dzisiejszy
  • wiski czy wizeński?
    4.07.2007
    4.07.2007
    W słowniku ortograficznym (2006) jest hasło Wizna, a przy nim przymiotnik wizeński. Czy to znaczy, że nazwa ziemia wiska jest już niepoprawna? Z tego, co wiem, tradycyjnych, historycznych nazw nie poprawia się wg dzisiejszych reguł gramatycznych. A może wizeński odnosi się tylko do samego miasta ( „Ulice wizeńskie są wąskie”), a termin historyczny ziemia wiska nadal jest poprawny?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam –
    Bożena Z.
  • w końcu wieku
    1.01.2014
    1.01.2014
    Czy poprawne jest wyrażenie w końcu wieku/tysiąclecia (w znaczeniu 'pod koniec, u schyłku')?
  • wolta czy półwolta?
    2.12.2009
    2.12.2009
    Pytanie dotyczy słowa wolta. Często używa się go w wyrażeniu zrobił woltę, co ma oznaczać zmianę poglądów o 180 stopni. W jeździectwie wolta oznacza wyjechanie ze ściany czworoboku, przejechanie okręgu, powrót z okręgu na ścianę w tym samym miejscu, z którego się wyjechało i kontynuacja jazdy w tym samym kierunku. Można zrobić półwoltę – półokrąg ze zmianą kierunku. Czy nie powinno się używać słowa półwolta, chcąc powiedzieć o zmianie?
    Pozdrawiam
  • Worcester
    16.10.2019
    16.10.2019
    Szanowni Państwo,
    mało które słowo wzbudza w Polakach tyle emocji, co słowo ketchup.
    Wystarczy wygooglować warianty jego wymowy, by natrafić na ludzi uznających wymowę keczap (czyli tę najbliższą oryginalnej) za snobistyczną czy pretensjonalną. Moje dzisiejsze pytanie dotyczy podobnego problemu fonetycznego. Proszę powiedzieć mi, czy powinniśmy mówić łorczester, łerczester, a może łustersos? Oraz jak poprawnie wygląda zapis worcester czy łorczester?
    Łączę wyrazy szacunku
    Mario Kiliński
  • Wprost
    2.04.2005
    2.04.2005
    Witam.
    Od pewnego czasu często słyszę w telewizji, że ktoś coś przeczytał w dzisiejszym Wproście. Czy słowo wprost się odmienia? Czy można tak odmieniać tytuł tego tygodnika? Byłoby to dla mnie wielkim zaskoczeniem. Jeśli to błąd – dlaczego usilnie propagowany przez redaktorów…?
    Pozdrawiam, Małgorzata L.
  • wraz
    27.11.2007
    27.11.2007
    Szanowni Państwo!
    Słowniki podają, że przyimek wraz oznacza 'razem', ale czy oznacza także 'wciąż'? „No i wraz nie ma na kogo głosować”, „Mój komputer wraz nie chce działać”, „U nas puszczają wraz ten sam film” – takie użycie przyimka wraz zaobserwowałem w internecie (wystarczy w wyszukiwarkę wpisać „wraz nie”, „wraz ten” itp.). Wydaje mi się, że albo jest to jakiś żart językowy, albo że wynika to ze zwykłej niewiedzy.
  • Wróżka

    29.06.2020
    29.06.2020

    Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

  • zagadki gramatyczne
    14.11.2001
    14.11.2001
    Szanowni Państwo!
    Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
    Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
    1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
    2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
    3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
    4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
    5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
    6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
    7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
    Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
    Mirosław Sochalski, Bydgoszcz
  • Zagadkowe pytanie

    23.05.2024
    23.05.2024

    Czy byłaby możliwość w dniu jutrzejszym pobrać dokumenty w archiwum?

  • zajawka
    18.01.2002
    18.01.2002
    Kilkakrotnie w różnych tekstach natknęłam się na słowo zajawka, nie znalazłam go natomiast w żadnym słowniku. Co ono oznacza i czy można się nim swobodnie posługiwać nie tylko w mowie potocznej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego