geografia
  • nazwy geograficzne
    28.10.2008
    28.10.2008
    Szanowni Państwo!
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego pisze się np. Dolina Białki (tatrzańska), ale dolina Dunajca czy dolina Wisły? Na stronach Encyklopedii PWN znalazłam zapisy:
    — masyw/Masyw: Szczepankiewicz Stanisław, Peryglacjalny rozwój rzeźby stoków masywu Ślęży; Sulistrowiczki ‘m. w Masywie Ślęży’,
    — pasmo/Pasmo: Czantoria ‘szczyt w Paśmie Czantorii, w Beskidzie Śląskim’; Stożek ‘szczyt w paśmie Czantorii’.
    Bardzo dziękuję za pomoc, pozdrawiam,
    Justyna
  • pan

    2.03.2023
    2.03.2023

    Szanowni Państwo

    Chciałem się zapytać o sens używania we współczesnej polszczyźnie słowa Pan. Pan o ile dobrze rozumiem oznaczał władcę. Na przykład niewolnik ma Pana, do króla można było powiedzieć „mój Panie”, Bóg jest władcą, czyli Panem, albo chłopi mieli Panów, czyli władców szlachciców. Teraz poza religią nie widzę logicznego sensu używania tego słowa. Zwłaszcza w państwie demokratycznym, w ustroju antyPanów, czyli antywładców, gzie lud a nie Pan ( władca ) ma rządzić.

    Pozdrawiam

  • Pochodzenie nazwy miejscowej Żołynia w pow. łańcuckim

    12.03.2021
    12.03.2021

    Szanowni Państwo, 

    zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie porady językowej, dzięki której – taką mam nadzieję – społeczność Gminy Żołynia pozna etymologię słowa „Żołynia”.

  • Polska Wschodnia
    8.11.2011
    8.11.2011
    Witam serdecznie, w nomenklaturze unijnej funkcjonuje pojęcie Polski Wschodniej, które nieco na przekór geografii obejmuje również województwo warmińsko-mazurskie i świętokrzyskie. Czy zapis z wielkiej litery jest uprawniony, skoro nie jest to nazwa geograficzna, a jedynie określenie bytu powołanego do życia przez urzędników?
    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za odpowiedź,
    PSapala
  • samojedź
    18.04.2006
    18.04.2006
    Czy słowa takie jak Samojedź i hiperboreje określały geografię (jak Finowie), czy emocje (jak ludożercy, giaurzy)? Czy to tylko nazwy ludów, czy również miejsc, krain? Pisać je dużą czy małą literą? U Brücknera Samojedź to 'szczep fiński', wg innych źródeł – Samojedowie – syberyjski. Skąd niezgodność? Co znaczy samojedź w Rozmowie Mistrza Polikarpa ze śmiercią?
  • śliwić się
    16.10.2013
    16.10.2013
    Czy o ranie można powiedzieć, że się śliwi, w znaczeniu że 'źle się goi'? Tak mówiło się u mnie w domu, ale nie znalazłem tego słowa w słownikach. W internecie znalazłem jedynie: śliwić się 'zlewać, spływać, ślimaczyć się' na stronie: http://genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny?title_op=contains&title=&page=337.
  • transliteracja i transkrypcja
    2.02.2011
    2.02.2011
    Obecnie piszę pracę naukową dotyczącą geografii terenów Zachodniej Ukrainy. Będą ją oceniać osoby, które niekoniecznie kładą nacisk na znajomość najnowszych zasad transliteracji i często posługują się przedwojennym nazewnictwem. Przykład: ukraińskie Яворів (Jaworów) w oparciu o najnowszą normę będzie oddane przez Âvoriv. Czy można stosować transliterację obowiązującą wcześniej (ISO 9:1995 – Javoriv)? A może stosować transkrypcję – dla lepszego i łatwiejszego zrozumienia danego słowa (Jaworiw)?
  • Z broną w lesie

    18.11.2015
    18.11.2015

    W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • złożony okolicznik miejsca
    30.05.2015
    30.05.2015
    W elektronicznej wersji Newsweeka trafiłem niedawno na taką frazę: „chłopak z Bielawy nieopodal Dzierżoniowa blisko Wałbrzycha koło Wrocławia”. Czy takie gradacyjne doprecyzowywanie miejsca poprzez dodawanie kolejnych wyrażeń przyimkowych jest poprawne i zalecane w przypadku bardzo małych i słabo znanych miejscowości, niemających żadnego wielkiego i znanego miasta w okolicy 50 kilometrów? Czy nie wystarczyłoby napisać na przykład chłopak z Bielawy pod Wrocławiem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego