fleksja
  • Nie wystarczy znać języka
    4.09.2017
    4.09.2017
    Szanowna Poradnio,
    mam wątpliwości rekcyjne. Która forma jest poprawna:

    Żeby dostać dobrą pracę, nie wystarczy znać język/ języka.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • obejść Wezuwiusz czy Wezuwiusza?
    28.04.2005
    28.04.2005
    Jak powiedzieć: okrążyć (obejść) Wezuwiusz czy okrążyć (obejść) Wezuwiusza? Powstał spór, która forma jest poprawna. Uważam, że pierwsza, bo obejść łączy się z biernikiem: obejść stół, krzesło, strumyk, las czy Giewont. Ale jako przykład podano mi okrążyć Marsa (planetę). Uważam, że mam rację, ale już nie wiem, czy na pewno. Proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości. Dziękuję.
  • Oberwańcze czy oberwańcu?
    12.02.2016
    12.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
    Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • od błędu do poprawności
    3.12.2004
    3.12.2004
    Witam serdecznie!
    Zwracam się do Państwa z pytaniem: jak wygląda proces przechodzenia wyrażeń z uzusu do poprawnej polszczyzny? Czy możliwe jest, aby wyraz niepoprawny zaczął spełniać wymogi poprawności jedynie dlatego, że jest często używany? Do tego pytania skłonił mnie fakt notorycznego używania zaimka wskazującego ta w bierniku. Ciągle słyszę tą książkę, tą kobietę i coraz częściej mam wrażenie że prawidłowa odmiana odchodzi do lamusa.
    Pozdrawiam.
  • odmiana imion, nazwisk i przydomków żydowskich
    18.09.2014
    18.09.2014
    Szanowni Państwo,
    w jaki sposób należy odmieniać występujące w żydowskich imionach człony Cwi i ha-Lewi (np. Sabbataj Cwi, Chacham Cwi Aszkenazi, Jeszaja ha-Lewi Horowic, Icchak ben Mordechaj ha-Lewi) oraz przydomek Baal Szem Tow?
    Z wyrazami szacunku
    Barbara Linsztet
  • Odmiana nazwisk obcych z przyimkami
    16.04.2018
    16.04.2018
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak poprawnie odmienić nazwiska takich artystów, jak: Girolamo da Campagna, Guglielmo della Porta, Juan Pantoja de la Cruz, Jacopo Barozzi da Vignola, Giovanni da Bologna. Skąd czerpać wiedzę na temat odmiany nazwisk obcych z przyimkami? Słowniki zalecają, by nazwiska odmieniać, ale można w nich spotkać nazwiska z przyimkami, przy których odnotowano, że są nieodmienne… Rodzi się pytanie, dlaczego niektóre są nieodmienne.

    Renata
  • Odmiana nazw sądów i wydziałów
    8.04.2020
    8.04.2020
    Czy prawidłową praktyką jest dokonywanie odmiany przez przypadki nazw wydziałów sądów oraz oddzielanie od siebie oznaczenia sądu i jego wydziału przecinkiem? Które z poniższych form zapisu są poprawne?
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sąd Okręgowego w Krakowie I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
  • Odmiana nazwy portalu internetowego
    23.11.2017
    23.11.2017
    Szanowni Państwo,
    Moje pytanie dotyczy odmian nazw serwisów internetowych. Dla przykładu weźmy serwis DziennikZachodni.pl. Czy redakcja tego serwisu powinna zapraszać na niego, odmieniając jego nazwę (np. Najświeższe wiadomości na DziennikuZachodnim.pl), czy rezygnując z odmiany, dzięki czemu nazwa cały czas pozostaje prawidłowym adresem serwisu, który można wpisać do przeglądarki (np. Najświeższe wiadomości na DziennikZachodni.pl).

    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam!
  • odmiana obcych nazw miejscowych
    22.06.2014
    22.06.2014
    Dzień dobry,
    byłbym wdzięczny za wyjaśnienie, jak odmieniać nazwy własne r. żeńskiego z innych j. słowiańskich, które mają końcówkę wskazującą w polskim r. męski. Przykładowo, czy od Rosnieft/Hostivař (dzielnica Pragi) dop. l. poj. powinien brzmieć Rosniefti/Hostivaři (jak by powiedzieli rodzimi użytkownicy), czy też Rosnieftu/Hostivařu (jak powiedziałby Polak-niekoneser tych języków)? Czy coś zmieniłoby spolszczenie nazwy, np. Hostiwarz?
    Łączę stosowne wyrazy,
    Miłosz Pieńkowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego