Pytanie: Szanowni Państwo!
Wielokrotnie spotykam w odpowiedziach o wymowie użycie [ł] dla wskazania niezgłoskotwórczego [u] (V1 – [fał 1], feng shui – [fank szłej]). Jest dość znaczna ilość użytkowników języka polskiego, zwłaszcza na wschodzie, która w dalszym ciągu używa twardego [ł]. Do niedawna w szkołach teatralnych właśnie uczono twardego [ł] jako poprawnego scenicznie. Tłumaczenia wymowy tego typu mogą być dla nich mylące. Trudno dzieciom, mówiącym twardo [ł], wytłumaczyć, że spotkane w komiksach [Łał] musi być czytane jako [Uau]… Czyżby nie można było do oznaczenia niezgłoskotwórczego [u] użyć innego znaku i nie krzywdzić użytkowników twardego [ł], które z taką nostalgią wspominają Polacy w Macierzy? Język polski jest używany nie tylko w kraju, więc ignorowanie w słownikach wymowy użytkowników twardego [ł] (historycznie usprawiedliwionego i poprawnego z punktu widzenia języka polskiego!) jest krzywdzące.
Z poważaniem,
Mirosław Szejbak

Zasady pisowni polskiej przytaczają reguły transkrypcji rosyjskich nazw(isk), które w dzisiejszej prasie są często ignorowane i zastępowane pisownią angielską albo hybrydą. Młodzi dziennikarze nie znają rosyjskiego, a wiadomości czerpią z anglojęzycznych serwisów. Sportowcy na koszulkach mają np. Krivets, a nie Kriwiec – być może tak sobie życzą, by być rozpoznawani w Europie. Podobnie pisarz Kirył Yeskov (!). Jak wybrnąć z tego problemu?

Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

umowy zawierane

Kontekst:
Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

umowy zawarte

Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

Z wyrazami szacunku,
Ryszard Styczyński

Witam serdecznie. Moje pytanie dotyczy liczby mnogiej nazw geograficznych. Choć trudno znaleźć przykład jej użycia, według mnie nie ma przeszkód, by powiedzieć np. dwie Rosje, Turcje, dwa Londyny, Paryże, Krakowy, pięć Argentyn, Amsterdamów itd. Innego zdania natomiast są redaktorzy słowników on-line, którzy ignorują moje uwagi dotyczące braku l. mn. przy tych nazwach. Kto ma rację?
Pozdrawiam

Czy słowa ignorant można używać w kontekście osoby ignorującej kogoś lub jakieś zjawisko?

Z czego wynika sugerowana przez WSPP wyższość kolokacji przytłaczająca większość i znakomita większość nad zdecydowaną większością? To ostatnie połączenie wydaje mi się całkiem naturalne i często się z nim spotykam.

Jak w wymowie oddać różnicę między Janem Ch. a Janem H.? W sytuacjach mniej oficjalnych można rzecz osobno skomentować i wyjaśnić, ale już nie może sobie na to pozwolić osoba podająca serwis informacyjny na antenie czy recytująca opowiadanie. Kiedy zatem trafi na Jana Ch. – jak ma to powiedzieć? Różnica między Ch. i H. jest przecież tak samo istotna jak między Ch. i T. czy J. Jak w tej sytuacji czytać inne inicjały dwuznaki: Dz., Cz., Rz. czy Sz.?

Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać, dlaczego Wielki słownik ortograficzny PWN zaleca pisownię wyrazu pytia (w znaczeniu: ‘wieszczka Apollina’) dużą literą, tak jakby była to nazwa własna. Mała encyklopedia kultury antycznej daje na początku małą literę, według mnie słusznie (w przeciwnym razie sugeruje to imię jakiejś konkretnej wieszczki).
Z wyrazami szacunku
Tomasz Majtczak

Czy użycie słowa konferencja przy nazwach grup w NBA czy NHL (Western Conference, Eastern Conference) jest językowo poprawne? To powszechnie używane słowo, ale czasami słychać oburzenie.

Szanowni Państwo!
Mam pytanie: czy do Prorektora też zwracamy się Jego Magnificencjo?