drugorzędny
  • Już koniami czy jeszcze końmi
    14.10.2003
    14.10.2003
    Wiadomo, że końcówka narzędnika liczby mnogiej -ami robi furrorę. Pewnie w końcu wyruguje końcówkę -mi. Wciąż jeszcze mówimy liśćmi, gośćmi, końmi. Chociaż już gałęziami i gałęźmi, gwoździami i gwoźdźmi. Wiemy, że tylko słoniami, świniami, śledziami.
    Mam zapytanie o konie właśnie. Mój przyjaciel w specjalistycznej literaturze spotkał się z koniami trojańskimi. Zaniepokoiliśmy sie oboje, ale przypuszczam, że wymyślono taką końcówkę dla odróżnienia tego wirusa (bodajże) od zwierzęcia. Słowniki milczą, ale tez jest to nowy twór (konie trojańskie w sensie informatycznym). Czy można by pobawić się w probabilistykę i założyć, że w tym kontekście wygra końcówka -ami?
    Z poważaniem
  • Kasia wraz z Tomkiem
    24.05.2017
    24.05.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w przypadku występujących w zdaniu dwóch osób (np. Kasia wraz z Tomkiem) należy zastosować czasownik w liczbie mnogiej (zapraszają), czy jest dopuszczona opcja liczby pojedynczej, np.: Kasia wraz z Tomkiem zaprasza na urodziny?
  • Łaz i Łukoil
    10.02.2011
    10.02.2011
    Jak po polsku mówić – [łaz] czy [laz], [łukojl] czy [lukojl]? Zapis marki wg mnie jest tu drugorzędny – firmy posługują się łacińską transliteracją. Ale jak mówić? Wg mnie [łukojl] – nazwa pochodzi od Ługaniecka [wg moich informacji od nazwy miasta Łangiepas – J.G.], ale co z LAZ? Teoretycznie z rosyjskiego (ukraińskiego w tym przypadku też) powinno to być [ł], ale samo miasto to Lwów, a Ł pojawia się tam tylko z powodu twardej abrewiatury. Przeszukując wszystkie możliwe źródła, nie jestem w stanie jednak ani jednego, ani drugiego stwierdzić z całą pewnością.
  • Medyceusze i Walezjusze
    16.06.2011
    16.06.2011
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, jak odmienić polską formę nazwiska de Valois w liczbie mnogiej: Walezjuszy czy Walezjuszów (podobnie Medyceuszy czy Medyceuszów)? Czy właściwa jest analogia do pióropusza, w którego przypadku USJP dopuszcza w takiej formie oboczność?
    Pozdrawiam serdecznie
    AT
  • myślnik ujednoznaczniający
    9.07.2020
    9.07.2020
    Czy bez zmieniania szyku to zdanie jest poprawne interpunkcyjnie?
    „W związku z zamknięciem bibliotek do 25 marca login i hasło do platformy można otrzymać zdalnie.”
    Ja zrozumiałem je tak, że login i hasło można dostać tylko do 25 marca, ale można je też odczytać tak, że to biblioteki są zamknięte do 25 marca.
  • Nie jest ważne(,) skąd dokąd
    9.05.2017
    9.05.2017
    Szanowny Panie Doktorze,
    dziękuję za poradę dot. zdania Nie jest ważne(,) skąd dokąd. Zastanawiam się jednak, czy obaj myśleliśmy o konstrukcji tego samego rodzaju. Pańskie zalecenie brzmi tak, jakby chodziło o wypowiedzenie typu Nie jest ważne skąd, dokąd, gdzie, jak i dlaczego. Ja zaś myślałem o elipsie wypowiedzi w rodzaju Nie jest ważne, skąd dokąd się idzie. Ważne, którędy się idzie. Czy i w tym wypadku można mówić o niedostatecznej samodzielności fragmentu skąd dokąd?
    Czytelnik
  • okolicznik jako składnik drugoplanowy
    24.11.2011
    24.11.2011
    Dlaczego w zdaniu „Daria, od rozwodu z Michałem, samotnie wychowuje swoją córkę Kamilę” dwoma przecinkami wydzielono od rozwodu z Michałem? Czy to nie jest okolicznik? Czy w przypadku gdybyśmy zamienili od rozwodu z Michałem na np. od roku też należałoby postawić dwa przecinki? Czy może z Michałem ma tu jakiś wpływ?
  • oznaczenia klas szkolnych
    11.06.2010
    11.06.2010
    Jak prawidłowo ortograficznie zapisać oznaczenie klasy – uczniowie z szóstej a czy uczniowie z szóstej A? Na dziennikach lekcyjnych też są niejasności – jedni piszą 5b inni 5B.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Paradygmat
    25.01.2018
    25.01.2018
    Czy poprawne jest zdanie: Przy powstawaniu pracy naukowej z dziedziny stosunków międzynarodowych istotną rolę odgrywa przyjęty paradygmat teoretyczny?
    Chodzi mi o wykorzystanie słowa paradygmat – czy może on być dopasowany, subiektywny, czy jest to raczej ‘przyjęty sposób widzenia rzeczywistości w danej dziedzinie, doktrynie itp.’, z którym sie nie dyskutuje?
  • piątorzędny?
    15.10.2002
    15.10.2002
    Dzień dobry,
    Czy można powiedzieć pięciorzędny (analogicznie do pierwszorzędny, drugorzędny, trzeciorzędny, czwartorzędny)?
    Pozdrawiam serdecznie,
    MB
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego