derywacja
  • ile wlezie

    3.07.2023
    3.07.2023

    Szanowni Państwo,

    w polszczyźnie jak wiadomo istnieje powiedzenie „ile wlezie”, ale czy to oznacza, że istniał kiedyś taki czasownik jak wlazić? Proszę o odpowiedź.

    Pozdrawiam

  • Jest przymiotnik N(n)orwidowski, nie ma Ż(ż)eromskowski
    15.10.2018
    15.10.2018
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zadać następujące pytania:
    1. Czy w przypadku nazwisk odmieniających się jak przymiotniki (czyli typu Żeromski) istnieje jakakolwiek, choćby najbardziej teoretyczna, możliwość zbudowania eponimu wskazującego na autora/charakter na wzór słowa N(n)orwidowski?
    2. Czy byłaby (też czysto teoretycznie) dopuszczalna konstrukcja po żeromsku/z żeromska (na wzór po norwidowsku), gdyby dało się taki eponim z punktu 1 utworzyć? A co, jeśli się nie da?

    Dziękuję! A.B.
  • moribund(a)
    26.04.2010
    26.04.2010
    Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
  • nazwy przypadków
    24.03.2015
    24.03.2015
    Jaka jest etymologia nazw przypadków w języku polskim? Domyślam się, że nazwy mianownika, narzędnika, miejscownika i wołacza są tłumaczeniami łacińskich: nominativus, (ablativus) instrumentalis, locativus i vocativus. A co z dopełniaczem, celownikiem i biernikiem?
  • obiad i objadać
    14.04.2008
    14.04.2008
    Ciekawi mnie, z czego wynika różnica w pisowni wyrazów obiad i objadać się – dlaczego, skoro podstawa słowotwórcza jest taka sama, w jednym wyrazie pozostało j, a w innym mamy i?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Pochodzenie słowa rzeczywistość

    28.07.2021
    28.07.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa rzeczywistość.

    Pozdrawiam

  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • praktyczka

    5.05.2024
    5.05.2024

    Dzień dobry Państwu!

    Wracamy do przed-PRLowskich feminatywów i coraz częściej ich używamy.

    Próbuję znaleźć w zasobach PWN żeńską wersję słowa praktyk, ale jak dotąd bezskutecznie. Czy mogliby Państwo wskazać, jak należy odmienić to słowo? Czy jestem praktyczką?

    Z góry ogromnie dziękuję Państwu za odpowiedź!

    Eliza

  • Przedszkolny
    18.11.2019
    18.11.2019
    Zastanawia mnie, co jest wyrazem podstawowym wyrazu przedszkolny. Czy jest to:
    1. przymiotnik szkolny (szkołaszkolnyprzedszkolny),
    2. rzeczownik przedszkole (szkołaprzed szkoł – ą => przedszkol – e → przedszkolny)?

    Szukając odpowiedzi, zauważyłem, że wyraz ten ma dwie definicje:
    1. poprzedzający okres szkolny,
    2. dotyczący przedszkola.

    Które odpowiednio pasują do obu wyżej podanych przeze mnie derywacji. Czy wszystko zależy od znaczenia wyrazu?
  • Przymiotniki od IKEA, Blizzard, Warcraft
    15.11.2017
    15.11.2017
    Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawne są formy przymiotników tworzonych od nazw własnych, a konkretnie od nazw marek i produktów, takie jak na przykład Ikeowski (od nazwy firmy Ikea), Blizzardowski (od nazwy firmy Blizzard) czy Warcraftowski (od nazwy gry komputerowej Warcraft), a jeżeli tak, to czy są to formy mogące się pojawić w oficjalnych tekstach, czy też należy je zarezerwować dla mowy potocznej?

    Dziękuję i pozdrawiam,
    Ola
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego