konsekwentny
  • nazwy mieszkańców
    13.04.2007
    13.04.2007
    Ze słowników PWN: katmanduanka, mogadiszuanka, maseruanka, wagaduguanka. Męskie odpowiedniki trzech pierwszych mają przyrostek -anin, czwartej -ańczyk. Czy każdorazowo jest to wariant wybrany przypadkowo z dwóch równorzędnych? Nie podano nazw mieszkańców miasta Honolulu i państw Tuvalu oraz Vanuatu. Czy w tych przypadkach dodanie -anka, -anin, -ańczyk tworzy poprawne nazwy? Czy V musi przejść w W?
  • neusztadzki, darmsztadzki?
    10.12.2007
    10.12.2007
    Dlaczego w Wielkim słowniku ortograficznym PWN w części dotyczącej zasad pisowni występuje przymiotnik neusztadzki (od Neustadt), a w części słownikowej – neustadzki? Która z tych form jest poprawna? Czy analogicznie do przymiotnika darmsztadzki (od Darmstadt) za poprawną należałoby uznać formę neusztadzki?
  • (Nie)konsekwencja w Zurichu

    7.11.2017
    7.11.2017

    Dlaczego nazwa Zurych (Zürich) została spolszczona tylko częściowo? 'ü' przeszło w [u], [i] w [y], ale [z] nie zmieniło się w [c]. Czy zatem nie powinniśmy być konsekwentni i wymawiać słowo Zurych nie jako [curyh], ale jako [zuryh]?


    Łączę wyrazy szacunku

    M. Kosacki

  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • odmiana fraz liczebnikowych
    10.01.2009
    10.01.2009
    Witam mam dwa pytania. Po pierwsze, która forma jest poprawna: „Interesowałem się minionymi trzysta sześćdziesięcioma pięcioma dniami” czy „…trzystu sześćdziesięcioma pięcioma dniami”?
    Druga wątpliwość dotyczy odmiany liczebników ze słowem pracownicy. Piszemy: pięcioro pracowników (gdyż nie znamy ich płci), a w przypadku większych liczebników jest podobnie? Na przykład: „Rozmawialiśmy o sześciu tysiącach trzystu siedemnaściorgu pracownikach”?Czy siedemnastu?
  • Odmiana nazwiska Noji
    24.09.2016
    24.09.2016
    Proszę o poradę, jak należy odmieniać nazwisko Noji.

    Pozdrawiam
    Beata Rączka
  • odrodzenie, oświecenie
    12.03.2010
    12.03.2010
    Jakie są reguły rządzące pisownią nazw epok? Znacznie częściej spotykam się z Odrodzeniem i Oświeceniem (pisanymi dużą literą) niż z Romantyzmem, Pozytywizmem czy Dwudziestoleciem Międzywojennym (są one pisane raczej małą literą). Czy kierując się tą tendencją, można w jednym tekście dla pewnych epok (Odrodzenie, Oświecenie) stosować dużą literę, a dla innych małą (pozytywizm, dwudziestolecie), czy też zalecana jest tu konsekwencja?
  • O przegłosach
    14.07.2020
    14.07.2020
    Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
    Dziękuję za info!
  • Pizza Hut
    1.09.2012
    1.09.2012
    Jak brzmi miejscownik od nazwy Pizza Hut? Byłem dziś w Pizza Hut czy w Pizzy Hut? Odruchowo wybrałbym tę drugą możliwość, choć rozsądek podpowiada pierwszą. WSO nie notuje tego hasła.
  • podcast
    24.05.2006
    24.05.2006
    Podcast to nazwa radiowej audycji zamieszczanej w Internecie, którą odbiorca może ściągnąć i odsłuchać na komputerze lub przenośnym odtwarzaczu muzyki. Mam pytanie o odmianę tego rzeczownika. Przyjęło się w (stosunkowo wąskim na razie) kręgu twórców i użytkowników tego medium, aby w mianowniku używać niezmienionej formy pochodzącej z angielskiego podcast. A jak będzie w innych przypadkach? Podcastowi czy podkastowi, o podcaście czy o podkaście?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego