dawny
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • zrzec się
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać o odmianę czasownika zrzec się. Zgodnie z odpowiednim jej wzorem forma bezosobowa tego czasownika powinna brzmieć zrzeknięto się. Czy dopuszczalna jest forma zrzeczono się?
  • Z sienkiewiczowska – tak, z żeromska, z kochanowska – nie.
    15.10.2018
    15.10.2018
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, czy dopuszczalne jest użycie konstrukcji z żeromska, z kochanowska, na wzór [brzmi to] z sienkiewiczowska.

    Dziękuję bardzo za odpowiedź. A.B.
  • Zwracanie się do kogoś po nazwisku
    22.09.2016
    22.09.2016
    Tłumaczę książki z angielskiego i nie zawsze wiem, jak bohater ma na imię.

    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • Zwroty adresatywne w korespondencji służbowej

    19.03.2023
    19.03.2023

    Dzień dobry,

    od dawna zastanawiam się nad formą „Kochani/Drodzy” – rozumiem, ze to jakaś forma grzecznościowa, ale wydaje mi się nad wyraz przesłodzona. Czemu ludzie zwracają się do ogółu per „kochani” – skąd się wziął taki zwyczaj – czemu „kochani”??? W mojej pracy ludzie nadużywają tego „kochani” (ilekroć piszą komunikat do grupy tak właśnie zaczynają) lub stosują formy tj. „Robaczki” i inne zwroty mające nadać tonu jakiejś zażyłości, sympatii.

  • Zwyczajowe nazwy Republiki Konga i Demokratycznej Republiki Konga
    22.01.2017
    22.01.2017
    Jak należy zapisywać zwyczajowe nazwy Republiki Konga i Demokratycznej Republiki Konga. Ze względu na podobieństwo stosuje się zwykle dodanie do słowa Kongo nazwy ich stolic, stąd mamy: Kongo(-)Kinszasa i Kongo(-)Brazzaville.
    Pytanie moje tyczy się użytego tu łącznika występującego w większości internetowych źródeł. Stosować łącznik w tym przypadku czy nie?

  • żeśmy byli
    26.03.2014
    26.03.2014
    Panie Profesorze {zreflektowałem się, że pisanie do Pana może być również bardzo ryzykowne},
    co Pan myśli o używaniu formy żeśmy, czy nie prościej i piękniej jest mówić i pisać byliśmy zamiast żeśmy byli?
  • żłobek czy żłóbek?
    29.12.2004
    29.12.2004
    Przyszły kolejne święta, kolejny raz śpiewam kolędy i kolejny raz mam wątpliwości: żłobek czy żłóbek? Prof. Bralczyk mówił w TV, że słowa żłóbek się już nie używa i dzisiaj mówi się żłobek, natomiast wszystkie słowniki, które mam, informują, że żłobek to miejsce dla małych dzieci, a zdrobnieniem od żłobu jest żłóbek. Jeżeli można, prosiłbym o jednoznaczne wyjaśnienie, jak to jest. Dziękuję.
  • żyrau
    24.01.2007
    24.01.2007
    Jak powinno się wymawiać słowo żyrau i czy odmienia się ono podobnie jak np. nazwisko Turnau? W dawnej wersji internetowej Encyklopedii PWN pod hasłem żyrau można było odnaleźć odmianę żyrauowie, co sugerowało odmienność, jednak teraz wyraz ten skrócono do ż., co może sugerować, że jest on nieodmienny.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Żywią y bronią

    19.06.2022
    19.06.2022

    Szanowni Państwo,

    będę ogromnie wdzięczny za wyjaśnienie faktycznego znaczenia hasła widniejącego na sztandarze kościuszkowskich kosynierów: „ŻYWIĄ Y BRONIĄ”.

    Czy są to:

    1. dwa czasowniki „oni nas żywią i bronią”

    2. dwa rzeczowniki w narzędniku (?) „oni za nas walczą żywią (życiem) i bronią”


    Z serdecznymi pozdrowieniami

    SW

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego