dbałość
  • Znów o podmiocie szeregowym
    9.10.2017
    9.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy zdania typu Tu było zoo i park, To było niedbalstwo i pośpiech, To był pośpiech i niedbalstwo, Należy wsypać 3-5 łyżek kakao są błędne i należy je zmieniać na inne konstrukcje? A czy z kolei wstawka nawiasowa może być nieuzgodniona składniowo z pozostałą częścią zdania? Wydaje się, że tak. Np. Wtedy jego kultura osobista (tudzież wyrachowanie i dbałość o szczegóły budujące dobre wrażenie) nakazałaby skorzystać z (…).

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ponownie o wyrażeniu za tydzień
    11.10.2018
    11.10.2018
    Szanowna Poradnio,
    powiedzieć na końcu programu za tydzień w programie jest poprawne jeśli mówię to na końcu to za tydzień to też koniec programu, więc nie będzie już nic. Chyba, że odnosić to do za tydzień liczone od początku programu?
    Podobnie jeśli na koniec wiadomości jeśli są co 30 min ktoś mówi za pół godziny w kolejnym serwisie. Jak to rozumieć za pół godz od chwili mówienia czy od początku wiadomości? Jak to logicznie jest chyba że to potoczne?
  • h i ch
    9.12.2005
    9.12.2005
    Witam serdecznie!
    Moje pytanie dotyczy tego, czy obecnie poprawne jest wymawianie h i ch jako dwóch różnych głosek. W szkole uczyłam się, że nie ma już różnicy w wymowie h i ch. Jednak wydaje mi się, że h jest bardziej dźwięczne i odpowiada ukraińskiej głosce г, natomiast ch odpowiada głosce х. Ucząc się języków obcych, zaczęłam się interesować bardziej również językiem ojczystym, więc chciałabym poprawnie wymawiać wszystkie głoski.
    Z góry dziękuję za odpowiedź! Pozdrawiam!
  • język ustaw
    17.02.2003
    17.02.2003
    Szanowny Panie Profesorze. Czy Pańskim zdaniem jest dopuszczalne, aby ustawodawca w treści ustawy używał słów, których nie ma w żadnym polskim słowniku, leksykonie, czy też encyklopedii? Takim słowem jest słowo adiacencka. Opłata adiacencka występuje w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Wielokrotnie prosiłem o wyjaśnienie znaczenia tego słowa urzędników, żądających od moich Klientów wniesienia owej opłaty, nigdy jednak nie otrzymałem żadnej odpowiedzi.
    Z wyrazami szacunku – Mieczysław Nowak
  • Kaedwen – kaedweński, tę – tą
    6.12.2015
    6.12.2015
    Mam pytanie dotyczące oboczności n:ń w rzeczownikach zakończonych na n. Nie jestem w stanie sobie przypomnieć, o jakim słowem wcześniej się kłopotałem, więc podam inne. Jest przykładowo takie państwo Kaedwen (państwo ze świata Wiedźmina Andrzeja Sapkowskiego). Przymiotnik od niego będzie kaedwenski czy kaedweński? Czy może ta zasada przy nazwach własnych wygląda inaczej?
    Drugie pytanie dotyczy . Jeśli rzeczownik jest rż., to mówimy np. tę krew, ale tą krwią, tak?
  • Opatrzny i opaczny
    29.02.2016
    29.02.2016
    Szanowni Państwo,
    jestem ciekaw etymologii słów opatrzność, opatrzny, opatrywać (chodzi o 'patrzenie na coś ze szczególną troską'?) i opak (z wyrażenia na opak), wspak (skąd cząstka -pak, znacząca jakby 'coś odwrotnego, niż należy'?).
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pęseta, ale pensetnik
    16.10.2006
    16.10.2006
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego pisze się pęseta albo pinceta, ale nazwę ryby, pochodzącą od kształtu pęsety, piszemy pensetnik (zob. na przykład http://www.akwarium.gdynia.pl/karty/forcipiger.htm)?
  • różności ortograficzne
    28.11.2007
    28.11.2007
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje łączna forma zapisu wyrażenia zabieg małoinwazyjny, np. w fachowym słownictwie medycznym, czy należy używać jednak formy zabieg mało inwazyjny?
    Jak zapisać wyrażenie: w ciągu trzech-czterech tygodni – z dywizem czy z myślnikiem?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
    Joanna Karbowiak
  • Spójniki w wyliczeniu akapitowym
    29.06.2018
    29.06.2018
    Dzień dobry. Temat interpunkcji przy listach wypunktowanych był już niejednokrotnie podnoszony. Jednak zastanawia mnie w takim wypadku zapis spójnika przed ostatnim elementem. Konkretnie: czy powinien on znajdować na końcu przedostatniego podpunktu, czy na początku ostatniego, czy może w takim wypadku nie należy w ogóle stosować spójnika.

    Moje ulubione owoce:
    – jabłka,
    – gruszki oraz
    – śliwki.

    Moje ulubione owoce:
    – jabłka,
    – gruszki
    – oraz śliwki.

    Pozdrawiam.
  • wyzwanie
    1.06.2013
    1.06.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
    Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego