czasownik
  • brak jako czasownik

    7.01.2024
    7.01.2024

    Dzień dobry.

    Uprzejmie proszę o podpowiedź, które sformułowanie jet prawidłowe:

    - brak jest umowy

    - brak umowy.

    Dziękuję z góry za odpowiedź

    Ania Szwarczewska

  • czasowniki z przyrostkiem -ną-
    26.11.2004
    26.11.2004
    Kwitł, kwitnął; wiądł, więdnął; sechł, schnął; głuchł, głuchnął – tu są poprawne obie formy. Zawilgł, pękł, zdechł, tęchł, chłódł – tu tylko krótkie. Ciągnął, stęknął, westchnął, kopnął, parsknął, nacisnął – tu tylko długie. Nieraz nie potrafię ocenić, czy wolno jakiejś użyć (np. bladnął) albo – czy należy poprawić (np. brzydnął). Czy istnieje jakieś kryterium prostsze niż zaglądanie za każdym razem do słownika?
  • czasowniki z się
    16.03.2015
    16.03.2015
    Chciałabym się zapytać, czy czasownik najeść lub napić może istnieć bez formy się? I jak w języku polskim poznaje się, które czasowniki posiadają morfem się nieciągły?
    Dziękuje za odpowiedź
  • czasowniki na -nąć
    25.06.2003
    25.06.2003
    Dobry wieczor!
    Dlaczego „On zamilknął” jest poprawnie, a „Ona zamilknęła” i „Oni zamilknęli” nie? Czy zamilknęła, zamilknęli można by uznać za formy potencjalne? Ta kwestia tyczy się wszystkich innych takich „wybiórczych” czasowników.
    Pozdrawiam serdecznie ;)
  • Czasowniki na -nąć
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    skoro jak się coś złamie mówi się: złamałem, to jak coś pęknie to mówi się pęknąłem ?

    Z góry dzięki za odpowiedź
    Tom Pietrzyk
  • czasowniki mówienia
    24.04.2015
    24.04.2015
    Szanowna Poradnio,
    które niżej wymienione NIE SĄ czasownikami oznaczającymi mówienie?
    zająknął się; wyjęczał; przypomniał; zdenerwował się; rzucił; zaatakował; zaciął się; zaczął; powtórzył; dodał; pocieszał; zaproponował; przedstawił; wyrzucał (z siebie słowa); drążył (temat); przerwał; poinformował; tłumaczył; pociągnął (dyskusję); kontynuował; usprawiedliwił (ją); zmartwił się; zwrócił (mu uwagę); sprostował; użył (swego powiedzonka); poprawił (ją); skłamał; zrzędził; westchnął; jęknął
  • czasowniki na -nąć
    7.12.2005
    7.12.2005
    Od czego zależy odmiana takich czasowników, jak: zawisnąćzawisł czy zawisnął, zawisła czy zawisnęła; odprysnąć – odprysła czy odprysnęła?
    Czy jest na to jakaś reguła?
    Dziękuję, Maria
  • aspekt czasowników
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
    Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
    Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się
    Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
    Serdecznie dziękuję.
  • Mylenie wzorców odmiany niektórych czasowników

    2.12.2023
    2.12.2023

    Szanowni Państwo,

    czy formy klaskam, skakam i kołysam (zamiast odpowiednio klaszczę, skaczę i kołyszę) to rażące błędy, czy też ich stosowanie jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam serdecznie

    Andrzej Wieczorek

  • zrosty czy czasowniki rozdzielnie złożone?
    12.12.2007
    12.12.2007
    Dzień dobry!
    Chciałbym zapytać, czy czasowniki lekceważyć i zadośćuczynić (być może jeszcze inne, podobne) można zaliczyć do gramatycznej kategorii czasowników rozdzielnie złożonych (analogicznie do niemieckich vorstellen, ausgeben itp.).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego