godni
  • drapichrust

    28.02.2015
    28.02.2015

    Szanowni Państwo,

    jestem ciekaw etymologii wyrazu drapichrust. W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/urwipolec;12833.html pojawia się wzmianka na ten temat, tylko nie wiem, co by miało znaczyć, że ktoś „drapał chrust”. Czy chodzi o to, że go podbierał?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • dwóm osobom
    22.02.2006
    22.02.2006
    „Dałem to dwóm osobom” – całe życie byłem przekonany, że ww zdanie jest poprawne. Niedawno jednak (przez zupełny przypadek, bo nawet nie przyszłoby mi do głowy sprawdzać!) w NSPP wyczytałem, że celownik zaimka dwa brzmi dwom albo dwu. Czy zatem dwóm, zdecydowanie najczęstsze, naprawdę jest niepoprawne?
  • dziarotka czy dzierotka?
    18.02.2005
    18.02.2005
    Witam.
    Wielki słownik wyrazów obcych PWN-u notuje nazwę rośliny klarkia wraz z jej synonimem: dziarotka. Natomiast Słownik warszawski traktuje o tej samej roślince, ale jest już pisownia dzierotka. Czyżby któraś z dwóch form była błędna (dziarotka czy dzierotka)? Czy może obie nazwy są poprawne?
    Dziękuję z góry za rozwianie moich wątpliwości.
  • dzielnice obcych miast
    23.02.2009
    23.02.2009
    Jak napisać poprawnie dwuczłonową nazwę dzielnicy miasta? Chodzi mi dokładnie o miasto Berlin i dzielnicę Tempelhof-Schöneberg lub Steglitz-Zehlendorf. Która forma jest poprawna: Berlin Steglitz-Zehlendorf czy może Berlin-Steglitz-Zehlendorf? Bruksela Koekelberg czy Bruksela-Koekelberg?
  • edycja
    16.02.2013
    16.02.2013
    Czy wyrażenia: piętnasta edycja konkursu, festiwalu, przeglądu filmowego itp. można uznać za poprawne? Wprawdzie WSPP jako lepszy zastępnik podaje wydanie, ale nie jestem przekonany o trafności tego wskazania. Nawiasem mówiąc, aż 26 spośród 28 wystąpień formy edycja w Państwa poradni dotyczy niezastąpionej książki Adama Wolańskiego.
  • efekt i synonimy
    21.02.2013
    21.02.2013
    Jakimi względami mogą się kierować redaktorzy zmieniający w tekstach naukowych (i nie tylko) wyraz efekt na wynik, skutek bądź rezultat? Jaka może być przyczyna tego rodzaju „efektofobii”?
  • ekoskóra
    3.01.2010
    3.01.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie pojęcie eko skóra (eko-skóra, eco skóra itd.). Wydaje mi się, że skóra to… hm… wierzchnia warwa człowieka albo zwierzęcia. Ale jeśli coś nie pochodzi od człowieka ani zwierzęcia, a jest rodem z fabryki tworzyw sztucznych, to czy może być skórą?
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • Géant
    29.10.2004
    29.10.2004
    Witam i bardzo proszę o opinię w sprawie prawidłowej odmiany nazwy hipermarketu Géant. Chodzi mi o wymowę: [do żana] czy [do żanta], [w żanie] czy [w żancie]? A może bardziej po francusku – z wyraźniejszym [e]: [żean, żeana, żeanie] czy też [żeanta, żeancie]? Podsumowując – czy powinno być wyraźne [e] i czy w odmianie wymawiać końcowe [t] lub [ć]. A jak zapisać ewentualne [w żancie]?
  • geneza frazeologizmów
    2.11.2013
    2.11.2013
    Dzień dobry,
    interesuję się genezą związków frazeologicznych w języku polskim. Gdzie mogę znaleźć takie informacje? Chodzi mi o literaturę, którą będę mogła wykorzystać do napisania pracy magisterskiej na ten temat. Niestety wszystkie słowniki, które do tej pory przejrzałam nie wspominają o pochodzeniu frazeologizmów, a jedynie tłumaczą ich znaczenie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego