itd.
-
Bielikowy13.09.201713.09.2017Chodzi o bielika. Tak, tego wielkiego ptaka. Nasi radni zmienili nazwę jednej z ulic na Bielikową. Rozgrzało to lokalne media (w tym Czytelników mojej gazety) i mieszkańców. Jedni twierdzą, że ulica Bielikowa to błąd. Bo powinno być Bielicza lub Bielika. Inni wskazują, że istnieją przecież Bielikowe Wydmy (koło Pogorzelicy), a nawet jest w jednym z polskich miast ul. Bielikowa. No i posiłkują się w sporze np. ul. Skowronkową – utworzoną od skowronka przecież.
Czy przymiotnik bielikowy jest prawidłowo stworzony? Czy możemy – bez narażenia się na śmieszność – używać sformułowań bielikowe gniazdo, bielikowa dieta albo np. bielikowe zwyczaje? I czy w końcu możemy nazwać ulicę Bielikową?
Z wyrazami szacunku
Tomasz Rusek
dziennikarz
-
blackhawki i nightshade'y29.03.201329.03.2013Szanowna Poradnio!
Czy myśliwce typu Blackhawk to blackhawki? Czy raczej lepiej ich nie polszczyć i używać formy blackhawks? Odmiana liczby pojedynczej nie stwarza problemów: blackhawka, blackhawkiem itd., więc dobrze byłoby być konsekwentnym i odmieniać też w l.mn. A co z formami nightshade, czy to są w liczbie mnogiej nightshady? Czy nightshade'y? Dziękuję. -
Burakowy czy buraczany?21.03.201921.03.2019Witam, moje pytanie dotyczy soku buraczanego. Która forma jest poprawna: sok buraczany czy burakowy? Zastanawia mnie to, ponieważ np. w przypadku soku jabłkowego czy pomarańczowego nigdy nie spotkałam się z formą sok jabłczany lub pomarańczany. Na logikę bardziej pasuje mi odmiana sok burakowy, jednak nie mam pewności co do jej poprawności i stąd to pytanie.
-
Całuśny
4.08.20224.08.2022Czy Poradnia zetknęła się z przymiotnikiem całuśny, a jeśli tak, to w jakim znaczeniu?
-
derby21.02.200321.02.2003Dzień dobry!
Czy w związku z meczami piłki nożnej, koszykowej itd. można pisać o derbach (Warszawy, Śląska itd.)? Czy to słowo zawsze jest nieodmienne? -
Do czego służy ogród?26.05.202026.05.2020Dzień dobry,
chciałabym się dowiedzieć która forma jest poprawna: ogród miał służyć do miłego spędzania czasu czy ogród miał służyć miłemu spędzaniu czasu?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
K. Rojek
-
Dwóch Grześków zjadło grześki31.01.201731.01.2017Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o odpowiedź, jak odmieniać nazwę wafelka Grześki. Czy należy ją odmieniać tak jakby chodziło o dwóch Grześków? Na opakowaniu wafelka są dwie chłopięce buzie, co sugeruje, że jednak chodzi o imiona. Czy w takim razie w sklepie powinienem powiedzieć: Poproszę (tych) Grześków, (te) Grześki"? Czy może należy tę nazwę traktować jak przymiotnik i poprosić w sklepie o Grześkiego? A może jednak powinienem prostu powiedzieć: Poproszę Grześka.
-
Dwuczłonowe nazwiska męskie28.05.201628.05.2016Jak powinno się odmieniać nazwiska: (Stefan) Parnicki-Pudełko (profesor), (Julian) Talko-Hryncewicz (lekarz, antropolog)?
K.S.
-
formy trybu rozkazującego11.03.200311.03.2003Szanowni Państwo!
Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
Z serdeczną wdzięcznością,
Helena Kazancewa -
Graf Cayleya15.05.201715.05.2017Arthur Cayley był znanym angielskim matematykiem. Jego nazwisko po angielsku wymawia się [keli].
Znamy np. twierdzenie Cayleya (tak jest pisane w podręcznikach matematyki), graf Cayleya. Znani matematycy wrocławscy mówią: graf kajleja, co zdecydowanie deformuje nazwisko. W języku rosyjskim i ukraińskim nazwisko Cayley w podobnych wyrażeniach nie odmienia się (graf Cayley, grafa Cayley itd.). Wydaje mi się, że w języku polskim też tak powinniśmy robić.
Która wersja jest poprawna: graf Cayleya, graf Cayly’ego czy bez odmiany?
Pozdrawiam
Waldemar