Moje pytanie dotyczy zagadnienia związanego z zasadami edytorstwa tekstów literackich. Obowiązująca reguła ortograficzna mówi, że kropkę należy zawsze stawiać po cudzysłowie. Czy jednak ta reguła obowiązuje również w stosunku do tekstów literackich pisanych w XIX w. i wcześniej? Czy w publikacjach edukacyjnych można zmodyfikować pisownię w zakresie tej reguły, czy należy pozostawić oryginalną, obecną np. w wydaniach Biblioteki Narodowej?
Pozdrawiam

Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?

Czy w ciągach określających np. dzień tygodnia, datę, godzinę należy oddzielać każdy z członów przecinkiem? Np. Premiera filmu już w poniedziałek, 30 listopada, o 22:00 / Pierwszy odcinek już jutro, o 21:00, na kanale XYZ? To samo tyczy się również umieszczania takich informacji na bilbordach czy w grafikach na stronach internetowych. Z graficznego punktu widzenia lepiej wygląda bez przecinków, jednak czy jest zasada określająca w takich przypadkach interpunkcję? Z góry dziękuję.

Szanowni Państwo,
czy jeśli rozpoczynamy zdanie od takich wyrazów jak iPod, to uznajemy, że wielka litera migruje na drugą pozycję? Tj. napiszemy, że „iPod Nano to odtwarzacz firmy Apple”, czy mimo wszystko: „IPod Nano…”? Wydaje mi się, że jednak to pierwsze.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

W jednym z internetowych źródeł dwóch panów Hulów rozróżnia się jako Stefan Hula (junior) i Stefan Hula (senior). Czy taki zapis jest właściwy? Mnie przypomina on inne rozróżnienie: X.Y. (piłkarz), X.Y. (polityk), X.Y. (aktor) i per analogiam rozumiałbym, że Stefan Hula (junior) jest juniorem nie względem drugiego z panów, lecz bezwzględnie, tzn. sportowcem występującym w kategorii juniorów. Zwłaszcza, że Dumasów czy Breughlów rozróżnia się inaczej, a junior to raczej Jr. bez nawiasów.

Witam! Jak głosi reguła [82] ze słowników ortograficznych PWN, w nazwach różnego rodzaju budowli, ulic, placów itp. zapisujemy pierwszy wyraz małą literą, jeżeli jest on nazwą gatunkową obiektu. Mam w związku z tym dwie wątpliwości:
— Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
— Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
Tomasz Żuk

Szanowni Państwo!
Coraz częściej spotykam się (w Internecie, telewizji) z użyciem przyimka od w dosyć dziwnym znaczeniu. Otóż od jest używane w celu określenia producenta towaru lub dostawcy usługi.
– „Nowa usługa od Google”
– „Notebook «Zrób-to-sam» od OCZ Technology”
– „Żelazko od Rowenta” lub „od BRAUN”
Takie użycie od bardzo mnie razi, wydaje się nienaturalne w naszym języku i jest raczej kalką z angielskiego. Co Państwo sądzicie o takim wykorzystaniu od?
J. Mężyk

Szanowni Eksperci,
o Cezeksie i Linuksie już było, mnie zastanawia jednak, co począć z iksem stojącym w środku lub na początku słowa, np. czy „Kupiłem Xboksa”, czy może „Kupiłem Iksboksa”? O ile tutaj można sobie poradzić, dodając słowo konsolę, to co począć z nazwą X (tryb graficzny pod uniksami). Jak zapiszemy „Uruchomiłem serwer /iksów/”, „Uruchomiłem /iksy/”, „/Iksom/ coś się nie podoba”?
Byłbym niezmiernie wdzięczny za rozstrzygnięcie, jak odmieniać tego typu słowa.

Spierałam się że studentką filologii o przecinki. Otóż twierdzi ona, że w zdaniu: „Po urodzeniu dziecka nie wróciła już do pracy.” po słowie „dziecka” ma być przecinek. Albo w zdaniu: „Pomachał do niej mówiąc, że nic się nie stało.” przecinek stawiamy też przed „mówiąc”. I jeszcze: „Dlatego też nie weszłam do szpitala.” przecinek po „dlatego też”. Jak to jest?

Joanna

Nosimy się z zamiarem założenia stowarzyszenia. Bazując na adresie internetowym, chcemy je nazwać: Stowarzyszenie pastwisko.org. Zapis małymi literami jest typowy dla adresów internetowych, więc taka nazwa lepiej wskaże źródło informacji na temat Stowarzyszenia.
Jednak mamy wątpliwości, czy ta forma będzie poprawna gramatycznie (w statucie organizacji). Czy należy zapisać wyraz Pastwisko.org wielką literą i czy użyć cudzysłowu?
Z poważaniem
Założyciele pastwiska.org :)