krajać
  • rżnąć a dorznąć
    10.11.2015
    10.11.2015
    W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
    W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
    W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
    Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • święta czy Święta?
    14.10.2002
    14.10.2002
    Szanowni Państwo,
    Tym razem chciałbym się dowiedzieć, jak powinno się zaczynać wyraz święta. Wiem, że zapis: święta Bożego Narodzenia jest właściwy, ale czy składając życzenia listownie mogę napisać Wesołych Świąt? Sądzę, że zwyczajowo taki zapis jest dopuszczalny. No i tu się zaczyna problem. Który zapis jest właściwszy w tekście reklamowym: Oczaruj święta produktem X czy Oczaruj Święta produktem X (pomijam sens hasła)? Moim zdaniem wersja pierwsza jest właściwa.
    To samo pytanie odnosi się do zdania: Z okazji Świąt życzymy Wszystkiego Dobrego. Na ile aktualna jest tu zasada dopuszczająca użycie wielkich liter ze względu na szacunek (np. Kraj-kraj, Ojczyzna-ojczyzna etc.)?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Przemysław Kutnyj
  • Wspólnota Brytyjska
    10.06.2002
    10.06.2002
    Czy kraje brytyjskiej wspólnoty narodów piszemy małymi czy dużymi literami?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    M.K.
  • w Węgrzech (?)

    11.05.2023
    11.05.2023

    Dzień dobry!

    Co do poprawności wyrażeń „w Ukrainie” czy „w Słowacji”, zastępujących tradycyjny przyimek „na” wątpliwości nie mam. Jednakże czy forma „w Węgrzech” jest poprawna?

    Pozdrawiam

  • X-Y czy Y-X?
    7.11.2008
    7.11.2008
    Wyobraźmy sobie kompleks leśny liczący np. 10 ha. Dominuje tam las (w sensie drzew), ale niewielki udział mają też zarośla (krzewy), powiedzmy 10% powierzchni. Czy jest to zatem kompleks leśno-zaroślowy, czy zaroślowo-leśny?
  • Zagranica, ale wyjechał za granicę, wczasy za granicą
    15.05.2017
    15.05.2017
    Jaka jest prawidłowa pisownia? Wyjazd na wczasy za granicę czy: Wyjazd na wczasy zagranicę?
  • Afryka Subsaharyjska i równikowa
    16.09.2014
    16.09.2014
    Uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości: Afryka Subsaharyjska czy Afryka subsaharyjska; Afryka Równikowa czy równikowa?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • A jednak gotyk
    13.02.2015
    13.02.2015
    Szanowni Państwo!
    Od kilku dni zastanawia mnie kwestia pisowni nazewnictwa styli architektonicznych, ze szczególnym uwzględnieniem gotyku. Dotąd, w żadnym opracowaniu naukowym, nie spotkałam się z pisownią tego słowa z użyciem wielkiej litery; nie proponuje tego także moje wydanie Słownika wyrazów obcych PWN, choć jest ono dosyć stare… Znajoma osoba jednakowoż bardzo upiera się przy pisowni Gotyk, powołując się na fakt, że słowo to jest pochodzenia obcego oraz na słownik (nie znam wydania).
  • analiza sprężarki

    20.05.2023
    20.05.2023

    Dzień dobry,

    piszę pracę magisterską o tytule „Analiza przepływowo-wytrzymałościowa sprężarki o przepływie naddźwiękowym” i tutaj rodzi się moje pytanie: czy przepływowo-wytrzymałościowa jest poprawnie zapisane (chodzi o myślnik/półpauza/łącznik)? Pytanie może i banalne, ale szczerze mówiąc nie jestem pewny, a jednak wolałbym poprawnie zapisany tytuł pracy dyplomowej.

    Pozdrawiam

    Przemysław

  • anglojęzyczny
    14.04.2006
    14.04.2006
    Czy można powiedzieć wyraz anglojęzyczny? Czy nie jest to pleonazm? Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego