czyli������
  • emotikon czy emotikona?

    30.09.2004
    30.09.2004

    Pisze Pan: „emotikon ma rodzaj męski, ściślej – męskorzeczowy”. Z całym szacunkiem, ale nie umiem się z tym zgodzić. Emotikona jest kalką językową angielskiego skrótowca emoticon czyli emotion icon. A więc polski skrótowiec powinien zostać zbudowany na tej samej zasadzie: 'znak emocji', czyli emoznak albo emocji ikona, czyli emotikona.

    Ikona jest ewidentnie rodzaju żeńskiego. I jest taka grupa ikon, które wyrażają emocje – skrótowo nazywana emotikonami.

  • Ergonomia pracy

    20.10.2020
    20.10.2020

    Dzień dobry,

    zwrócono mi uwagę, że sformułowanie ergonomia pracy jest niepoprawne. Np. w zdaniu Bezpieczeństwo i ergonomia pracy zależą od... lepiej byłoby zmienić szyk – czy rzeczywiście jest to konieczne? Źródłosłów zawiera już praca, ale np. często potoczenie używa się np. ergonomiczne krzesło – a może takie sformułowanie też jest niepoprawne?

    Z poważaniem,

    Magdalena

  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • Hybrydy, tautonimy i fikcyjni fałszywi przyjaciele

    27.03.2024
    27.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy istnieje specjalne określenie na zjawisko językowe, jakim jest neologizm udający zapożyczenie z obcego języka, ale w tym języku faktycznie nieznany osobom używającym go jako ojczystego?


    Wydaje się, że przykładem takiego słowa jest "smoking", które udaje słowo angielskie, ale w znaczeniu w jakim używa się go w języku polskim, w ogóle w języku angielskim nie występuje. W języku francuskim też występuje przynajmniej kilka takich pseudoangielskich słów.


    Łukasz

  • Kafarnaum
    5.05.2006
    5.05.2006
    W archiwum poradni wyczytałem, że wyraz Kafarnaum należy akcentować na sylabę przedostatnią, czyli na FA. Czy mam z tego rozumieć, że wyraz ten wymawiamy przez ł, czyli [kaFArnałm]? Ja zawsze akcentowałem FA, ale wymawiałem ten wyraz czterosylabowo, w taki sposób jak na przykład [perPEtuum], [taberNAkulum], czyli [kaFArna-um].
  • klaskać i mlaskać
    1.06.2014
    1.06.2014
    Szanowni Państwo!
    Czy mlaskać odmienia się tak samo jak klaskać? Wydaje mi się, że zamiast „Ja klaskam” powinno być „Ja klaszczę”, zamiast „Klaskaj!” – „Klaszcz!”. Czy prawidłowe jest „Mlaszczę” czy „Mlaskam”, „Mlaszcz!” czy „Mlaskaj!”?
    Pozdrawiam,
    Marcin Nowak
  • kolejność znaczeń w słownikach
    29.01.2007
    29.01.2007
    Czy istnieje zasada określająca kolejność umieszczania różnych znaczeń hasła w słownikach? A jeżeli tak, to jak ona brzmi?
    Pozdrawiam
  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • Kotlet sojowy, tatar wegetariański
    31.01.2016
    31.01.2016
    Często spotykam się z krytyką nazw takich jak kotlet sojowy, pasztet z soczewicy, tatar wegański itd. – a więc nazw potraw wegetariańskich, które odwołują się do ich mięsnych odpowiedników czy pierwowzorów. Zazwyczaj jest to umotywowane tym, że są one niezgodne ze zwyczajowymi definicjami wyrazów, które zawierają, a więc rzekomo niepoprawne. Czy moglibyście Państwo się do tego odnieść?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Lemieszka
    6.04.2020
    6.04.2020
    Mam problem z odmianą nazwiska Lemieszka, czy powinno to być :
    Mianownik Lemieszka
    Dopełniacz Lemieszki
    Celownik Lemieszce
    Biernik Lemieszkę
    Narzędnik Lemieszką
    Miejscownik Lemieszce
    Wołacz Lemieszko
    W liczbie mnogiej mam problem.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego