lekcji
  • Gmach włosów, gmach mamy zadane
    4.05.2017
    4.05.2017
    W książce Wiesława Myśliwskiego Traktat o łuskaniu fasoli na str. 34 można znaleźć zdania:
    Wymigiwaliśmy się, jak umieliśmy. (…) A kiedyśmy już zaczęli do szkoły chodzić, według starszeństwa, Jagoda, Leonka, ja, zwykle nauką, że musimy lekcje na jutro odrobić, a gmach mamy zadane.

    Słowo gmach użyte w tym nieoczekiwanym znaczeniu – jako mnogość – pojawia się w książce jeszcze raz (gmach włosów). Czy to regionalizm, archaizm, czy licentia poetica autora?
  • hylaśny i zgęziały

    23.12.2005
    23.12.2005

    Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?

    (c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'

    zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'.

  • Kozłowanie

    6.11.2021
    6.11.2021

    Dzień dobry, intryguje mnie słowo, z którym mamy do czynienia dość wcześnie, bo na lekcjach wuefu w szkole podstawowej. Kozłowanie. Proszę o wyjaśnienie skąd pochodzi owo słowo.

    Jarek z Lublina

  • latem, czyli w lecie
    4.03.2009
    4.03.2009
    Dzień dobry Państwu!
    Dzieci zaskoczyły mnie, poprawiając moją wypowiedź. Twierdzą, że na lekcjach polskiego nauczycielka nie pozwala używać zwrotów w zimie, w lecie, bo są niepoprawne. Mnie rażą często używane przez dzieci w lato, w zimę, ale zawsze uważałam, że można mówić zimą / w zimie, wiosną / na wiosnę, latem / w lecie, jesienią / ???. Każdy z tych dwóch wariantów ma dla mnie nieco inne zabarwienie stylistyczne. Kto ma rację?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Lepiej bez przecinka niż z przecinkiem
    7.01.2014
    7.01.2014
    Mam pytanie dotyczące stawiania przecinka w zdaniach ze składnikiem niezdaniowym. W jednej z Państwa porad (z 17.12.2010) pisali Państwo, że nie powinno się oddzielać tego składnika od reszty zdania („Wolę pójść z Kasią na randkę niż odrabiać lekcje”), jednak w Słowniku interpunkcyjnym wydanym przez PWN (J. Podracki, A. Gałązka, Warszawa 2002) jest zalecenie, aby ten przecinek wstawiać: „Łatwiej było powiedzieć, niż zrobić”. Jak w takim razie powinniśmy w tych przypadkach stosować przecinki?
  • My z Grażyną

    30.09.2020
    30.09.2020

    Szanowni Państwo,
    czy poprawnym jest użycie zaimka my w zdaniu typu:  My z Grażyną chodziłyśmy po lekcjach na lody, gdy mowa jest tylko o dwóch osobach, tzn. o mnie i o Grażynie? Często spotykam taką składnię, moim zdaniem niepoprawną.


    Łączę pozdrowienia

    Aneta

  • na (całe) szczęście
    16.05.2006
    16.05.2006
    Witam,
    chciałam zapytać o poprawność zwrotu na całe szczęście. Zawsze wydawało mi się, że należy używać zwrotu na szczęście lub całe szczęście, a nie łączyć je w jeden. Spotkałam się z takim wystąpieniem ostatnio w jednej z książek, dlatego zaczynam mieć wątplwości. Czy można uzywać tego połączenia?
    Pozdrawiam,
    Agata Marszal
  • na pocztę i do warsztatów
    29.05.2008
    29.05.2008
    Uprzejmie proszę o informację, jak powinno się mówić: „Idę na pocztę” czy „Idę do poczty”? „Idę na warsztaty szkolne” czy „Idę do warsztatów szkolnych”?
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • Określenie apelatywne meczet piątkowy
    15.11.2017
    15.11.2017
    Czy w zdaniu: „W zachodniej części bazaru znajduje się Meczet Piątkowy, jeden z największych meczetów w Tebrizie” powinniśmy pisać Meczet Piątkowy – taka pisownia przeważa w Internecie; czy meczet piątkowy – małymi literami, tak jak kościół katedralny, gdzie nazwa ma charakter opisowy, mimo że odnosi się do konkretnego obiektu; czy może meczet Piątkowy – zgodnie z regułą, wg której piszemy np. kościół Franciszkanów, traktując drugi człon jako potoczną nazwę własną obiektu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego