Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.

Uprzejmie proszę o poradę, czy zgodnie z poprawną polszczyzną nazwa „Model Creighton” używana w języku polskim powinna się odmieniać, czy nie. Nazwa „Model Creighton” – określająca naukę metody obserwacji cyklu – pochodzi od nazwy uniwersytetu  Creighton University z Omaha, a ta z kolei pochodzi od nazwiska założyciela Edwarda Creightona.

W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?

Szanowny Panie Doktorze,
dziękuję za poradę dot. zdania Nie jest ważne(,) skąd dokąd. Zastanawiam się jednak, czy obaj myśleliśmy o konstrukcji tego samego rodzaju. Pańskie zalecenie brzmi tak, jakby chodziło o wypowiedzenie typu Nie jest ważne skąd, dokąd, gdzie, jak i dlaczego. Ja zaś myślałem o elipsie wypowiedzi w rodzaju Nie jest ważne, skąd dokąd się idzie. Ważne, którędy się idzie. Czy i w tym wypadku można mówić o niedostatecznej samodzielności fragmentu skąd dokąd?
Czytelnik

Czy postępująca (?) maniera używania dopełniacza i wołacza w brzmieniu mianownika w stosunku do nazwisk i imion własnych została już „prawnie usankcjonowana” ? Czyli zgodnie z regułami poprawnej polszczyzny można informować o przyznaniu nagrody dla Michała Prosty? Bo zwracanie się do rozmówcy „Grzegorz, zechciej skomentować” jest już właściwie nagminne? Jeżeli tak, to przepraszam za zawracanie głowy.
To pierwsze jest powszechną manierą polskich księży, którzy przy wyliczaniu intencji Mszy św. na cały tydzień preferują taką właśnie formę. Przecież jak parę tysięcy osób słyszy to tydzień w tydzień, to nawet podświadomie nabiera złych manier. Czy nie można by z tym czegoś zrobić? O telewizji już nie wspomnę, bo ona chyba niereformowalna.
Jeżeli oczywiście trzeba, bo może ja ciągle tkwię w Średniowieczu, a ludzkość dokonała tu jakichś istotnych zmian, których nie umiałem przyswoić?
Może rozesłać jakąś ulotkę do seminariów gdzie tych księży szkolą. Albo do kurii?
Dziwny pewnie jestem, bo „techniczny”, a jakoś to mnie niemiło dotyka.

Pozdrawiam,
W.Reczek
(dr inż.)

Dzień Dobry Panie Doktorze!

Zwracam się do Pana, ponieważ zastanawia mnie znaczenie słowa oględny, nie w aspekcie wypowiedzi, lecz postępowania. Słowo to, w tym właśnie znaczeniu, przywołał prof. Jacek Hołówka w swym wywiadzie dla Gazety Wyborczej. W słowniku PWN poza typowymi kontekstami użycia tego wyrazu, brak wyjaśnienia, co to słowo oznacza. Będę Panu niezmiernie wdzięczny za odpowiedź.

Pozdrawiam,

Tomasz Kubalica

Szanowni Państwo!
Zwracam się z prośbą o rozstrzygnięcie, jak powinien wyglądać zapis słowa „prawno-aborcyjny”. Czy powinna być pisownia łączna, czyli „prawnoaborcyjny” (choć nie jestem do tego przekonana, w końcu nie jest to „prawo aborcyjne” na wzór „prawa karnego”, ale raczej „prawo do aborcji”), czy zapis z łącznikiem, tak jak napisałam w pierwszym zdaniu?
Z poważaniem
Anna Kruszewska

Czy stopień pil. piszemy przy nazwisku, czy też przed stopniem dr? Jaki jest to stopień: naukowy czy zawodowy?

Skąd się wziął popularny ostatnio błąd popełnić wpis/artykuł, zamiast napisać wpis/artykuł. Bo domyślam się, że jest to błąd, jeszcze kilka lat temu nie słyszałam takiego połączenia. Czy może jest to dopuszczalne? Dziękuję.

Dzień dobry, mam pytanie.
W popularnej niegdyś serii westernów Wiesława Wernica o przygodach Karola Gordona i doktora Jana autor konsekwentnie stosował taką pisownię: „Zgasiliśmy ognisko, zalali je wodą, po czym wskoczyli na konie i pocwałowali w prerię”. Nigdzie indziej nie spotkałem tak zbudowanych zdań, z „pourywanymi” -śmy. Czy to aby na pewno poprawne? Wydaje mi się, że to jakaś nieco archaiczna pisownia.
Andrzej Nowakowski