dotyczyć
  • Psychiczny a psychologiczny
    6.01.2023
    12.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się czasem, kiedy coś jest psychiczne, a kiedy psychologiczne. Na przykład: Moje problemy ze snem mają podłoże psychiczne/psychologiczne, Nad moim rywalem mam przewagę psychiczną/psychologiczną.

    Z wyrazami szacunku
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • Zbieg znaków interpunkcyjnych i nie dość że
    1.02.2016
    1.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy jeśli treść całego zdania znajduje się w nawiasie i kończy znakiem zapytania, wielokropkiem lub wykrzyknikiem, to należy na końcu postawić kropkę? Wydaje mi się, że nie. Przykład:
    „…koniec zdania. (Może warto by narysować szachownicę?)”.
    Jeszcze jedna wątpliwość, związana z przecinkiem:
    Nie wiem, czy wynika to z tego, czy z tamtego, dość(,) że nie znajduję…
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • i gr

    3.05.2024
    3.05.2024

    Dzień dobry,

    uprzejmie proszę o informację, czy zasadę dotyczącą stawiania kropki po skrócie użytym w innym przypadku niż mianownik, gdy mowa o skrótach po których w mianowniku kropki się nie stawia, należy stosować także do skrótów odnoszących się do polskich jednostek monetarnych?

    Z poważaniem

    Ewa

  • Benfica

    6.12.2021
    6.12.2021

    Szanowni Państwo,


    od wczoraj biorę udział w gorącej dyskusji dotyczącej odmiany obcych nazw własnych przez przypadki. Konkretnie sprawa dotyczy klubu Benfica Lizbona. Chciałbym zapytać, czy mamy piłkarzy Benfiki czy Benfici? Rywal gra z Benficą czy Benfiką? W jaki sposób traktować końcówki takich nazw? Inny przykład to np. gazeta Marca - czytamy Markę czy Marcę?


    Z poważaniem,

    Jędrzej Antkowiak

  • chaszcze / haszcze

    19.02.2024
    19.02.2024

    Dlaczego Doroszewski notuje pisownię „haszcze”, a nie przez „ch”?

  • Co znaczy powinien?
    5.05.2003
    5.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Jaki stopień nakazu zawiera w sobie słowo powinien? Czy oznacza, że ktoś jest zobowiązany do wykonania jakiejś czynności, czy też pozostawione to jest jego decyzji? Czy więc powinien coś zrobić oznacza raczej, że może coś zrobić, czy też, że musi to zrobić?
    Czy określenie należy coś zrobić jest równoznaczne z powinno się coś zrobić, czy też należy niesie w sobie silniejszy nakaz?
    Pozdrawiam
    Kazimierz Chłobowski
  • cudzysłów i kursywa
    6.09.2011
    6.09.2011
    Dzień dobry,
    mam jeszcze wątpliwości dotyczące stosowania cudzysłowów i kursywy. Czy podana przez Pana wskazówka dotyczy również np. łacińskich cytatów w przypisach, tzn. jeśli obowiązuje zasada zapisywania wyrażeń obcojęzycznych kursywą, cytaty takie wyróżniamy podwójnie? I jeszcze jedno, czy nie jest przesadą zapisywanie kursywą również imion osób i innych nazw własnych w wersji łacińskiej?
    Będę wdzięczna za odpowiedź,
    Elżbieta Wilanowska
  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • gmina i miasto
    27.10.2010
    27.10.2010
    Witam serdecznie!
    Uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie, czy w zdaniu: „Pierwszy przypadek dotyczył Gminy Miasto Sępólno Krajeńskie, która zadania nie zrealizowała”, poprawnie użyto zwrotu: Gminy Miasto Sępólno Krajeńskie. Jakie obowiązują zasady pisowni, gdy gminą jest miasto (Sępólno Krajeńskie, Grudziądz, itp.)?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego