kwestionować
  • obłuda i cynizm
    8.09.2011
    8.09.2011
    Jakie relacje semantyczne występują między słowami obłuda i cynizm? Pytanie to zainteresowało mnie po lekturze artykułu prof. Henryka Markiewicza (http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/henryk-markiewicz-cynizm-rzeczpospolitej – por. ostatnie zdanie). Nigdy nie myślałem o tych słowach jako o antonimach, czy jest to jednak uzasadnione?
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • Odbyły się już trzy Kangury i Mam w domu wszystkie Tytusy
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    mam czasem wątpliwość w związku z liczbą mnogą i wielką literą. Np. konkurs matematyczny Kangur: Odbyły się już trzy Kangury/kangury? Liczba mnoga niejako kłóci się z jednostkową referencją nazwy własnej. Chodzi tu w końcu o trzy edycje konkursu Kangur, a nie trzy niezależne wydarzenia. Pytanie podobnego rodzaju: Mam w domu wszystkie Tytusy/tytusy? (komiksy).
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • odmiana nazw mieszkańców z przyrostkiem -anin
    22.03.2010
    22.03.2010
    Witam,
    przeczytałem w poradni, że nazwy mieszkańców z przyrostkiem -anin „mają w dopełniaczu liczby mnogiej tzw. formy bezkońcówkowe, przy czym temat fleksyjny wyrazu jest skrócony o końcowe -in, np. szczecinian, Rosjan”. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego rzeczowniki: leśnianin (mieszkaniec Leśnej [SPP 2004]), aganin (mieszkaniec Aganii [WSO 2003]) oraz dobrzanin (mieszkaniec Dobrej [SPP 2004]) są takie wyjątkowe i otrzymują w dopełniaczu końcówkę -ów.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • odnośne czy odnośnie?
    20.05.2008
    20.05.2008
    Witam serdecznie,
    otóż mam dość poważny problem językowy dotyczący wyrażenia wytyczne odnośne czy też wytyczne odnośnie. Aby nie być gołosłowną, podaję przykład: „Wytyczne odnośne do jednolitych przygotowań do obrony Rzeszy”. No właśnie: odnośne czy odnośnie? Jaka zasada rządzi użyciem przymiotnika bądź przyimka? Bardzo proszę o komentarz, gdyż mam kompletny mętlik w głowie.
    Pozdrawiam i dziękuję za poświeconą mi uwagę
    Ewa Letachowicz
  • około
    22.12.2011
    22.12.2011
    Szanowni Państwo,
    czy zawsze należy rezygnować z około, kiedy następuje po nim rzeczownik w innym przypadku niż dopełniacz (i niedający się postawić w dopełniaczu) – nawet wtedy, gdy tekst jest specjalistyczny? Teksty specjalistyczne są z reguły rozbudowane, a dodatkowe używanie terminu mniej więcej wydłuża je jeszcze bardziej:) Czy w tym względzie można pójść za uzusem i przejrzystością tekstu?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Elżbieta
  • około, mniej więcej

    20.03.2023
    20.03.2023

    Dzień dobry!

    Jak prawidłowo napisać: odkręcić śrubę o ok. jeden obrót (dwa obroty), czy o ok. jednego obrotu (dwóch obrotów)?


    Pozdrawiam

    Rajmund

  • o nadużywaniu terminów
    30.06.2010
    30.06.2010
    Szanowny Panie,
    kredyt a linia kredytowa to dwie zupełnie odrębne sprawy! W każdej dziedzinie / (sub)dyscyplinie istnieje przecież specjalistyczna terminologia, której nie można kwestionować w imię poprawności stylistycznej bądź też niedostatecznej znajomości tematu. Mam wrażenie, iż Językoznawcy często skłaniają się do (nad)używania terminologii ogólnej bądź przesyconej abstrakcyjnością, wywołując w ten sposób u fachowego odbiorcy istny dysonans znaczeniowy.
    Pozdrawiam
    K. K.
  • otrzymać szansę
    24.10.2013
    24.10.2013
    Witam,
    mam pytanie dotyczące użycia wyrazów dostać i otrzymać – czy poprawne będzie wyrażenie otrzymać możliwość/szansę? Jeżeli tak, to czy jest ono postrzegane jako „mniej” poprawne od wyrażenia dostać możliwość/szansę? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    T.S.
  • Paradygmat
    25.01.2018
    25.01.2018
    Czy poprawne jest zdanie: Przy powstawaniu pracy naukowej z dziedziny stosunków międzynarodowych istotną rolę odgrywa przyjęty paradygmat teoretyczny?
    Chodzi mi o wykorzystanie słowa paradygmat – czy może on być dopasowany, subiektywny, czy jest to raczej ‘przyjęty sposób widzenia rzeczywistości w danej dziedzinie, doktrynie itp.’, z którym sie nie dyskutuje?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego