decydujący
  • wulgaryzm a inwektywa
    15.02.2011
    15.02.2011
    Czy takie określenie jak świnia czy suka odnoszone do kobiet są wulgaryzmami, czy „tylko” kolokwializmami? Czy istnieje reguła pozwalająca ściśle odróżnić kolokwializm od wulgaryzmu, czy też każdorazowo decyduje o tym kontekst wypowiedzi – w tym konkretnym przypadku: czy jeśli nadawca językowego komunikatu słowo świnia poprzedzi pozytywnym przymiotnikiem typu piękna (co sugeruje, że zamierzeniem jest komplement), to zmienia to klasyfikację językową?
  • wwe, zze itp.
    16.10.2009
    16.10.2009
    Szanowni Państwo,
    od dawna poszukuję odpowiedzi na pytanie, dlaczego niektóre wyrazy mają dłuższą, a inne krótszą formę przyimka i jaka jest zasada tworzenia wyrazów z przyimkami. Na przykład we wtorek, (uczestnictwo) we mszy, w czwartek (czy we czwartek?), w wojnie, z mszą (ze mszą?).
    Proszę o odpowiedź. Z góry dziękuję.
    Z poważaniem
  • W Wilanowie czy na Wilanowie?
    8.06.2017
    8.06.2017
    Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?
  • wybory o czymś?
    28.03.2014
    28.03.2014
    Jak oceniają Państwo poprawność składniową tej wypowiedzi: „Ktoś powiedział, że te wybory nie są o tym, czy nasze szkoły są dobrze przygotowane na 1 września dla sześciolatków. Te wybory być może są o tym, czy dzieci 1 września w ogóle pójdą do szkoły”? Czy wybory mogą być o czymś?
  • wyliczenia
    21.06.2002
    21.06.2002
    Korzystałam już kiedyś z tego sposobu informacji o zasadach pisowni w języku polskim i otrzymałam wyczerpującą odpowiedź. Chciałabym tym razem prosić o wyjaśnienie następującej kwestii (związanej z dwukropkiem, lecz w rozdziale o interpunkcji odpowiedzi na swoje wątpliwości nie znalazłam; pewnie jest to kwestia składni). Czy prawidłowe jest odmienianie rzeczowników w podpunktach, czy nie (np. w poniższym sformułowaniu)?
    … na podstawie następujących aktów prawnych:
    - ustawa o …
    - rozporządzenie regulujące …

    Wydaje mi się, że odmieniamy w wypadku następującego sformułowania:
    … na podstawie:
    - ustawy o …
    - rozporządzenia regulującego …

    Pozdrawiam serdecznie i dziękuję już teraz, żeby nie zaśmiecać, szalenie użytecznej, skrzynki pocztowej.
    Krystyna Jędryczkowska.
  • wyliczenia
    1.04.2009
    1.04.2009
    Szanowni Państwo,
    kiedy wymieniam podpunkty, używając myślników lub kropek, nie zaś cyfr, pierwsza litera w podpunktach powinna być wielka czy mała? Przykład:
    Zalety naszego sklepu:
    - Przyjazny dla klienta
    - Szybka obsługa
    - Kompetentny personel.

    czy raczej:
    Zalety naszego sklepu:
    - przyjazny dla klienta
    - szybka obsługa
    - kompetentny personel.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Wojciech Lasota
  • Wymowa nazw leków
    4.05.2020
    4.05.2020
    Czy nazwy leków wymawia się z angielska? Takie twory jak flexotide, septolete czy cutivate mogą mieć swój źródłosłów w angielszczyźnie, ale niekoniecznie. Inne też by mogły być (łacina, francuski). Trudno być na bieżąco w takim temacie i w lot rozpoznać, skąd się wziął cynacholin czy pimafucin, albo czy octenisept nawiązuje do polskiego octu, czy do włoskiego osiem.
  • w Zachodniopomorskiem – raz jeszcze
    5.02.2002
    5.02.2002
    Odpowiedział Pan jednemu z internautów, że jest rzeczownik Zachodniopomorskie i przymiotnik zachodniopomorski. Ten pierwszy miałby oznaczać nazwę regionu. I tu mam wątpliwość: czy tego typu nazw regionów (odmienianych tak jak Zakopane) nie tworzy się jedynie od nazw miast: Krakowskie (w zn. 'Kraków i okolice'), Poznańskie etc.? Tutaj zaś nazwa regionu to Pomorze Zachodnie. Podobnie: mazowieckie // Mazowsze, wielkopolskie // Wielkopolska. Nie powiedziałabym więc: „W Mazowieckiem będzie jutro padać”, tylko „Na Mazowszu…” albo „W województwie mazowieckim…”.
    Ale być może się czepiam ;-)
    Serdecznie dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii.
  • yachtclub
    18.10.2002
    18.10.2002
    Jak należy poprawnie wymawiać (zakładając, oczywiście, że dany „potworek językowy” ma rację bytu w języku polskim…) wyrażenia złożone z dwóch wyrazów, z których jeden brzmi po polsku, a drugi po angielsku – typu yacht club (dlaczego, u licha, nie klub jachtowy!)?
    1. całość po polsku, tzn [yachtclub]?
    2. całość po angielsku, tzn [jachtklab]?
    3. pierwszy wyraz po polsku, a drugi po angielsku (horrorek pokutujący wśród milionów Polaków), tzn [jachtklub]?
    4. pierwszy wyraz po angielsku, a drugi po polsku (dlaczego nie…), tzn [yachtklab]?

    Podobnie Always Plus (dlaczego nie, u licha, Zawsze Plus!), analogicznie: [alwaysplus], [olłejzplas], [alwaysplas], [olłejzplus] (treść nawiasu jw.).
  • Zamiast a przecinek
    7.02.2018
    7.02.2018
    Czy w poniższym zdaniu potrzebny jest przecinek: Zamiast decydować się na emigrację, wybrał znajomą biedę.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego