futro
  • Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym różnorodzajowym

    25.12.2023
    25.12.2023

    Chciałabym zapytać o to, kiedy należy używać czasownika w formie męskoosobowej, a dokładnie o to, kiedy uznajemy, że grupa jest „mieszana”. Jeśli mamy rzeczowniki, które opisują osoby, to sytuacja jest jasna. „Dziewczynka i chłopiec byli”. Co, jeżeli mamy rzeczownik męskorzeczowy albo męskozwierzęcy? Czy wówczas też należy napisać „byli”? „Dziewczynka i kot”, „Dziewczynki i koty”, „Dziewczynka i kwiat”, „Dziewczynki i kwiaty”. Szczególnie w przypadku rzeczowników nieożywionych dziwnie dla mnie brzmi użycie formy „byli”, ale może moja intuicja mnie myli.

    Pozdrawiam

    Katarzyna K.

  • udko kurczaka czy udko z kurczaka?
    8.04.2013
    8.04.2013
    Dobry wieczór,
    jak jest poprawnie: udko z kurczaka czy udko kurczaka? Jeżeli z czegoś powstaje coś nowego, to przyimka z należy użyć, np. karoseria z blachy, futro z norek. Z kolei, jeżeli są to różne rodzaje mięs, to w takim przypadku pasuje mi forma bez przyimka z, np. pierś kurczaka, nóżki świni itd. Podobnie jest z określeniami: promienie słońca (a nie promienie ze słońca), żebro Adama (a nie żebro z Adama).
    Bardzo proszę o pomoc.
    A. Jasiński
  • Dlaczego wyrazy dzisiaj i wczoraj są nieodmienne?

    28.12.2021

    Szanowni Państwo,

    jutro, będzie futro lecz nie przejmuj się jutrem i futrem. Jutrojest odmienne. Zwyczaj, ruczaj, poraj... Zwyczajem, ruczajem, porajem – wszystko łatwo się odmienia i brzmi podobnie do dzisiaj. Dlaczego więc dzisiaj jest oporne?  O dzisiaju nawet nie myśl, wczorajem też nie warto się przejmować, liczy się tylko jutro

    Proszę o wyjaśnienie nieodmienności tego słowa.

    Jarek z Lublina

  • Kobieta i zwierzę, mężczyzna i zwierzę
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z odmianą niejednorodnych zaimków osobowych. Jeśli założymy, że walczą dwaj mężczyźni (oni), to prawidłowe jest stwierdzenie: muszę ich rozdzielić. Odpowiednio w wypadku walczących kobiet (one) – je rozdzielić, zwierząt (one) – je rozdzielić.
    Ale jak prawidłowo powinnam powiedzieć, jeśli walczy mężczyzna i zwierzę, a także kobieta i zwierzę? Nie potrafię znaleźć prawidłowej odpowiedzi, więc byłabym bardzo wdzięczna za pomoc.

    Z poważaniem
    Barbara Szelegejd
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • Burakowy czy buraczany?
    21.03.2019
    21.03.2019
    Witam, moje pytanie dotyczy soku buraczanego. Która forma jest poprawna: sok buraczany czy burakowy? Zastanawia mnie to, ponieważ np. w przypadku soku jabłkowego czy pomarańczowego nigdy nie spotkałam się z formą sok jabłczany lub pomarańczany. Na logikę bardziej pasuje mi odmiana sok burakowy, jednak nie mam pewności co do jej poprawności i stąd to pytanie.
  • dobro i piękno
    8.06.2012
    8.06.2012
    Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje oboczne postacie Ms. lp. wyrazu dobro (o dobrze jest rzadszym wariantem regularnego o dobru), nie uwzględnia jednak hasła piękno. Czy i tu dopuszczalna jest oboczność miejscownika liczby pojedynczej?
  • frankfurterki
    29.08.2002
    29.08.2002
    Proszę o wyjaśnienie nazwy frankfurter lub frankfuter (bez jednego r). W handlu używa się obydwu. Słyszałem kiedyś tłumaczenie, że nazwa wzięła się od imienia bądź nazwiska Frank oraz wyrazu futer (jedzenie). Niestety, nie potrafię nigdzie tego znaleźć.
  • jutro
    9.09.2002
    9.09.2002
    W księgarniach pojawiła się książka pt. Wszystkie jutra. Jak będzie brzmiał dopełniacz: Wszystkich jutr czy Wszystkich juter?
  • Pelcowizna
    23.05.2003
    23.05.2003
    Co znaczy słowo pelcowizna? Czy to jakiś regionalizm?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego