konia
  • rudera

    8.11.2023
    8.11.2023

    W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.

  • rzucić piłkę czy piłką?
    17.02.2012
    17.02.2012
    Moja wątpliwość dotyczy czasownika rzucać, a dokładniej kwestii, z którym łaczy się przypadkiem. Czy poprawne jest wyrażenie rzucać piłkę, czy też rzucać piłką?
  • Słowo na gie

    27.01.2023
    27.01.2023

    Witam serdecznie.

    Chciałem użyć podczas lekcji w klasie 7 (w kontekście pozytywnego i negatywnego myślenia) wiersz Jana Brzechwy pt. „Konik uciekł”. Na etapie przygotowań spotkałem się z zarzutem, że jest to wiersz wulgarny. Chodzi o jedną strofę:

    „Dru-gi chłop-czyk otrzy-mał, choć miał za-let sze-reg,

    G. koń-skie za-wi-nię-te w ró-żo-wy pa-pie-rek”.

    Proszę o opinię w tej sprawie – czy można zaliczyć ten wiersz, powyższy fragment zaliczyć do wulgarnych?

  • Spieszony oddział – ….. oddział?
    3.10.2016
    3.10.2016
    Ostatnio zafrapował mnie językowy problem militarny. Oddział jazdy można spieszyć, wtedy prowadzi walkę na własnych nogach. Jak natomiast nazwać sytuację odwrotną: oddział piechoty zostaje posadzony na koniach?

    Serdecznie pozdrawiam
  • Stronica
    15.09.2016
    15.09.2016
    Szanowna Redakcjo,
    jaka jest etymologia wyrazu stronica? Dlaczego nie brzmi on stronnica? Derywaty od słów dzwon, koń czy równy brzmią: dzwonnica, konnica, rówiennica.

    Z szacunkiem i oczekiwaniem na odpowiedź
    Bartek
  • szyć komuś buty
    10.10.2007
    10.10.2007
    Michał Bajor śpiewa w jednym ze swoich utworów – Do trzech cnót – „Gdy mi po cichu szyje buty ten, z którym konie mogłem kraść”. Moje pytanie jest następujące: jak powstał związek frazeologiczny szyć (komuś) po cichu buty – przy założeniu, że właśnie tak on wygląda. Domyślam się, że chodzi o zdradę kogoś bliskiego, ale dlaczego akurat wyrażona jest ona w taki sposób?
    Serdecznie pozdrawiam, dziękuję!
  • Thorn – odmiana

    22.10.2021
    22.10.2021

    Dzień dobry,

    od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.

    Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”.

    Nazwa skrótowa: „Thorn”.

    Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza – niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.

    Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.

    Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?

  • Thornu czy Thorna

    19.05.2022
    19.05.2022

    Dzień dobry,

    Od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.

    Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”

    Nazwa skrótowa: „Thorn”

    Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza - niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.

    Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.

    Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?

  • uchetany czy uhetany?
    11.12.2013
    11.12.2013
    Szanowni Państwo,
    który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
    Z pozdrowieniami
    a.
  • uzdać
    6.06.2005
    6.06.2005
    Czy forma uzdają (zakładają koniowi uzdę) jest poprawna?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego