kołem
  • ostre koło
    4.02.2011
    4.02.2011
    Witam,
    Interesuję mnie geneza określenia ostre koło – czyli roweru bez wolnobiegu. W języku angielskim funkcjonuje nazwa fixed gear, co ma bezpośrednie uzasadnienie w zainstalowanym mechanizmie. Jak jest w polskim przypadku?
    Pozdrawiam,
    Szydłowski
  • Historia grafemów złożonych

    22.03.2023
    22.03.2023

    Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.

  • Małe czy wielkie litery

    28.04.2022
    28.04.2022

    Szanowni Państwo,

    Chciałbym zapytać o pisownię od wielkiej/małej litery:


    - pełnych nazw konkretnych jednostek terytorialnych stowarzyszenia:

    np. Region Śląski (region śląski?) Stowarzyszenia "Muchomorki"

    np. Koło Lokalne (koło lokalne?) Stowarzyszenia "Muchomorki" w Katowicach


    - pełnych nazwy konkretnych organów stowarzyszenia:

    np. Walne Zebranie Członków (walne zebranie członków?) Koła Lokalnego (koła lokalnego?) Stowarzyszenia "Muchomorki" w Katowicach


    Dziękuję za odpowiedź.

  • w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara?
    29.09.2022
    25.04.2015
    Kręcimy w prawo czy zgodnie z ruchem wskazówek zegara (i analogicznie w drugą stronę: w lewo/przeciwnie)? Od małego zawsze spotykałem się z tym krótszym określeniem. Dłuższą formę zauważyłem dopiero podczas nauki języka angielskiego, czyli clockwise i counterclockwise, które w tym języku jest zwięzłe, a na nasz rodzimy tłumaczy się niestety dość niezgrabnie. Ta druga forma wydaje się niewątpliwie poprawna, ale uciążliwa, więc pytanie na ile poprawne jest stosowanie formy pierwszej?
    Dzięki!
  • przykładowo, dla przykładu, na przykład
    23.01.2020
    23.01.2020
    Szanowni Państwo,
    czy błędem jest używanie przykładowo lub dla przykładu zamiast na przykład? Jeśli jest to błąd, to dlaczego?
    Z poważaniem
    Joanna B.
  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • Łosie
    5.01.2009
    5.01.2009
    Chcę się dowiedzieć, jak prawidłowo odmieniać nazwę miejscowości Łosie?
  • Ostrykół
    8.06.2011
    8.06.2011
    Bardzo proszę o informację o odmianie nazwy Ostrykół. Lokalni mieszkańcy mówią o Ostrym Kole, do Ostrego Kołu, ale czy nie powinno to być Ostrykole, Ostrykołu?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź!
  • Tylny

    31.05.2022
    31.05.2022

    Jak należy powiedzieć: tylne koła/łapy czy tylnie koła/łapy?

    W internecie można znaleźć niestety oba warianty jako poprawne, natomiast moim zdaniem drugie z połączeń jest niepoprawne. Proszę o poradę.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego