czasowy
  • dystansujący cudzysłów
    11.12.2013
    11.12.2013
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące cudzysłowu. Czy poprawne jest użycie go zamiennie jako synonimu wyrażenia tak zwany lub wówczas tak zwany (by zaznaczyć pewną odległość czasową epoki i dystans piszącego)? Np. „(…) w epoce «buntu mas» (…)”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • Dzień dobry czy Dobry wieczór?
    31.01.2006
    31.01.2006
    Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
  • imiesłowowy równoważnik zdania
    16.11.2012
    16.11.2012
    Czy prawidłowe są następujące zdania:
    1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
    2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.

    Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
    Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc?
  • Imiesłowowy równoważnik zdania a czynność przyszła
    14.09.2017
    14.09.2017
    W NSPP znajduje się następująca zasada:
    Równoważnik i zdanie główne muszą wyrażać pewne relacje czasowe, których rodzaj zależy od typu użytego imiesłowu. Imiesłów przysłówkowy współczesny (-ąc) wskazuje zawsze czynność równoczesną z czynnością (przeszłą lub teraźniejszą) zdania głównego.

    Czy w związku z tym poniższe zdania są niepoprawne?
    O wiele lepiej zrobimy (czynność przyszła), nie rozmawiając o tym przy gościach.
    Poczekam, aż drżąc z zimna, wyjdzie ze swojej kryjówki.
  • Imiesłów na początku

    18.05.2022
    18.05.2022

    Dzień dobry. Proszę o informację, czy poprawne jest zdanie zaczynające się od imiesłowu "Eksploatując asteroidy cywilizacja z ziemskiej przeistoczy się w kosmiczna", czy tez należy je przeredagować.

    Z góry bardzo dziękuję!


  • Liczenie dni
    6.04.2018
    6.04.2018
    Witam
    Mam taki problem, nie potrafię bez wątpliwości przełożyć ilości dni policzonych z kalendarza na rzeczywiste odzwierciedlenie. Policzony z kalendarza np. jeden dzień do czegoś, jak rozumieć od dnia, który już trwa. Jako 24 h od chwili mówienia, traktować cały trwający dzień jako jeden, czy ten jeden dzień, czy jako resztę trwającego dnia do północy?
    Pozdrawiam
  • Myślnik jako oznaczenie antonimii

    29.01.2022

    Jak należy zapisywać wyrazy przeciwstawne (typu: miłość-nienawiść, prawda-fałsz). Podobno najlepiej z półpauzą bez odstępów, ale znana chińska koncepcja yin-yang (koncepcja paradoksu) jest zapisywana z dywizem.

    Pozdrawiam

  • Na zarnach sie mełło bez wojne
    22.01.2010
    22.01.2010
    Witam,
    spotykam się czasem z użyciem słowa bez w znaczeniu 'przez' (np. „Nie spałem bez całą noc”). Czy to regionalizm? Skąd pochodzi i czy jest bardzo rozpowszechniony? Czy jest dopuszczalny?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • nim, zanim

    21.03.2023
    21.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy zdanie „Zanim jem śniadanie, biorę prysznic” można uznać za poprawne? Interesuje mnie dopuszczalność czasownika w czasie teraźniejszym w aspekcie niedokonanym w zdaniu podrzędnym (zdanie czasowe), jeśli czasownik jest poprzedzony spójnikiem „zanim”. Czy osoba (tożsama lub różna w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym) ma wpływ na kwalifikację poprawnościową takiego zdania?


    Z poważaniem

    Tomasz Marek

  • od… do…
    5.10.2006
    5.10.2006
    „Impreza odbędzie się w dniach 28 lutego – 3 marca”. W pisowni mnie to nie razi, ale w mowie tak – uważam, że lepiej brzmi „od 28 lutego do 3 marca”. Kiedy pierwszy wariant jest poprawny i czy w ogóle?
    Ale jeszcze druga rzecz: słowa „Impreza odbędzie się…” kojarzą się z konkretnym terminem, a nie z przedziałem czasowym. „Impreza potrwa…” – to z kolei trwa i potrwa DO, a nie OD – DO. A „będzie miała miejsce” jest urzędowe. Jak to najzgrabniej sformułować?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego