Czy to prawda, że nieokreślonych zaimków liczebnych wiele oraz dużo należy używać w zależności od policzalności lub niepoliczalności? Na przykład dużo miejsca, wiele osób? W archiwum Poradni znalazłem następujące zdanie: „Język oprócz dostrzegalnych innowacji (a tych dużo pojawiło się w ostatnim szesnastoleciu) zawiera w sobie bardzo wiele historii i tradycji”.

Szanowni Państwo,
czy wypowiedź: Wiem, że współpraca nie zawsze jest prosta i przyjemna. Że czasem trzeba wykazać się cierpliwością jest poprawna? Chodzi mi o rozpoczęcie nowego zdania od że. Wprawdzie można by ją zamknąć w jednym zdaniu i nie mieć tego problemu, ale względy prozodyczne mogą w moim odczuciu przemawiać za rozdzieleniem na dwa zdania. Na przykład kiedy robimy wyraźną pauzę.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
mam wątpliwość dotyczącą poprawnej deklinacji słowa advocat lub adwokat (tj. likier na bazie jajek i alkoholu). Byłbym zatem zobowiązany za informację, która wersja poniższego sformułowania jest poprawna:

– tort o smaku advocatu,
– tort o smaku adwokatu,
– tort o smaku advocata,
– tort o smaku adwokata,
– tort o smaku advocatowym,
– tort o smaku adwokatowym?

Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Grzegorz Sobociński

Szanowni Państwo,

na giełdzie mamy dwa typy inwestorów: byki (ci, którzy liczą na wzrost kursów) i niedźwiedzie (ci, którzy grają na spadki). Jakiej użyć formy, mówiąc o nich? Przykładowo: Byki przewidywali hossę? czy Byki przewidywały hossę?

Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku

stała czytelniczka Poradni

Szanowni Państwo,

Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?

Szanowni Państwo!
Przepraszam za swoją dociekliwość, ale mam jeszcze jedno pytanie dotyczące dialektu śląskiego. Gdyby historia była dla Śląska łaskawsza i dialekt śląski miałby większy wpływ na formowanie się polszczyzny ogólnej, to co mógłby on do niej wnieść, jak bardzo taki ewentualny wpływ mógłby ją zmienić i czy kształt, a także norma polszczyzny ogólnej różniłyby się wówczas znacznie od stanu obecnego?
Proszę Państwa o cierpliwość.
Z poważaniem
Filip Cerkaski

Proszę przestać liczyć czas w Poradni PWN!
Serdecznie pozdrawiam prof. Katarzynę Kłosińską, która od dłuższego czasu zasypywana jest przez nudnego czytelnika Poradni PWN męczącymi pytaniami o poprawne formy liczenia czasu. Pani Profesor gratuluję cierpliwości i wysokiego poczucia humoru, ale czas najwyższy skończyć z odpowiadaniem od miesięcy na te same pytania, bo to po prostu urąga renomie Poradni. Tak więc proszę w przedświątecznym czasie: przestańmy liczyć czas!

Z szacunkiem
Andrzej, Toruń

Szanowni Państwo,
w słownikach można znaleźć rzeczownik obscena. Tymczasem, jak zauważyłem, w mediach, zwłaszcza telewizji i radiu, można się spotkać jedynie z formą obscenia (a nawet z żartobliwie utworzoną liczbą pojedynczą obscenium). Czy tylko słownikowe obscena jest poprawne?
Pozdrawiam i życzę dużo cierpliwości aż do kolejnych wakacji!

Szanowni Państwo,
w zasadzie imiesłów bierny od chrzcić powinien chyba brzmieć chrzcony (jak chwycić, chwycony), tak zresztą mówi się na wielkopolskiej (niemazurzącej!) wsi. Czy cz w chrzczony jest hiperpoprawnością, uproszczeniem fonetycznym, czy śladem jakiejś innej formy pierwotnej bezokolicznika (np. *chrścić)?

Dziękuję za pomoc,
Łukasz

Jak będzie poprawnie: „Była oczkiem w głowie rodziców” czy „… oczkiem w głowach rodziców”? Dziękując za odpowiedź, z pewnym opóźnieniem życzę Państwu wszystkiego dobrego w nowym roku, jak również samych ciekawych pytań i cierpliwości do pytających.