byle
  • ryćkać
    23.02.2006
    23.02.2006
    Jaka jest etymologia słowa ryćkać? Rozpowszechnił je wierszyk Andrzeja Waligórskiego, ale wydaje mi się, że wyraz jest gwarowy – być może góralski?
    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam,
    Marta Bartnicka.
  • rzeczowniki niepoliczalne
    28.04.2003
    28.04.2003
    W SJP rzeczownik rozdzielczość nie ma liczby mnogiej. Czy słusznie? Weźmy, na przykład takie zdanie: „Dowolna karta będzie działać w trybie 32-bitowym, przynajmniej w niższych rozdzielczościach”. Można to zastąpić – „(…) w niższej rozdzielczości”, ale to już chyba nie będzie to samo…
  • rzecz w tym
    27.12.2004
    27.12.2004
    Jak to jest z wyrażeniem rzecz w tym? Całe życie było ono piętnowane jako rusycyzm i trąbiło się naokoło, że jest niepoprawne, a ja tymczasem ze zdziwieniem odnalazłem je w moim ulubionym słowniku, czyli Innym słowniku języka polskiego.
  • salon odzieżowy
    12.09.2001
    12.09.2001
    Chcę zatytuować sklep i nie wiem, jak się pisze: SALON ODZIEŻY czy SALON ODZIEŻOWY?
  • Shot – szot
    13.12.2015
    13.12.2015
    Witam,
    od dawna w barach i podobnych lokalach słychać Poproszę shota w odniesieniu na przykład do kieliszka wódki. Jednak sam zapis to dla mnie już lekki problem. Który będzie bardziej poprawny:
    Poproszę shota
    czy może
    Poproszę szota?
    To drugie brzmi chyba mniej naturalnie, ale nie mam pewności.
    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za naświetlenie tematu.
  • sześć pytań o zdrobnienia
    1.12.2008
    1.12.2008
    Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnikjamniczek i jamniś, od poradniaporadeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
    Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
    Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
    Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
    Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?
  • Tajemniczy szmons

    21.09.2021
    21.07.2021

    Szanowni Państwo,

    nieżyjący już dziennikarz muzyczny Radia Lublin, Jerzy Janiszewski, napisał w latach 80. opublikowaną na łamach „Kuriera Lubelskiego” historię zespołu Budka Suflera, w której kilka razy użył wyrazu szmons, np. byle szmons zachodni miał nieograniczony dostęp do anteny lub „przypadkowy holenderski hit (szmons) bardziej olśnił paru krajowych krytyków aniżeli plantatorów tulipanów”. Co ten wyraz dokładnie oznacza i skąd się wywodzi?


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • trupięgi
    18.11.2010
    18.11.2010
    Szanowni Państwo!
    Moje pytania i wątpliwości dotyczą obuwia. Po pierwsze trupięgi. Buty zakładane nieboszczykowi do trumny. Byle jakie, lipne, ponoć czasem nawet tekturowe, bo przecież prawdziwych szkoda. Interesuje mnie etymologia tych trupięgów.
    W czasach mojej babki i wcześniej, gdy kapcie można było ubrać jedynie nocą, wybierając się do wychodka, po domu chodziło się w obuwiu dziennym. Buty, trzewiki, kamasze… Których używano w domu, a których na zewnątrz?
  • tytułu ustaw
    7.03.2011
    7.03.2011
    Czy nazwy (tytuły) ustaw wyodrębnia się w tekście ciągłym przez zastosowanie kursywy albo cudzysłowu?
  • tytuły czasopism
    24.04.2006
    24.04.2006
    Drodzy Eksperci!
    Czy istnieje zasada ortograficzna mówiąca, w jaki sposób należy zapisywać podtytuły czasopism i gazet? Chodzi mi o to, czy wielką literę stosujemy tylko w pierwszym wyrazie, czy we wszystkich. Powinno być: Zielone Brygady. Pismo ekologów czy Zielone Brygady. Pismo Ekologów?
    PS Proszę wybaczyć, że zadaję tak dużo pytań :-)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego