25.03.2014
    25.03.2014
    Czy było kiedyś rodzime określenie na kolor fioletowy? Czy nasi przodkowie „odróżniali” ten kolor, czy też włączali częściowo do czerwieni/różu, a częściowo do błękitu?
  • Jeździj a jeźdź
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w WSPP forma trybu rozkazującego czasownika jeździć: jeździj uznana została za potoczną, natomiast forma jeźdź jest literacka?

    Zgodnie z podręcznikiem prof. Strutyńskiego formy trybu rozkazującego tworzymy od tematu czasu teraźniejszego, do którego dodajemy odpowiednią końcówkę osobową trybu rozkazującego. Jeśli temat czasu teraźniejszego kończy się na zbitkę spółgłoskową, wówczas dodajemy do niego końcówkę -ij (:-yj). Z czego wynika zatem uznanie poprawnej gramatycznie formy za potoczną?

    Z poważaniem
    M.M.
  • pomarańczowy
    29.05.2011
    29.05.2011
    Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?
  • Biało-Zieloni
    21.06.2007
    21.06.2007
    Szanowni Państwo,
    Lechia Gdańsk, znany wybrzeżowy klub piłkarski, jest często określana mianem biało-zielonych – od tradycyjnych barw. Zastanawiamy się, czy przydomek ten powinien być pisany z wielkiej, czy z małej litery. Wątpliwości biorą się chociażby z faktu, że Ruch Chorzów opisywany jest w prasie raz jako Niebiescy, a innym razem niebiescy. Zasadne jest również pytanie, czy takie nazwy powinny być pisane w cudzysłowie.
    Serdecznie dziękujemy za pomoc.
  • biel we frazeologii
    12.04.2007
    12.04.2007
    Witam serdecznie!
    Zastanawiam się nad paroma związkami z nazwą barwy białej, mianowicie: biała broń, biała gorączka, białe tango i biały wiersz. Czym jest umotywowane użycie tego właśnie koloru w tych zwrotach? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ola
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego