Dziękuję Panu dr. Grzeni za szybką odpowiedź na pytanie o wymowę wyrazu słońce i chciałbym spytać o jeszcze o głoskę [ń] w takich wyrazach, jak na przykład będzie, rządzie, fragmencie, kącie/koncie. Przyjęło się zapisywać je fonetycznie jako [beńdźe], [żońdźe], [fragmeńće], [końće], jednak moim zdaniem nie ma tam wyraźnej głoski [ń]. Czy zatem zachodzi tam ten sam proces, co w wypadku wyrazu słońce? A jeżeli nie, to co w tym wypadku się z tą głoską dzieje?

płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

Z poważaniem

Temat zapisu nazw utworów muzycznych był już nieraz poruszany (m.in. sam o to pytałem), ale nadal mam wątpliwości. Napiszemy sonata Patetyczna, ale czy sonata Patetyczna Beethovena? Pytam w nawiązaniu do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Etiuda-As-dur-Chopina;18045.html. Rozumiem, że w tym wypadku dodanie nazwiska nic nie zmienia, gdyż pełna nazwa to: Sonata fortepianowa nr 8 c-moll op. 13 Ludwiga… Podobnie zarówno etiuda Rewolucyjna, jak i etiuda Rewolucyjna Chopina. Czy tak?

Szanowni Państwo,
czy po skrócie St w nazwach angielskich miejscowości piszemy kropkę, czy nie? Wersja angielska jest z kropką, ale co się dzieje, gdy nazwa pojawia się w tekście polskim?
Pozdrawiam serdecznie,
Anna Mieścicka

Dzień dobry,
mam wątpliwość dotyczącą zapisu: Stare i niestare dzieje – czy niestare powinny być napisane razem, czy raczej oddzielnie?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie
K Duran

Szanowni Państwo,
Niedawno przedmiotem dyskusji pomiędzy mną a moim rozmówcą stały się formy stopniowania przymiotników. Podczas gdy mój interlokutor upierał się przy stosowaniu form opisowych w stosunku do krótkich przymiotników – a więc: bardziej tani, bardziej smaczny, ja opowiadałem się za formami syntetycznymi – tańszy, smaczniejszy. Słownik poprawnej polszczyzny mówi jedynie, że formy opisowe „nie zasługują na aprobatę”. Czy to znaczy, że należy je tępić?
Pozdrawiam serdecznie.

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie łączliwość przysłówka stosunkowo z przymiotnikami i przysłówkami. Czy można go łączyć ze stopniem wyższym i najwyższym, np. stosunkowo najmniej, stosunkowo rzadziej, czy lepiej zestawiać ze stopniem równym (stosunkowo mało, stosunkowo rzadko)?
Z wyrazami szacunku
Paulina

Dzień dobry,

zwracam się z uprzejmą prośbą o interpretację, czy termin suicydalny należy uznać za kalkę językową? Z jednej strony mamy ang. suicide, skąd prawdomównie stosowanie tego słowa w j. polskim, z drugiej strony etymologicznie ma źródłosłów łaciński (suīcīdium) i w tym sensie termin suicydalny zdaje się wpisywać w "naturalne" dla j. polskiego słowotwórstwo.

Z góry dziękuję!

Pozdrawiam

Michał

Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, czy w pewnych sytuacjach można uznać za dopuszczalny zwrot Szanowna Pani Anno? Pytanie dotyczy sytuacji, gdy zwracam się do kogoś, kogo dobrze znam, ale kto znajduje się wyżej w hierarchii. Oczywiście jeśli ta osoba ma jakiś tytuł lub zajmuje jakieś stanowisko, to piszę: Pani Doktor/Dyrektor, są jednak sytuacje, gdy nie ma takiej możliwości, a Szanowna Pani wydaje się zbyt formalne.

Dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Paulina Walerzak

Szanowni Eksperci!

Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, jak poprawnie odmieniać przez przypadki nazwę AstraZeneca – czy odmienia się oba człony czy tylko drugi? Z góry dziękuję za odpowiedź.

hk