goły
  • Gola
    25.01.2003
    25.01.2003
    Proszę o wyjaśnienie nazwy miejscowości Gola (k. Gostynia, woj. leszczyńskie). Czy pochodzi ona od gołej ziemi, czy może od gołych mieszkańców? Dziękuję.
  • gołoledź
    6.12.2015
    6.12.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawiała mnie ostatnio etymologia słowa gołoledź. Niestety nie mam dostępu do odpowiedniego słownika. Zaciekawiło mnie ono o tyle, że sprawia wrażenie dość starego i „polskiego” (nie widać w nim obcych naleciałości), a przy tym niełatwo na pierwszy rzut oka ustalić, w jaki sposób powstało. Wygląda na złożenie, ale może to mylne wrażenie?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • budować się
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Banach
  • Fakultatywność cudzysłowu

    11.02.2022

    Dzień dobry,

    mam niepewność, która forma zapisu jest poprawna: Ślub w plenerze"Gościniec Nad Stawem", Ślub w plenerze restauracji "Gościniec Nad Stawem" czy Ślub w plenerze "Gościńca Nad Stawem"? W którym przypadku cudzysłów jest konieczny, a kiedy można go pominąć?

    Dziękuję za pomoc,

    K. Lewandowska

  • figa z makiem
    4.12.2013
    4.12.2013
    Jakie jest pochodzenie zwrotu figa z makiem?
  • licencjat i doktorat
    27.04.2006
    27.04.2006
    Czy obydwa zwroty: doktorat filozofii i doktorat z filozofii (podobnie: licencjat filozofii i licencjat z filozofii) są poprawne?
  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • nagie zdjęcia
    12.04.2014
    12.04.2014
    Trafiłem na artykuł, w którym autor opisuje, jak to „serwisant telefonów kopiował nagie zdjęcia klientek”. Sformułowanie nagie zdjęcia pojawia się w nim kilkakrotnie. W komentarzach jeden z internautów oburzył się: „Nagich zdjęć klientki? Czy może zdjęć nagiej klientki? Jak zdjęcie może być nagie?”. No właśnie, czy miał rację? Czy zdjęcia lub fotki mogą być nagie, gołe, rozebrane?
  • Odmieniamy nazwy klubów piłkarskich

    5.11.2020
    5.11.2020

    Szanowna redakcjo,

    czy powinniśmy odmieniać nazwy klubów Cádiz czy Leganés, gdy pomijamy ich przedrostki FC czy CD (Futbol Club, Club Deportivo). „Cádizem” nie brzmi dla mnie za dobrze, ale moi koledzy uważają, że jest to poprawne i należy naciskać na odmianę. Czy mógłbym poprosić o jakieś wytyczne w tej sprawie?


    Pozdrawiam

  • o kształcie i w kształcie
    7.03.2015
    7.03.2015
    Witam,
    dręczy mnie od jakiegoś czasu mały problem. Czy o kształcie i w kształcie mogą być stosowane zamiennie? Moje wątpliwości biorą się z tego, że często spotykam je używane w tym samym kontekście, lecz osobiście korzystam z pierwszego, gdy przyrównuję coś do figury geometrycznej, a ostatnie rozumiem jako np. płyn w naczyniu (przybierający kształt, który nie jest mu właściwy) lub, bardziej dosłownie, jako coś „siedzącego w kształcie” (lub Kształcie).
    Pozdrawiam
    A.B.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego