coraz
  • pani dyrektor, ale pani księgowa

    21.01.2009
    21.01.2009

    Proszę o skorygowanie form:

    • pan dyrektor finansowy, pani dyrektor finansowy
    • pan kontroler finansowy, pani kontroler finansowy
    • pan księgowy, ale pani księgowa
    • pan asystent i pani asystentka (???)

    Czy jest jakaś prawidłowość?

    M. Lemańska

  • pani Zimna i pan Zimny
    12.11.2002
    12.11.2002
    Witam serdecznie.
    Mam problem, który ostatnio pojawia się coraz częściej i który – przyznaję – bardzo mnie nurtuje. Otóż przychodzą do mnie małżonkowie. Pan nazywa się Zimny, a pani – Zimna. W jaki sposób, niejako, „połączyć” tych Państwa: X i Y małżonkowie Zimni czy małżonkowie X Zimna i Y Zimny?
    Pozdrawiam
  • Pan -– tylko w sytuacjach grzecznościowych i osobistych
    5.12.2017
    5.12.2017
    Szanowni Eksperci,
    coraz częściej spotykam się ze stosowaniem form grzecznościowych Pani, Pan nie w funkcjach adresatywnych i pisanych wielką literą. Na przykład: Zapraszamy na wykład, który wygłosi Pan Prof. Jan Kowalski – czy nie wystarczy … profesor Jan Kowalski? Ten dzban pochodzi z kolekcji Pani Anny Wiśniewskiej – czy nie lepiej … z kolekcji Anny Wiśniewskiej?

    Z poważaniem
    Iwona
  • Papugarnia czy papużarnia?
    27.10.2017
    27.10.2017
    Szanowni Państwo,
    bardzo razi mnie nagminnie reklamowana w mediach papugarnia. Na kilometr wyczuwam, że coś jest z tym słowem nie w porządku. Nie ma przecież palmarni, tylko palmiarnia, nie ma ptakarni, tylko ptaszarnia. Hodowcy papug nie podzielają jednak mojego sentymentu do rzeczowników tworzonych z obocznością słowotwórczą. Będę wdzięczny za wyjaśnienie, czy oprócz ewentualnego uzusu, istnieje jakaś norma językowa, która racjonalizowałaby istnienie papugarni.
  • pasja
    6.04.2009
    6.04.2009
    Mam pytanie o słowo pasja, które coraz częściej pojawia się w naszym języku w sensie 'wielkie zamiłowanie do czegoś'. Mimo wszystko jakoś rażą mnie sformułowania typu rozwijać pasję do książek, naszą pasją jest świadczenie usług na najwyższym poziomie itp. Mam wątpliwość, czy to słowo nie jest nadużywane. A może po prostu już do tego stopnia weszło do codziennego języka, że nie razi?
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Zbigniew Szalbot
  • performance
    7.02.2007
    7.02.2007
    Szanowni Państwo,
    pytanie dotyczy słowa performance. Słownik PWN zaleca zapis angielski, podczas gdy coraz częściej słowo to jest spolszczane. Dyskutowano performans i performens („Dialog” 2003, nr 3-4). Pisownia performans upowszechnia się w literaturze przedmiotu. Rada Języka Polskiego sprawą się dotąd nie zajęła, a stanowi to niemały problem w teatrologicznym piśmiennictwie. Stąd moje pytanie o dopuszczalność spolszczania i czy ma to być performans czy performens.
    Pozdrawiam
  • personalizacja w tekstach reklamowych
    12.06.2006
    12.06.2006
    Szanowni Państwo,
    w różnego rodzaju ulotkach, folderach, reklamach zauważam, że nie tylko słowa Ty, Wy, Pan, Państwo są pisane wielką literą, ale również zaimki dzierżawcze, np. Twój, Wasz, Pański, Państwa itp. Czy podkreślanie w ten sposób szacunku i udawanie zindywidualizowanego komunikatu, choć de facto jest on skierowany do odbiorcy masowego i anonimowego, nie jest już lekką przesadą?
    Pozdrawiam,
    Dominik Szulowski
  • Pędzi nie lotem, ale cwałem burza. Przecinek po zwrocie imiesłowowo-przymiotnikowym
    3.01.2016
    3.01.2016
    Jaką interpunkcję zastosować w zdaniu: Pędzi nie lotem a cwałem burza?
    Czy zwroty imiesłowowo-przymiotnikowe trzeba oddzielać przecinkami?
  • Phenian
    1.07.2003
    1.07.2003
    Jak należy wymawiać nazwę Phenian? Moim zdaniem zgodnie z pisownią, tzn. z silnie aspirowanym [p] na początku (co sugeruje także pisownia ang. Pyongyang), tymczasem coraz częściej słyszę w telewizji wymowę [fenian].
    Z poważaniem
    Marek Biernacki
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego